Azərbaycanın miqrasiya siyasəti

Azərbaycan 1991-ci ildə müstəqillik əldə etdikdən sonra qeyri-sabit siyasi vəziyyət, iqtisadi tənəzzül, Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı qaçqın və məcburi köçkünlərin ölkə daxilində məcburi köçkün olması kimi çətinliklərlə əlaqədar öz vətəndaşlarının xaricə (əsasən Rusiyaya, daha sonra isə Türkiyəyə) əhəmiyyətli mühacirət dalğası ilə üzləşmişdir. Bu illər ərzində ölkənin tranzit ölkə kimi artan rolu, iqtisadi inkişafı, enerji və nəqliyyat sahələrində irimiqyaslı layihələrin həyata keçirilməsi Azərbaycana getdikcə daha çox mühacir cəlb etməyə imkan verib. Azərbaycan miqrasiya proseslərində çoxşaxəli problemlərlə üzləşdiyindən onların aradan qaldırılması üçün bir sıra tədbirlər həyata keçirilib. Onların arasında miqrasiya sahəsində dövlət siyasəti Konsepsiyasının qəbulu, 2006-2008-ci illər üçün Dövlət Miqrasiya Proqramının təsdiqi, Dövlət Miqrasiya Xidmətinin yaradılması var. Bundan əlavə, biometrik identifikasiyanın tətbiqi üzərində işləmək məqsədi ilə qrup yaradılıb. Azərbaycan Respublikasında biometrik identifikasiya üzrə Dövlət Proqramı hazırlanıb və İlham Əliyev tərəfindən 2007-ci il fevralın 13-də təsdiq edilib. 2011-ci ilin dekabrında “Azərbaycan Respublikasının Milli şəxsiyyət vəsiqəsi haqqında” Qanuna dəyişiklik edilib və şəxsiyyət vəsiqələrində şəxsi məlumatları özündə əks etdirən elektron çiplərin daşınması təmin edilib. Azərbaycan BMT-nın “Əmək miqrantların və onların ailə üzvlərinin hüquqlarının müdafiəsi haqqında konvesiyaya” qoşuldu.^[3]

Miqrasiya idarəçiliyi sisteminin inkişafı haqqında 5 avqust 2008-ci il tarixli fərman, Vahid miqrasiya informasiya sistemi haqqında 6 fevral 2009-cu il tarixli Sərəncam, 2009-cu il martın 4-dən Dövlət Miqrasiya Xidmətinin fəaliyyətinə dair “Bir Pəncərə” sisteminin tətbiqi, Dövlət Miqrasiya Xidmətinə hüquq-mühafizə orqanı statusunun verilməsi 8 aprel 2009-cu il tarixdə miqrasiya idarəçiliyi sisteminin təkmilləşdirilməsidir.^[4]

Dövlət Miqrasiya Proqramının hazırlanması üçün miqrasiya məsələləri üzrə dövlət siyasətinin müəyyənləşdirilməsinin zəruriliyi nəzərə alınmaqla, Nazirlər Kabinetinin 2004-cü il 13 iyul tarixli qərarı ilə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Miqrasiya İdarəetmə Siyasəti Konsepsiyası təsdiq edilmişdir. Konsepsiya 4 bölmədən ibarətdir: ümumi müddəalar və Azərbaycanda miqrasiya vəziyyəti ilə yanaşı, miqrasiya siyasətinin məqsəd, prinsip və vəzifələrini, habelə Azərbaycanın dövlət miqrasiya siyasətinin həyata keçirilməsi mexanizmini özündə əks etdirir.^[5]

Azərbaycanın dövlət miqrasiya siyasətinin əsas istiqamətləri bunlardır: Azərbaycanda miqrasiya proseslərinə nəzarətin təmin edilməsi və qeyri-qanuni miqrasiyanın qarşısının alınması, xaricdə yaşayan azərbaycanlı həmvətənlərin Azərbaycana məskunlaşmasının stimullaşdırılması və mühacirlərin geri qayıtmasının asanlaşdırılması, habelə Azərbaycanın əmək bazarına ehtiyac duyulan ixtisaslı mütəxəssislərin və digər əcnəbi işçilərin immiqrasiyasının təşviqi; və Azərbaycanda bizneslə məşğul olan əcnəbi vətəndaşların Azərbaycana gəlişi və yaşamasının sadələşdirilməsi.^[5]

Konsepsiyanın həyata keçirilməsinin əsas mexanizmi Azərbaycan Respublikasının miqrasiya haqqında qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi, miqrasiyanın idarə edilməsi sisteminin təkmilləşdirilməsi və miqrasiyanın idarə edilməsi orqanlarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi, miqrasiya məsələləri üzrə vahid dövlət informasiya sisteminin yaradılması, miqrasiya proseslərinin tənzimlənməsi üçün beynəlxalq təşkilatlar və xarici ölkələrin müvafiq dövlət qurumları ilə əməkdaşlığı inkişaf etdirməkdir.^[5]

Azərbaycanın Dövlət Miqrasiya Siyasəti konsepsiyası ardınca Azərbaycan Respublikasının 2006-2008-ci illər üçün Dövlət Miqrasiya proqramı hazırlanmışdır. Proqram Azərbaycan Prezidenti tərəfindən 25 iyul 2006-cı il tarixdə təsdiq edilmişdir.^[2] Bu proqram Miqrasiya siyasəti konsepsiyasında göstərilən məqsədlərə nail olmaq üçün tələb olunan tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün yaradılmışdır.^[2]

Proqram 3 bölmədən ibarətdir - Azərbaycanda miqrasiya ilə bağlı proseslərin ümumi məlumatları və xüsusiyyətləri, Azərbaycanın dövlət miqrasiya siyasətinin əsas istiqamətləri və bu sahədə beynəlxalq əməkdaşlıq. Bundan əlavə, Dövlət Miqrasiya proqramı çərçivəsində həyata keçiriləcək tədbirlər də müəyyən edilib.^[2]

Proqrama əsasən, Azərbaycanın dövlət miqrasiya siyasətinin əsas məqsədi Azərbaycan Respublikasının milli təhlükəsizliyini və mənafelərini təmin etməklə, miqrasiya axınlarını tənzimləmək və nəzarətsiz miqrasiya proseslərinin mənfi nəticələrinin qarşısını almaqdan ibarətdir. Proqramda Azərbaycanın miqrasiya siyasətinin əsas məqsədləri ölkənin inkişafı üçün miqrasiya proseslərindən səmərəli istifadə edilməsi kimi müəyyən edilib: miqrasiya ilə bağlı dövlət proqramlarının və tədbirlərin cəmiyyətin və insanların mənafeyinə uyğun həyata keçirilməsi, qeyri-qanuni miqrasiyanın qarşısının alınması, miqrantların mövcud sosial-iqtisadi vəziyyətə uyğunlaşma prosesini sürətləndirmək üçün zəruri şəraitin yaradılması, miqrantların hüquqlarının müdafiəsi.^[2]

Dövlət miqrasiya siyasətinin həyata keçirilməsi bu Dövlət proqramı çərçivəsində müvafiq dövlət orqanlarının aşağıdakı əsas istiqamətlər üzrə fəaliyyətini nəzərdə tutur:^[2][1]

• miqrasiyanın idarə edilməsi mexanizminin təkmilləşdirilməsi
• miqrantların və dövlətin qarşılıqlı hüquq və vəzifələrinin müəyyən edilməsi üçün hüquqi əsasların yaradılması
• miqrasiyanın dövlət tənzimlənməsinin səmərəliliyinin artırılması
• daxili əmək bazarının tələbatını nəzərə alaraq immiqrantların qəbulu üçün kvotaların elan edilməsi
• miqrasiya məsələləri ilə məşğul olan aidiyyəti dövlət orqanlarında neqativ halların aradan qaldırılması üçün müvafiq tədbirlərin görülməsi
• qanunsuz miqrasiyanın qarşısının alınması üçün kompleks tədbirlərin həyata keçirilməsi
• miqrasiya ilə bağlı problemlərin həlli üçün xarici ölkələrin miqrasiya xidmətləri və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq

Dövlət Miqrasiya Xidməti miqrasiya proseslərinə tam cavabdehdir, digər dövlət orqanları - Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi, Daxili İşlər Nazirliyi , Xarici İşlər Nazirliyi, Dövlət Sərhəd Xidməti, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi nazirliyi, Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsi də öz fəaliyyətləri çərçivəsində miqrasiya ilə bağlı məsələləri həll edir.^[1] Azərbaycan Prezidentinin 29 iyun 2005-ci il tarixli 16 may 2006-cı il tarixli Sərəncamı ilə Daxili İşlər Nazirliyində miqrasiya xidməti ilə bağlı yeni şöbə - Baş pasport-qeydiyyat və miqrasiya idarəsi yaradılmışdır. Azərbaycan vətəndaşlarına milli pasport kimi təqdim edir və DİN-in səlahiyyətləri daxilində immiqrasiya işlərini aparır.^[1]

Miqrasiya sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirmək, miqrasiya proseslərinin idarə edilməsi sisteminin təkmilləşdirilməsi, müxtəlif dövlət orqanlarının miqrasiya prosesləri üzrə fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi məqsədilə Azərbaycan Prezidentinin 2007-ci il 19 mart tarixli sərəncamına əsasən Azərbaycan Respublikasının Dövlət miqrasiya xidməti yaradılmışdır.^[3]

Dövlət Miqrasiya xidməti vətəndaşlıq qəbulu ilə bağlı müraciətlərə, əcnəbilərə və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə Azərbaycanda müvəqqəti yaşamaq üçün icazələrin verilməsinə, əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin müvəqqəti yaşama icazəsinin müddətinin uzadılmasına, əcnəbilərə immiqrant və ya qaçqın statusunun verilməsinə baxır.^[1]

Xarici İşlər Nazirliyi Azərbaycanın 60-dan çox səfirliyi və konsulluğu vasitəsilə əcnəbilərin viza sorğularına baxılmasına cavabdehdir və xaricdə yaşayan Azərbaycan vətəndaşlarına konsulluq xidmətlərinin göstərilməsini, xaricdə daimi və ya müvəqqəti yaşayan Azərbaycan vətəndaşlarının qeydiyyata alınmasını, miqrasiya məsələlərində beynəlxalq təşkilatlar və tərəfdaş ölkələrlə əməkdaşlığın təşviqi və təmin edilməsini təmin edir.^[1]

Azərbaycanın miqrasiya məsələləri üzrə əməkdaşlıq üzrə əsas tərəfdaşı Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatıdır. Azərbaycan 2001-ci ildə Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatının üzvüdür.

Azərbaycan miqrasiya sahəsində Avropa İttifaqı və ATƏT ilə də əməkdaşlıq edir. Avropa Qonşuluq siyasəti çərçivəsində 2006-cı ilin noyabrında Azərbaycan və Aİ arasında fəaliyyət planı qəbul edilmişdir. Fəaliyyət planı sərhədlərin idarə edilməsi, sığınacaq məsələləri, miqrasiyanın idarə edilməsi, qeyri-qanuni miqrasiyanın qarşısının alınması, readmissiya dialoqu, geri qayıdan miqrantların reinteqrasiyası və viza prosedurlarının sadələşdirilməsi kimi müxtəlif məsələləri əhatə edir.^[6]

Miqrasiya ilə bağlı qanunvericiliyə Konstitusiya, Azərbaycanın tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələr, milli qanunlar və digər hüquqi aktlar daxildir. Konstitusiya, qanunla və ya Azərbaycanın ratifikasiya etdiyi beynəlxalq müqavilələrdə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, əcnəbilərin Azərbaycan vətəndaşları ilə eyni vəzifələri yerinə yetirmək üçün bərabər hüquqlar təmin edir.^[7]

Azərbaycanda miqrasiya proseslərinin idarə olunması üçün qəbul edilən hüquqi aktlara aşağıdakılar daxildir:^[1][7]

• Ölkəyə giriş, çıxış və pasportlar haqqında qanun (14 iyun 1994-cü il)
• Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədi haqqında qanun
• “Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının şəxsiyyət vəsiqəsi haqqında” qanun (14 iyun 1994-cü il)
• Əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin hüquqi vəziyyəti haqqında qanun (13 mart 1996-cı il)
• Yaşayış yeri və faktiki ünvan üzrə qeydiyyat haqqında qanun (4 aprel 1996-cı il)
• Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında qanun (30 sentyabr 1998-ci il)
• İmmiqrasiya haqqında qanun (22 dekabr 1998-ci il)
• Əmək miqrasiyası haqqında qanun
• Qaçqınların və köçkünlərin hüquqi statusu haqqında qanun (1999-cu il)
• Xaricdə yaşayan vətəndaşlarla bağlı dövlət siyasəti haqqında qanun (2003-cü ildə dəyişiklik edilib)

Azərbaycanın miqrasiya məsələləri ilə bağlı dövlət siyasətinin həyata keçirilməsi ilə bağlı normaları müəyyən etmək, Azərbaycanda miqrasiya proseslərini və əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin hüquqi vəziyyətini tənzimləmək məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev 2 iyul 2013-cü il tarixdə^[8] Azərbaycan Respublikasının Miqrasiya məcəlləsini təsdiq etmişdir.^[9]

Məcəllə 6 bölmədən ibarətdir. Bunlara ümumi müddəalarla yanaşı, Azərbaycan Respublikasının ərazilərinə giriş və çıxış, miqrasiya prosesləri ilə bağlı zəruri sənədlər, əmək miqrasiyası, əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin Azərbaycandakı hüquqi vəziyyəti, əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin Azərbaycan ərazisindən çıxarılması daxildir.^[9]

Məcəllədə əcnəbinin, vətəndaşlığı olmayan şəxsin pasportu, Azərbaycan Respublikasında müvəqqəti olma, Azərbaycanda müvəqqəti və daimi yaşama, əmək miqrasiyası, yaxın qohumlar, iş icazəsi, viza, yaşayış yeri, olduğu yer və miqrasiya ilə bağlı digər şərtlərin hüquqi izahı verilir. Bundan əlavə, Məcəllə miqrasiya fəaliyyətinin uçotunun məqsədlərini, miqrasiya uçotunun aparılması və həyata keçirilməsinin əsaslarını müəyyən edir. Vizaların təsnifatı Azərbaycan qanunvericiliyində ilk dəfə olaraq Miqrasiya məcəlləsində tam təmin edilib. Bu Məcəllədə əmək miqrasiyasının dövlət tənzimlənməsinin təmin edilməsi öz əksini tapır. O, təkcə əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin deyil, həm də müxtəlif növ miqrasiya proseslərində iştirak edən Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının hüquqi vəziyyətini tənzimləyir.^[9]

• Qaçqınların statusu haqqında Konvensiya (1951) və onu tamamlayan Protokol (1967)
• Vətəndaşlığı olmayan şəxslərin statusu haqqında Konvensiya (1954)
• Vətəndaşsızlığın aradan qaldırılması haqqında Konvensiya (1961)
• BMT-nin Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlıqla mübarizə konvensiyası
• BMT-nin Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlıqla mübarizə üzrə konvensiyasını tamamlayan “İnsan, xüsusilə qadın və uşaq alverinin qarşısının alınması, aradan qaldırılması və mühakimə olunması haqqında” BMT Protokolu
• BMT-nin Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlıqla mübarizə üzrə konvensiyasını tamamlayan “Quru, dəniz və hava yolu ilə miqrantların qaçaqmalçılığı ilə mübarizə haqqında” BMT Protokolu
• Bütün əməkçi miqrantların və onların ailələrinin müdafiəsi haqqında Beynəlxalq konvensiya
• Müstəqil Dövlətlər Birliyinin (MDB) üzvləri arasında qeyri-qanuni miqrasiyaya qarşı mübarizə sahəsində əməkdaşlıq haqqında saziş
• Müstəqil Dövlətlər Birliyinin (MDB) üzvləri arasında insan və orqan alverinə qarşı mübarizə sahəsində əməkdaşlıq haqqında saziş^[1]

Azərbaycan vətəndaşlığı haqqında qanun 30 sentyabr 1998-ci ildə qəbul edilib. Azərbaycan vətəndaşlığı doğulduğu yerə görə deyil, valideynlərdən birinin və ya hər ikisinin dövlət vətəndaşı olması ilə müəyyən edilir. Valideynlərindən ən azı biri azərbaycanlı olan şəxslərə doğulduğu zaman avtomatik olaraq Azərbaycan vətəndaşlığı verilir.

Ümumi tələblər aşağıdakılardır:^[10][7]

• Ardıcıl beş ildən artıq yaşayış ünvanı Azərbaycanda olmalıdır
• Qanuni gəlir mənbəyi olan, yetkinlik yaşına çatmış şəxs olmalıdır
• Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına və qanunvericiliyinə əməl etməyi öhdəsinə götürməlidir
• Rəsmi dövlət dili olan Azərbaycan dilində oxumağı, yazmağı, danışmağı və başa düşməyi bacarmalıdır
• Azərbaycanda ikili vətəndaşlıq tanınmır. Hər hansı şəxs başqa dövlətin vətəndaşlığını qəbul etdikdə Azərbaycan vətəndaşlığını itirir^[10][7]

Əmək miqrasiyası “Əmək miqrasiyası haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunu, Əmək məcəlləsi və Miqrasiya məcəlləsi^[7] ilə əmək miqrasiyası kvotasının tətbiqi, iş icazələrinin verilməsi, üstəlik, Azərbaycan vətəndaşlarının xarici ölkələrdə əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmaları üçün vasitəçilik fəaliyyəti üçün xüsusi lisenziyaların (icazələrin) verilməsi yolu ilə tənzimlənir.^[9]

18 yaşına çatmış əmək qabiliyyətli əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər iş icazəsi aldıqdan sonra Azərbaycanda işləyə bilərlər. Hüquqi şəxslər əcnəbiləri işə götürmək üçün xüsusi icazə almalıdırlar. Əcnəbilərlə iş icazəsinin qüvvədə olduğu müddətə əmək müqaviləsi bağlanmalıdır. İş icazəsi olmadan əmək müqaviləsinin bağlanmasına yol verilmir.^[9]

“Əcnəbilərə Azərbaycan Respublikasının ərazisində haqqı ödənilən əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün fərdi icazənin verilməsi və fərdi icazənin nümunəvi təqdim edilməsi qaydalarının təsdiq edilməsi haqqında” Nazirlər Kabinetinin (6 dekabr 2000-ci il) qərarına edilən dəyişikliyə (7 oktyabr 2011-ci il) əsasən, əcnəbilərə fərdi icazələr Dövlət Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən verilir.^[11]

İmmiqrant statusu almış şəxslər, habelə xarici hüquqi şəxslərin nümayəndəlik və filiallarının rəhbərləri, Azərbaycanda sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan əcnəbi vətəndaşlar iş icazəsi olmadan işləyə bilərlər.^[9]

Azərbaycan əmək miqrasiyasının tənzimlənməsinə dair beynəlxalq müqavilələrin iştirakçısıdır: 1996-cı ildə qüvvəyə minmiş MDB-yə üzv dövlətlər tərəfindən əmək miqrasiyası və əməkçi miqrantların sosial müdafiəsi sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş, 1999-cu ildə bütün əməkçi miqrantların və onların ailə üzvlərinin hüquqlarının müdafiəsi haqqında Beynəlxalq Konvensiya ratifikasiya edilmişdir. 2005-ci ildə MDB-yə üzv dövlətlər tərəfindən qəbul edilmiş əməkçi miqrantların sosial müdafiəsi, MDB iştirakçısı olan dövlətlərdən gələn əməkçi miqrantların və onların ailə üzvlərinin hüquqi statusu haqqında MDB Konvensiyası 2010-cu ildə qüvvəyə minmişdir.^[7]

Hüquqi şəxslər, hüquqi şəxs yaratmayan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslər və onu bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş qaydada və müddətdə işə cəlb etmiş xarici hüquqi şəxslərin filial və nümayəndəlikləri vasitəsilə 18 yaşına çatmış hüquqi fəaliyyət qabiliyyətli hər bir əcnəbi və ya vətəndaşlığı olmayan şəxs iş icazəsi aldıqdan sonra Azərbaycan Respublikasının ərazisində əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmaq hüququna malikdir. Hüquqi şəxslər, hüquqi şəxs yaratmayan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslər və xarici hüquqi şəxsin filial və nümayəndəlikləri işə götürmək istədikləri hər bir əcnəbi və ya vətəndaşlığı olmayan şəxs üçün iş icazəsi almalıdırlar.

İş icazəsi üçün müraciətlərə 20 gün ərzində baxılmalıdır. İş icazəsi 1 il müddətinə və ya əmək müqaviləsi 1 ildən az müddətə bağlanarsa, daha az müddətə verilir. İş icazəsinin müddəti hər dəfə maksimum 1 il müddətinə uzadıla bilər. İş icazələrinin rəsmi dövlət rüsumu 3 aya qədər 350 manat (AZN), 6 aya qədər 600 manat (AZN) və 1 ilədək 1000 manat (AZN) təşkil edir.

Xaricdə işləyən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları Azərbaycanın müvafiq diplomatik nümayəndəliyində qeydiyyatdan keçməlidirlər.^[9]

Azərbaycana qeyri-müntəzəm miqrasiya əcnəbilərin hökumətin icazəsi olmadan və verilmiş vətəndaşlıq qanununu pozaraq Azərbaycana daxil olması və ya vizanın bitmə tarixindən sonra qalması qanuna zidd hərəkətidir.^[7]

Qeyri-qanuni miqrantların deportasiyası Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsi, Cəzaların İcrası Məcəlləsi və Miqrasiya Məcəlləsi ilə tənzimlənir.^[9]

Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiyadan olan qeyri-qanuni miqrantlar coğrafi vəziyyətini nəzərə alaraq Azərbaycandan Şimal, Şərq və Qərbə doğru hərəkət etmək üçün tranzit ölkə kimi istifadə edirlər. Əsasən İran, İraq, Əfqanıstan, Pakistan və Cənub-Şərqi Asiya ölkələrindən olan qeyri-qanuni miqrantlar Rusiya, Gürcüstan və Türkiyəyə getmək üçün Azərbaycandan keçirlər. Bolqarıstan, İsveç, Fransa, İsveçrə, Almaniya və Norveçə keçməyə çalışan qeyri-qanuni miqrantlar daha çox Azərbaycandan keçmək istəyirlər.^[1]

Qeyri-qanuni köçkünlərlə mübarizə məqsədilə Respublika DİN Baş pasport, qeydiyyat və miqrasiya idarəsi nəzdində qeyri-qanuni immiqrasiyaya qarşı mübarizə idarəsi yaradılıb.^[12]

Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənara çıxarılma haqqında sərəncam almış, lakin Azərbaycan ərazisini tərk etməkdən imtina edən əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müraciəti əsasında çıxarılan məhkəmə qərarına əsasən ölkədən çıxarılanadək qanunsuz miqrantların saxlanma məntəqələrində ^[13] yerləşdirilir.^[13] Qaçqın statusu almaq üçün müraciət edənlər saxlanılmır.^[13]

• New building of State Migration Service