Azan gülü və ya enotera (lat. Oenóthera) onaqrakimilər fəsiləsinə məxsus çiçək açan ot bitkisi.
| Azan gülü | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Azan gülü |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Azan gülü və ya çiçəyi kimi tanınan elmi adı latın dilindən transkripsiyası enotera adlanan bu bitki botanikada axşam çiçəyi yaxud axşam primrozu (ing. evening primrose) olaraq qeyd edilir.[3] Lakin əsl primrozlara (primula-novruzçiçəyi) aid edilmirlər.[4]
Bu çiçəklər islam ənənələrinin olduğu və olmadığı bir çox ölkədə yetişdirirlir və hər yerdə gün batarkən çiçək açır, gün doğarkən də bağlanırlar. Azanın oxunub, oxunmamasından asılı olmayaraq bu çiçəklər eyni saatda açılıb, bağlanırlar. Namaz saatlarının günəşə görə təyin edilməsi çiçəyin açılması ilə üst-üstə düşdüyündən onu azan gülü adlandırırlar. Təbiətdə bir sıra hərəkətlənmə, canlanma da bu saatlarda baş verdiyindən təbiət hadisəsi kimi də bunu da normal hadisə olaraq anlamaq olar.[5]
Bu gülün digər bir xüsusiyyəti onun səslərə olan reaksiyasıdır. Belə ki, aparılan araşdırmalar sübut etmişdir ki, yaxınlıqda uçan həşəratların vızıltısı eşidilən kimi azan gülünün nektarında olan şəkərin konsentrasiyası 20% artır. Bu çiçəklərin tozlanması üçün həşəratları özünə cəlb etmə mexanizmi tədqiqatlarda öz əksini tapdı.[6]
- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 163. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 346.
- ↑ "Möcüzəvi "Azan" gülü". 20 may 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 sentyabr 2024.
- ↑ "Enotera üçün Molekulyar Marker Sistemləri". pmc.ncbi.nlm.nih.gov. 2025-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025.03.13.
- ↑ "Azan Səsindən beş dəqiqə sonra açan sirli çiçək". 30 avqust 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 avqust 2024.
- ↑ Nield, David. "Plants May Not Have Ears, But They Can 'Hear' Way Better Than We Thought". ScienceAlert (ingilis). 16 yanvar 2019. İstifadə tarixi: 13 mart 2025.