Ay Xanım[1] (fars. آیخانم, özb. Oyxonim) — Əfqanıstanın şimalında, Pənc çayının sol sahilində, Kökçə çayının mənsəbində yerdə kənd. Ay Xanım yaxınlığında 1965–1978-ci illərdə aparılan qazıntılar nəticəsində Yunan-Baktriya şəhəri aşkar edilmişdir.[2] Bu, həmin mədəniyyətə məxsus məlum olan ən qədim yaşayış məntəqəsidir. Alimlər buranın Oksiana İsgəndəriyyəsi (q.yun. Ἀλεξάνδρεια ἡ ἐπὶ τοῦ Ὄξου) olduğunu güman edir.
| Qədim şəhər | |
| Ay Xanım | |
|---|---|
| آیخانم Eucratideia | |
 Ay Xanımda tapılmış, üzərində aslan tərəfindən çəkilən arabada dayanan Kibelanın təsvir edildiyi lövhə. Arxa planda aypara və ulduz təsviri mövcuddur. | |
| 37°09′59″ şm. e. 69°24′39″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Vilayət | Baktriya |
| Salınma tarixi | təqribən e.ə. 280-ci il–e.ə. III əsr |
| Digər adı | Seleneya, Avkratideya, Oksiana İsgəndəriyyəsi |
| Dağılma tarixi | e.ə. 145–120-ci illər |
| Müasir yeri | Təxar vilayəti, Əfqanıstan |
  |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
- ↑ "Terrorçuları sərhəd məntəqəsinə hücum etdi – 6 polis girov götürüldü". 2023-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-14.
- ↑ Энциклопедический словарь. 2009. АЙ-ХАНУМ.
- Tarn, W. W. The Greeks in Bactria and India. Chicago: Ares. 1984. ISBN 0-89005-524-6.
- Bopearachchi, Osmund. De l'Indus à l'Oxus, Archéologie de l'Asie Centrale (fransız). Lattes: Association imago-musée de Lattes. 2003. ISBN 2-9516679-2-2.
- Frölich, Pierre. Les Grecs en Orient. L'heritage d'Alexandre. La Documentation photographique, n.8040 (fransız). Paris: La Documentation Francaise. 2004.
- Afghanistan: Hidden Treasures from the National Museum, Kabul (2008). Eds., Friedrik Hiebert and Pierre Cambon. National Geographic, Washington, D. C. ISBN 978-1-4262-0374-9.
- Ai-Khanum, the Capital of Eucratides on Ancient History Encyclopedia
- Ai-Khanoum archaeological site photographs
- Ai-Khanoum and vandalization during the Afghan war page not found
- The Hellenistic Age
- Afghan Treasures
- 3-D reconstruction of Ai-Khanoum
- Livius.org: Alexandria on Oxus Arxivləşdirilib 2013-06-01 at the Wayback Machine
- Afghanistan: Crossroads of the Ancient World Surviving treasures from the National Museum of Afghanistan, at The British Museum, 3 March – 17 July 2011