Beytül-Mükərrəm məscidi (benqalca: বায়তুল মোকাররম; mənası "Hörmətli Ev") — rəsmi olaraq Beytül-Mükərrəm Milli Məscidi (benqalca: বায়তুল মোকাররম জাতীয় মসজিদ) kimi tanınır,[1] Banqladeşin milli məscididir. Banqladeşin paytaxtı Dəkkənin mərkəzində yerləşir. Məscid 1968-ci ildə tamamlanmışdır.[2][3] 42.000-dən çox ibadətçinin tutumuna malikdir.[4]
| islam | |
| Beytül-Mükərrəm məscidi | |
|---|---|
| বায়তুল মোকাররম জাতীয় মসজিদ | |
| | |
| |
| Ölkə | |
| Üslubu | İslam memarlığı |
Məscid kompleksi memar Əbdülhüseyn M. Tariani tərəfindən layihələndirilmişdir.[5] 27 aprel 1959-cu ildə, o vaxtkı "Bawani Jute Mills"-in sahibi Əbdül Lətif İbrahim Bavani, öz evində GA Madani, Hacı Əbdül Lətif Bavani, MH Adamci, S Sattar, Məhəmməd Sadiq, AZM Rezai Kərim və General-mayor Umrao Xan ilə bir görüş keçirdi.[6] Həmin görüşdə o, Şərqi Pakistanın o vaxtkı hərbi inzibatçısı General-mayor Xana Dəkkədə böyük bir məscid inşa etməyi təklif etdi. Umrao Xan belə bir məscidin tikintisinə kömək etməyə razılaşdı. Elə həmin il, Baitul Mukarram məscid komitəsi yaradıldı və yeni Dəkkə ilə Köhnə Dəkkə arasında 8,30 akr torpaq sahəsi yer olaraq seçildi. Həmin vaxt, indiki məscidin yerində böyük bir gölməçə var idi. Paltan gölməçəsi kimi tanınırdı. Gölməçə dolduruldu və 27 yanvar 1960-cı ildə Pakistanın o vaxtkı prezidenti Əyyub Xan işə başladı. İlk dəfə namazlar 25 yanvar 1963-cü il cümə günü qılındı. 28 mart 1975-ci ildə Banqladeş Hökuməti məscidin idarəsini Banqladeş İslam Fonduna həvalə etdi.[7]
Məscid kompleksi içində mağazalar, ofislər, kitabxanalar və parkinq yerləri daxildir. Qeyri-adiliyi, məscidin günbəzinin olmamasıdır. 2008-ci ildə məscid Səudiyyə Ərəbistanı hökumətinin ianəsi ilə genişləndirilmişdir.[8][9]
- ↑ "5 Eid jamaats to be held at Baitul Mukarram". Dhaka Tribune. 11 iyun 2024. İstifadə tarixi: 19 avqust 2024.
- ↑ Md. Shahidul Amin. Baitul Mukarram Mosque // Sirajul Islam; Miah, Sajahan; Khanam, Mahfuza; Ahmed, Sabbir (redaktorlar ). Banglapedia: the National Encyclopedia of Bangladesh (Online). Dhaka, Bangladesh: Banglapedia Trust, Asiatic Society of Bangladesh. 2012. ISBN 984-32-0576-6. OCLC 52727562. OL 30677644M. İstifadə tarixi: 7 noyabr 2025.
- ↑ Thariani and Co: Architects and Engineers. Booklet in section under projects completed "mosques".
- ↑ Tan, Tai Yong; Kudaisya, Gyanesh. The Aftermath of Partition in South Asia. Routledge. 2000. səh. 170. ISBN 978-0-415-17297-4.
... the Al-Baitul Mukarram, the largest mosque in East Pakistan, which could accommodate 42,000+ devotees for congregational worship.
- ↑ Khan, Hasan-Uddin. The Mosque // Expressions of Islam in Buildings. Proceedings of an international seminar sponsored by the Aga Khan Award for Architecture and the Indonesian Institute of Architects, held in Jakarta and Yogyakarta, Indonesia, 15–19 October 1990. Geneva: Aga Khan Trust for Culture. 1990. səh. 119. ISBN 978-2-88207-006-7.
It takes the historical model of the Kaaba in Mecca as its formal reference. Architect: A.H. Thariani
- ↑ বাইতুল মোকাররমের শুরুর কথা. The Daily Inqilab (Benqal dilində). 28 yanvar 2017. 6 dekabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 dekabr 2022.
- ↑ বায়তুল মোকাররমে প্রথম নামাজ আদায়ের ৫৮ বছর. Kaler Kantho (Benqal dilində). 25 yanvar 2021. 6 dekabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 dekabr 2022.
- ↑ "Saudi donation for extension work of Baitul Mukarram National Mosque". The Daily Star. 21 oktyabr 2008.
- ↑ Kollol, Kadir. বায়তুল মোকাররম: পারিবারিক উদ্যোগে তৈরি হয়ে যেভাবে বাংলাদেশের জাতীয় মসজিদ হয়ে উঠলো. BBC Bangla (Benqal dilində). 14 aprel 2021. 6 dekabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 dekabr 2022.
