Bəhrilər (ərəb. البحرية, Bəhriyyə) — Misir, Suriya və Hicazı əhatə edən Məmlük sultanlığını idarə edən qıpçaq-türk əsilli[1] məmlüklərdən və onların nəsillərindən ibarət sülalə.
| Bəhrilər | |
|---|---|
| ərəb. البحرية | |
.svg) | |
| Ölkə | |
| Banisi | Rükunəddin Baybars |
| Sonuncu hökmdar | Səlahəddin Hacı |
| Əsası qoyulub | 1250 |
| Soyun kəsilməsi | 1382 |
| Milliyyət | qıpçaq |
| Titullar | |
| sultan | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.PNG)
Sülaləyə verilən Bəhri adının mənşəyi Əyyubi sultanı Saleh Əyyubi tərəfindən Nil çayının Roda adasında qıpçaq əsilli əsgərləri qəbul etmək üçün inşa etdirilmiş hərbi düşərgədən gəlir.[2]
Bəhrilərdən olan 24 sultandan bəziləri "Bəhriyyə" hərbi düşərgəsində yetişdirilmişdir məmlüklər, bəziləri isə nəsildən-nəsilə keçməklə taxta çıxmışlar. Bəhri hakimiyyətinin sonlarına yaxın sultanlar faktiki olaraq hakimiyyətlərini itirdilər və güclü məmlük əmirləri üçün "siyasi fiqura" çevrildilər.
Bəhri sülaləsindən olan Məmlük sultanları Qahirədəki Müqəddəm təpəsində yerləşən Qahirə qalası içərisindəki sarayda yaşayırdılar.
1382-ci ildə sultan Bərkukdan etibarən Bəhrilərin hakimiyyətinə son verildi və Məmlük sultanlığı əsasən çərkəz əsilli Bürci sülaləsi tərəfindən idarə olunmağa başlandı.[3]
- ↑ Naylor, Phillip C. North Africa, Revised Edition: A History from Antiquity to the Present (ingilis). University of Texas Press. 2015. 111. ISBN 978-0-292-76190-2.
- ↑ El-Makrizi (1997), Al Selouk Leme'refatt Dewall al-Melouk, Kahire: Dar al-kotob, (ərəb.), Cilt 1 say. 441
- ↑ Bosworth, C. E. The Mamluks // New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual (ingilis). Edinburgh University Press. 1996. 76–80. ISBN 978-1-4744-6462-8. 2024-02-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-07-11.
- Clot, Andre (2009), L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves Paris:Perrin ISBN 978-2-262-03045-2. (fr.)
- Tür. çev.: Clot, Andre (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları ISBN 9753317727.
- المماليك البحريون/القبجاق (Bahrî Memlukluları/ Kıpçaklar) adlı maddeArxivləşdirilib 2016-03-03 at the Wayback Machine (ərəb.)(Erişme:3.7.2010)
- Bosworth, Clifford Edmund (1967) The new Islamic dynasties: a chronological and genealogical manual Edinburgh:Edinburgh University Press ISBN 978-0-7486-2137-8 Google BooksArxivləşdirilib 2011-09-01 at the Wayback Machine (ing.) (Erişim:2.7.2010)
- Muir, William (2007) The Mameluke or slave dynasty of Egypt, 1260-1517 Piscataway, NJ: Gorgias Press. ISBN 978-1-59333-697-4. (Birinci basım: Smith, Elder 1896) Şablon:İng
- El-Makrizi (1997), Al Selouk Leme'refatt Dewall al-Melouk, Kahire: Dar al-kotob, (ərəb.).
- İng. çev.: Bohn, Henry G. (çev.), (16969) The Road to Knowledge of the Return of Kings, Chronicles of the Crusades, AMS Press.
- El-Makrizi, (1996) al-Mawaiz wa al-'i'tibar bi dhikr al-khitat wa al-'athar, Kahire:Matabat aladab, ISBN 977-241-175X (ərəb.).