Bağa Tarxan (?- 13.4.744) — Türgiş xaqanlığının hökmdarı.
| Bağa Tarxan | |
|---|---|
| 莫贺达干 | |
Türgiş xaqanlığının V xaqanı | |
| 739 – 744 | |
| Əvvəlki | Qut Çor xaqan |
| Sonrakı | El Etmiş Qutluq Bilgə xaqan |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat səbəbi | başın kəsilməsi |
| Milliyyəti | Türgiş |
| Dini | Tenqriçilik |
Bağa Tarxan əvvəlcə sarı türgişlərin başçısı idi. Kül Çör kimi tanınırdı. Çumuğun tayfasının başçısı idi.[1] Tarix səhnəsinə ilk dəfə 721-ci ildə çıxmışdır. Qəsr əl-Bahil mühasirəsində müvəffəqiyyətsiz olsa da, 729-cu ildə Kəmərcə mühasirəsində iştirak etmişdi. Daha sonra 737-ci ildə Xaristan döyüşündəki Sulukun məğlubiyyəti ona hakimiyyəti öz əlinə almaq üçün motivasiya verdi.
738-ci ildə əyanlardan başqa biri olan Tumutu ilə əlbir olaraq Suluk xanı öldürtdürdü. Onun bayrağı altına Fərqanə və Daşkənd hakimləri toplanmışdılar. Çin hakimlərindən bəziləri də ona söz vermişdilər. O, Balxaş gölü sahilində Çin sərkərdəsi Qao Qaoyunla görüşdü.[2] Suluk xaqanın oğulları Qut Çor Xaqan və Ton Apa Yabqunun başçılıq etdiyi qara türgişlər məğlub oldular.
Özünü xaqan elan edən Bağa Tarxan hakimiyyətə Çinin köməyi ilə gəlsə də, 2 il sonra Çin nümayəndəsi Aşina Sini öldürmüşdü.[3] Bu isə Çin sərkərdəsi Fumenq Linqçanı qəzəbləndirdi və tezliklə hücuma məruz qalan Bağa Tarxan öldürüldü.
- ↑ Grousset, René (1970). The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-1304-9, səh 115
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2020-01-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-05.
- ↑ Skaff, Jonathan Karam (2012). Sui-Tang China and Its Turko-Mongol Neighbors: Culture, Power, and Connections, 580–800. Oxford University Press