Bədiəddin,[1][2] həmçinin Şah Mədar və Qütbül-Mədar[1][3] (1315, Hələb – 1433, Makanpur[d], Kanpur[d]) — sufi din xadimi. O, Hindistana hicrət edərək burada Mədariyyə sufi təqirətini qurmuşdur.[4] Bədiəddin övliya kimi yüksək qiymətləndirilir.
| Bədiəddin | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 1315 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1433 |
| Vəfat yeri | |
Bədiəddin 1315-ci ildə Suriyada, Hələb şəhərində anadan olmuşdur.[5] Sonrakı əsrlərdə onun haqqında getdikcə daha çox əfsanələr yaranmış, bu da mənbələrin ardıcıl olaraq onun doğum ilini daha əvvələ aparmasına səbəb olmuşdur. Həmin mənbələrdə Bədiəddinin mənşəyi ilə bağlı bir-birini təkzib edən qeydlər mövcuddur. Bəziləri onun seyid, yəni İslam peyğəmbəri Məhəmmədin nəslindən olduğunu iddia edir və onun mənşəyini imam Cəfər Sadiqə (765-ci ildə vəfat etmişdir) çıxarır. Digərləri Məhəmmədin 678-ci ildə vəfat edən səhabəsi Əbu Hüreyrənin nəslindən olduğunu yazırlar. Bədiəddinin İslamı qəbul etmiş bir yəhudi olması iddiası sadəcə bir mənbədə dəstəklənir.[1]
Onun müəllimi Bəyazid Tayfur Bəstami idi.[6] Bədiəddin Mədinəyə həcc ziyarətindən sonra İslamı yaymaq üçün Hindistana getmişdir. Hindistanda bir çox hindu onun sayəsində İslamı qəbul etmişdir.[2] Burada o, Mədariyyə təriqətinin əsasını qoymuşdur.[3] Onun Sultan İbrahim Şərqinin (1402–1440-cı illərdə hakimiyyətdə olmuşdur) göstərişi ilə tikilmiş məzarı Məkanpurda yerləşir.[7]
- ↑ 1 2 3 Falasch, Ute. Badīʿ al- Dīn // Fleet, Krämer, Matringe, Nawas, Rowson, Kate, Gudrun, Denis, John, Everett (redaktor). Brill Online. THREE. 2009. ISSN 1873-9830. 2022-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19. (#redundant_parameters)
- ↑ 1 2 James Wise. Notes on the Races, Castes and Trades of Eastern Bengal. Taylor & Francis. 10 November 2016. səh. 78. ISBN 978-1-351-99740-9. 5 April 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 March 2022.
- ↑ 1 2 Bhattacharya, Ananda. "MADARIYA SUFI SILSILA THEIR DISTINCTIVE CHARACTERISTICS AND RELATIONS WITH THE INDIAN POWERS". Proceedings of the Indian History Congress. 69. 2008: 384–402. JSTOR 44147203.
- ↑ Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute. The Institute. 2006. səh. 241. 2022-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19.
- ↑ Suvorova, A. A. Muslim saints of South Asia : the eleventh to fifteenth centuries. London: RoutledgeCurzon. 2004. 171. ISBN 0-203-59271-9. OCLC 57176198. 2022-07-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19.
- ↑ Murray Thurston Titus. Indian Islam: a religious history of Islam in India. H. Milford, Oxford university press. 1930. səh. 128.
- ↑ Bhanwarlal Nathuram Luniya. Evolution of Indian culture (From the earliest times to the present day). L.N. Agarwal. 1955. səh. 439. 2022-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19.