Azərbaycan meydanı – Təbriz şəhərinin şimal-qərbində yerləşən və şəhərin ən böyük meydanı hesab olunan sahədir. Meydan 12,5 hektar ərazini əhatə edir[1] və Tehrandakı Azadi meydanından xeyli böyükdür. Bu xüsusiyyəti ilə Azərbaycan meydanı İranın ən böyük şəhər meydanlarından biri sayılır.[2][3]
| Azərbaycan meydanı | |
|---|---|
| میدان آذربایجان | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə | İran |
| Region | Şərqi Azərbaycan vilayəti |
| Şəhər | Təbriz |
| Bölgə | Təbrizin qərb istiqamətindəki giriş-çıxış hissəsi |
Meydanın yerləşdiyi mövqe Təbrizin qərb istiqamətində, Şərqi Azərbaycan vilayətinin digər rayonlarına, qonşu vilayətlərə, eləcə də xaricə çıxış yolunun və Təbriz hava limanına gedən magistralın üzərində olması səbəbindən burada saatda 11.000 avtomobil hərəkət edir.[4] Buna görə də Azərbaycan meydanı Təbrizin ən sıx hərəkətli meydanlarından biri sayılır. Meydanın Pasdaran magistralı, Azərbaycan bulvarı, Təbriz hava limanı çıxışı və Mərənd yolu ilə kəsişməsi onun yol-nəqliyyat baxımından əhəmiyyətini daha da artırmışdır.[5]
Hazırda meydandan keçən yüksək intensivlikli avtomobil axını nəzərə alınaraq, Təbriz bələdiyyə rəhbərliyi burada nəqliyyatın axıcılığını təmin etmək məqsədilə mərtəbəli qeyri-səviyyəli qovşağın inşasını planlaşdırır. Meydanın yeni layihəsində, Şəhid Babaei magistralı, Pasdaran magistralı, Azərbaycan magistralı və Səttarxan bulvarına giriş-çıxışı təmin edən ikitərəfli yollar əsasında, "Pasdaran–Azərbaycan", “Babaei–Azərbaycan” və “Azərbaycan–Babaei” istiqamətlərini əhatə edən üç rampa mərtəbəli yollar formasında nəzərdə tutulmuşdur. Bundan əlavə, meydanın mərkəzi hissəsində tramvay xətti, piyadalar və velosipedlər üçün ayrıca ox boyunca hərəkət zolaqları layihələndirilmişdir.[6][7]
Layihədə həmçinin Pasdaran magistralından Şəhid Babaei bulvarına və əks istiqamətə iki rampanın ləğvi, Pasdaran–Azərbaycan və Babaei–Azərbaycan istiqamətlərində qeyri-səviyyəli dolayı rampaların (tunel tipli) inşası, Səttar xan küçəsinin hər istiqamət üzrə 3 zolaq olmaqla 6 zolağa qədər genişləndirilməsi, meydanın daxili halqasının diametrinin 40 metr azaldılması, meydanın şimal və cənub hissəsindəki obyektlərə tam uyğun və ayrıca giriş-çıxış imkanlarının yaradılması, həmçinin obyektlərə giriş yolları ilə meydanın dairəvi hərəkət hissəsi arasında eni təqribən 25 metr olan dövri yol və ada salınması nəzərdə tutulmuşdur. Bu məsələlər böyük Azərbaycan meydanı layihəsinin əsas elementlərini təşkil edir.[5]
Layihənin əsas məqsədi Təbrizin qərb girişi istiqamətindəki nəqliyyat sıxlığını aradan qaldırmaq və şəhərə estetik "giriş qapısı" formalaşdırılması idi. Layihənin icrasına 2015-ci ildə başlanılsa və 2017-ci ilin fevralında təhvil verilməsi planlansa da, 2022-ci il etibarilə bu mümkün olmamışdı. Layihəyə ilkin olaraq 53 milyard tümən ayrılmış, daha sonra bu maliyyə vəsaitinin üzərinə əlavə pullar ayrılsa da, uğursuzluğu davam etmişdir. Bu müddət ərzində həmiyyətli təməl işləri – 260 min kubmetr torpaq işləri, 32 min m² beton tökülməsi, 35 min ton asfalt döşənməsi və 11 min metr dərinlikdə dirək qazılması kimi işlər görülmüşdür. Amma yenə də layihə tamamlanmamış və hər il yeni problemlər ortaya çıxmışdır. Layihənin icrası zamanı meydanın ilkin açıq dizaynı pozularaq örtülü konstruksiya planı həyata keçirilmişdir. Bu dəyişiklik çoxları tərəfindən şəhərin şəhərin estetikasını və keçmişlə əlaqəsinə ziyan vurduğu üçün bəyənilməmişdir. Eyni zamanda Təbriz Şəhər Şurası ilə bələdiyyə arasında koordinasiya problemlərinin olmasının da layihənin uğursuzluğunda səbəblərdən biri kimi göstərilməkdədir. Nəqliyyat sıxlığını da ortadan qaldırmaq mümkün olmamışdır. Meydanda işıqlandırma çatışmazlığı, yol nişanlarının olmaması, istiqamətləndirmə məsələlərinin qeyri-kafi olması kimi problemlər mövcuddur. Orta meydançada yerləşəcək simvol vəya daşüstü iş əsərinin (məhsul) inşasına icazə verilməmiş, 22 metrdən yuxarı memarlıq elementlərinə aviator maneələrlə bağlı məhdudiyyət qoyulmuşdur. Bu səbəbdən meydanın simvolu olaraq planlaşdırılan abidə həyata keçməmişdir. Layihənin müxtəlif mərhələlərindəki xərclər, “bələdiyyənin səmərəsiz xərcləməsi” olaraq dəyərləndirilmiş, hüquqi icraata gətirilməsi gündəmə gələrək İslami inqilab məhkəməsində araşdırılma başlanmışdır.[8][9]
Meydanın yeniləşdirilməsi zamanı simvol olaraq aypara ilə səkkizguşəli ulduzun seçilməsi müzakirələrə yol açmışdır. Bu hadisə bəzi azərbaycanlılar tərəfindən Azərbaycan Respublikasının milli simvolu olaraq dəyərləndirilib təqdir edilsə də, bəziləri qonşu ölkənin milli simvolunun onun etnik soydaşlarının yaşadığı şəhərdə dini simvol kimi təqdim edilib yerləşdirilməsini siyasi qəsdlə əlaqələndirmişdirlər. Bu barədə gedən Bultan News saytında 1 aprel 2023-cü ildə gedən xəbərdə bunlar qeyd edilmişdi:[10]
Bura nə Türkiyədir, nə Bakı [[[Azərbaycan Respublikası]]], nə Pakistan və nə də Orta Asiya ölkələri! Bura Təbrizin Azərbaycan meydanıdır. Dövlət büdcəsindən vəsait xərcləyiblər və şəhərin əsas meydanlarından birində başqa bir ölkənin rəmzini dini simvol adı altında yerləşdiriblər.
Kaş ki, məsələ bununla bitəydi!
Bülleten Newsun Qədəm-e Avval Cihad Təbyin kanalına istinadən verdiyi məlumata görə, burası indi bir qrupun çəkiliş meydanına çevrilib. Onlar deyirlər ki, "bu ay və ulduz bizimdir, bayrağını da tezliklə Əliyevin köməyi ilə burada dalğalandıracağıq!" Buradan video çəkib Bakıya [Azərbaycan Republikası] göndərirlər, Bakı da bunu təbliğ edir ki, guya biz İranda canını fəda etməyə hazır xalq ordusuna sahibik!
Heç cür qəbul edə bilmirəm ki, bu simvolu hazırlayan məsul şəxs onun Azərbaycan (Bakı) adı ilə bağlılığını anlamayıb!
Qətiyyən inana bilmirəm ki, bu məsul şəxs bilərəkdən bu addımı atmayıb...
Bu qədər rəmzlər içində niyə tarixi bir simvol və ya İran İslam Respublikasının emblemindən istifadə edilməyib? Mütləq Bakının səkkizguşəli ay-ulduzu seçilməli idi?
İndi başa düşdünüzmü ki, Əliyev İrana qarşı bu cür sərt mövqe sərgiləyərkən kimlərin dəstəyinə arxalanır?
- ↑ "میدان بزرگ آذربایجان ویترین تبریز محسوب می شود". www.bornanews.ir. 5 mart 2016. 11 noyabr 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ "تلاش شهرداری تبریز برای تکمیل رینک دوم ترافیکی شهر/ افزایش همکاری ها با دانشگاه تبریز". www.mehrnews.com. 5 aban 1393. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ Araş Naseri. "میدان اذربایجان". abadis.ir. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ "میدان بزرگ آذربایجان با 800 میلیارد ریال اعتبار اجرا می شود". www.khabaronline.ir. 1394. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ 1 2 "توان عملیاتی شهرداری تبریز بار دیگر اثبات می شود؛ جراحی بزرگ در ترافیک شمال غرب تبریز". shahryarnews.net. 12 iyun 2015. 16 may 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ "«آغاز عملیات اجرایی پروژه عظیم میدان آذربایجان همزمان با میلاد حضرت ولی عصر (عج)". www.aryanews.com. 3 iyun 2015. 18 iyun 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ "میدان آذربایجان تبریز". neshan.org. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ "تراژدی میدان آذربایجان!". nasrnews.ir. 1401. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ "آخرین وضعیت میدان آذربایجان تبریز". nasrnews.ir. 1399. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.
- ↑ "نماد مذهبی باکو به جای نماد تاریخی ایران در میدان آذربایجان تبریز". www.bultannews.com. 1 aprel 2023. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2025.