Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinBəbir gekkonu (Eublepharis macularius) — əksər gekkon növlərindən fərqli olaraq gecələr hərəkət edir və yerdə yaşayır. Bu kərtənkələ növünün vətəni Əfqanıstan, İran, Pakistan, Hindistan və Nepalın qayalı quru çəmənlikləri və səhra regionlarıdır.
| Eublepharis macularius | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Eublepharis macularius |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| Eublepharis macularius | ||||||||||
| Sinonimləri | ||||||||||
|
||||||||||
| ||||||||||
Adi bəbir gekkonu ilk dəfə 1854-cü ildə zooloq Eduard Blit tərəfindən Eublepharis macularius kimi təsvir edilmişdir.[1][2] Eublepharis cins adı yunan sözləri olan "eu" (yaxşı) və "blepharos" (göz qapağı) sözlərinin birləşməsindən yaranıb,[3] çünki göz qapaqlarının olması bu alt fəsilənin digər gekkonlardan əsas fərqidir, həmçinin lamellaların olmaması ilə də fərqlənir. Macularius növ adı latın sözü olan "macula" (ləkə və ya nöqtə) sözündən gəlir və heyvanın təbii ləkəli naxışlarına istinad edir.[4]
Bəbir gekkonunun təbii yaşayış yeri Cənubi Asiyanın qayalıq, quru çəmənlik və səhra bölgələrini əhatə edir, o cümlədən Əfqanıstan, Pakistan, şimal-qərb Hindistan, qərbi Nepal və İranın bəzi hissələri. Leopard gekkonları seyrək bitki örtüyü və gilli və ya qumlu torpaqların olduğu quru və yarı-quru ərazilərdə, həmçinin sığınacaq kimi istifadə edilə bilən yarıqların olduğu qayalıq ərazilərdə yaşayır. Onlar əsas substratın qum olduğu ərazilərdən qaçınırlar. Bəbir gekkonları Nepal və Pakistanın quru meşələrində də tapıla bilər və bu mühitlərdə ağacların qabıqları altında sığınacaq tapdıqları bildirilir. Bəbir gekkonunun yaşadığı ərazilərdə qış temperaturu kifayət qədər aşağı ola bilər (10 °C-dən aşağı), bu da heyvanları yeraltına çəkilməyə və yarı-hibernasiya (brumasiya) vəziyyətinə gətirir, bu zaman onlar yağ ehtiyatları hesabına yaşayırlar.[5][6][7]
Təbiətdə bəbir gekkonları ümumiyyətlə gecə həyat tərzi keçirən heyvanlar kimi qəbul edilir. Gün ərzində onlar yuvalara və qorunacaqlı gizlənmə yerlərinə çəkilir, axşam çağı temperatur əlverişli olduqda fəal olurlar. Təbiətşünas David Attenborq "Life in Cold Blood" sənədli seriyasında qeyd edir: "Bəbir gekkonu – digər gekkonlar kimi – gecə həyat tərzi keçirir və ehtiyac duyduğu istiliyi günəş batdıqdan sonra bir neçə saat istiliyini qoruyan qayalardan alır." Eynilə, Nepal bioloqu Yam Ravat yazır: "Leopard gekkonları Nepalda 2016-cı ilə qədər aşkar edilməmişdi. Bu, növün gizli gecə həyat tərzi ilə əlaqədar ola bilər."[8][9]
Bəbir gekkonunun 5 növü mövcuddur:[10]
- Eublepharis macularius afghanicus
- Eublepharis macularius fasciolatus
- Eublepharis macularius macularius
- Eublepharis macularius montanus
- Eublepharis macularius smithi
- ↑ "Leopard Gecko Taxonomy". 6 yanvar 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 yanvar 2014.
- ↑ Pockman, R. "1854. Proceedings of the Society. Report of the Curator, Zoological Department". Saurologica (2). 1976: 1–15.
- ↑ "Leopard Gecko Care Sheet". www.petmd.com (ingilis). İstifadə tarixi: 1 mart 2025.
- ↑ "Leopard Gecko Taxonomy". 6 yanvar 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 yanvar 2014.
- ↑ "leopard gecko Eublepharis macularious from Pakistan". ResearchGate (ingilis). İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
- ↑ Rawat, Yam. "First Records of the Common Leopard Gecko, Eublepharis macularius (Blyth 1854) (Eublepharidae), in Nepal". IRCF Reptiles and Amphibians. 26. mart 2019: 58–61. doi:10.17161/randa.v26i1.14342.
- ↑ "revised herpetology of habitat types". ResearchGate (ingilis). İstifadə tarixi: 8 yanvar 2021.
- ↑ Gamble, Tony; Greenbaum, Eli; Jackman, Todd R.; Bauer, Aaron M. "Into the light: diurnality has evolved multiple times in geckos". Biological Journal of the Linnean Society. 115 (4). 1 avqust 2015: 896–910. doi:10.1111/bij.12536. ISSN 0024-4066.
- ↑ "BBC One - Life in Cold Blood". BBC (ingilis). İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2021.
- ↑ "Eublepharis macularius". The Reptile Database. İstifadə tarixi: 14 yanvar 2021.