Asim əl-Əhvəl (ərəb. عاصم الأحول) və ya Əbu Əbdirrəhman Asim ibn Süleyman əl-Əhvəl əl-Bəsri (v. 760, Bəsrə) — Tabiin nəslinə mənsub görkəmli mühəddis.
Asim əl-Əhvəl | |
---|---|
ərəb. عاصم الأحول | |
Vəfat tarixi | 760 |
Vəfat yeri | |
Elm sahəsi | Hədis |
Elmi rəhbəri | Ənəs ibn Malik |
Tanınmış yetirməsi | Abdulla ibn Mübarək |
Doğulduğu yer və tarix haqqında mənbələrdə heç bir məlumat yoxdur. Adı Asim, ləqəbi isə Əhvəldir. Ərəbcə Əhvəl, "çəpgöz olmaq"[1] deməkdir. Gözləri çəp olduğu üçün bu ləqəblə adlandırılmışdır. Ənəs ibn Malik və Abdullah ibn Sərcisdən hədis rəvayət etmişdir.[2] Zəhəbi onu dördüncü təbəqə ricalı hesab etmişdir.[3] Hədis rəvayət etdiyi tanınmış tabiinlər İbrahim ən-Nəxai, Həsən əl-Bəsri, Səid ibn Cübeyr və Mücahiddir. Özündən də Şöbə, Mamər ibn Rəşid, Yəhya ibn Səid əl-Qəttan, Abdullah ibn əl-Mübarək kimi məşhur mühəddislər hədis rəvayət ediblər. Əvvəllər Kufə bazarında möhtəsib, daha sonra isə xəlifə Əbu Cəfər əl-Mənsur dövrində Mədaində qazı işləmişdir.[2] Onun Mədain möhtəsibi işlədiyi də nəql olunmuşdur. Lakin təbəqat kitablarına[4][5] görə, Asim əl-Əhvəl daha çox hədis və rəvayətləri ilə məşhur olmuş, bu sahədə əksər alimlərin fikrincə hafizlik dərəcəsinə yüksəlmişdir. Süfyan əs-Səvri Asimi tanıdığı dörd böyük hədis hafizindən biri kimi göstərmişdir. Yəhya əl-Qəttan onu hədisdə zəif hesab etsə də, Əhməd ibn Hənbəl,[6] İbn Məin, Əbu Züra və Əli ibn Mədini kimi alimlər onun etibarlı (siqa) olduğuna hökm vermişlər. Onun rəvayət etdiyi hədislərin başda "Kütübi-sittə" olmaqla demək olar ki, bütün mötəbər hədis kitablarında yer verilməsi də Asimin hədis elmindəki etibarlı mövqeyini təsdiqləyir. O, hicri 142 (miladi 760 və ya 761) və ya 143-cü ildə vəfat etmişdir.[7]
- ↑ "AHVEL". 30.03.2025 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 əl-Bağdadi, Xətib. Tarixi-Bağdad (ər).
- ↑ Zəhəbi. Mizənul-itidəl (ərəb). I–IV. Qahirə.
- ↑ İbn Səad. ət-Təbəqat (ərəb). VII. Beyrut. 1968.
- ↑ Süyuti. Təbəqatul-huffaz (ərəb). Qahirə. 1973.
- ↑ əl-Cəmili-ulum imam Əhməd: ər-Rical (ərəb). 2009.
- ↑ "عاصم بن سليمان ابو عبد الرحمن الاحول البصري". 30.03.2025 tarixində arxivləşdirilib.