Axav (mayya: Ajaw, kakçikel: Jun Ajpub[1]) və ya Axau — qədim mayyalarda ali titul. Axav eyni zamanda tsolkin təqvimində 20-ci günün tamamlandığı katunun adıdır.
Bu söz həm Pre-Kolumb, həm də müasir mayya ləhçələrinin bir çoxunda mövcuddur. "Axav", 1994-cü ildə Qvatemala Mayya Akademiyası tərəfindən təklif edilmişdir. Hal-hazırda isə mayyaşünaslar tərəfindən qəbul olunmuş və mayya orfoqrafiyasına uyğun olaraq standartlaşdırılmışdır. Bu söz standartlaşdırmadan əvvəl, ispan transkripsiyasında (XVI əsrin Yukatan mayya yazısına uyğun olaraq) daha çox "Axau" şəklində yazılırdı.
Bu sözün ən qədim istifadəsinə e.ə. 300–350-ci illərdə, Qvatemaladakı Xolmulun hökümdar sərdabələrində rast gəlinmişdir.[2]
Bu tituldan əsilzadələr və onların təmsilçiləri istifadə edirdilər. Şəxsin kimliyindən asılı olaraq bu titul "lider", "hökümdar", "ağa", "kral" və ya "kraliça" mənalarına gəlirdi. Axav titulundan həmçinin mayya rahibləri də istifədə edirdilər. Axav titulundan başqa Kuhul axav (Azərb. ilahi ağa) titulu da istifadə edilirdi. Bu tituldan böyük ərazilərə və nüfuza malik hökümdarlar istifadə edirdilər. Bu titul qadın hökümdarlara veriləndə ifadənin əvvəlinə "İş" sözü (Azərb. qadın) əlavə edilirdi.
- ↑ "Ajaw - Ruler". 05.03.2025 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Tomasic, John. New Data from a Preclassic Tomb at K’o, Guatemala (ingilis). 2011.