Are Varşel (20 noyabr 1940[2][3])[6][7] — İsrail əsilli amerikalı biokimyaçı və biofizikdir, Maykl Levitt və Martin Karplus ilə birlikdə "Kimyəvi sistemlər üçün kompüter modellərin təkmilləşdirilməsi"nə görə 2013-cü ildə Kimya üzrə Nobel Mükafatına layiq görülmüşdür.
Are Varşel | |
---|---|
ivr. אריה ורשל | |
![]() | |
Doğum tarixi | 20 noyabr 1940[2][3] (84 yaş) |
Elm sahələri | biokimya[1], Biofizika[1] |
Elmi dərəcəsi | |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Elmi rəhbərləri | Martin Karplus |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları |
![]() |
![]() |
ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının üzvü (2009-cu ildən),[8] Rusiya Elmlər Akademiyasının xarici üzvü (2019-cu ildən) seçilmişdir.
Are Varşel 20 noyabr 1940-cı ildə Fələstində anadan olub. Hərbi xidmətdən sonra (1958–1962il), Varşel Hayfadakı Texniki Universitetə daxil olur və buranı 1966-cı ildə bitirərək kimya üzrə bakalavr dərəcəsini aldı. 1967 və 1969-cu illərdə o, Veysman İnstitutunda kimya üzrə magistranı oxudu və PhD dərəcələrini aldı.[9] A. Varşel 1970–1972-ci illərdə Harvard Universitetində Martin Karplusun laboratoriyasında doktorantura təhsilini tamamladıqdan sonra Veisman İnstitutuna qayıtdı və Kembricdəki Molekulyar Biologiya Laboratoriyasında işlədi (1974–1976il). 1976-cı ildə Cənubi Kaliforniya Universitetinin Kimya fakültəsinə keçdi. 1984-cü ildən Kaliforniya Universitetinin professordur.
Are Varşelin tədqiqatlarının əsas məqsədi bioloji molekulların struktur funksiyasının korrelyasiyasında tətbiq edilən hesablama üsullarıdır:[10][11]
- fermentativ reaksiyaların modelləşdirilməsində tətbiq olunan QM/MM metodu;[12]
- bioloji proseslərin molekulyar modelləşdirilməsi;[13][14]
- zülalların mikroskopik elektrostatik modellərinin yaradılması,
- zülalların sərbəst enerjisi[15] və s
Bu metodların tədqiqində gördüyü işlərdə nailiyyətlərə görə "Kimyəvi sistemlər üçün kompüter modellərinin təkmilləşdirilməsi" üzrə A. Varşel, Martin Karplus və Maykl Levitt ilə birlikdə 2013-cü ildə Kimya üzrə Nobel Mükafatına layiq görülüb.[16]
- ↑ 1 2 3 4 Warshel, Arieh // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ 1 2 Arieh Warshel // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 Arieh Warshel // Munzinger Personen (alm.).
- ↑ Who's who (brit. ing.). (untranslated), 1849. ISSN 0083-937X
- ↑ www.nasonline.org (ing.).
- ↑ Arieh Warshel // Brockhaus Enzyklopädie (нем.)
- ↑ Arieh Warshel // Munzinger Personen (нем.)
- ↑ Варшель, Арье на сайте Национальной академии наук США (англ.)
- ↑ Michael Levitt "The birth of computational structural biology" Архивная копия от 16 марта 2003 на Wayback Machine
- ↑ Lifson S., Warshel A. A Consistent Force Field for Calculation on Conformations, Vibrational Spectra and Enthalpies of Cycloalkanes and n-Alkane Molecules (англ.) // J. Phys. Chem.[англ.] : journal. — 1968. — Vol. 49, no. 11. — P. 5116. — doi:10.1063/1.1670007.
- ↑ Warshel A., Lifson S. Consistent Force Field Calculations. II. Crystal Structure, Sublimation Energies, Molecular and Lattice Vibrations, Molecular Conformations and Enthalpies of Alkanes (англ.) // Journal of Chemical Physics : journal. — 1970. — Vol. 53, no. 2. — P. 582. — doi:10.1063/1.1674031.
- ↑ Warshel A., Levitt M. Theoretical Studies of Enzymatic Reactions: Dielectric Electrostatic and Steric Stabilization of the Carbonium Ion in the Reaction of Lysozyme (англ.) // J. Mol. Biol.[англ.] : journal. — 1976. — Vol. 103, no. 2. — P. 227–249. — doi:10.1016/0022–2836(76)90311–9. — PMID 985660.
- ↑ Warshel A. Bicycle-pedal Model for the First Step in the Vision Process (англ.) // Nature : journal. — 1976. — Vol. 260, no. 5553. — P. 679–683. — doi:10.1038/260679a0. — PMID 1264239.
- ↑ Warshel A. Molecular Dynamics Simulations of Biological Reactions (англ.) // Accounts of Chemical Research[англ.] : journal. — 2002. — Vol. 35, no. 6. — P. 385–395. — doi:10.1021/ar010033z. — PMID 12069623.
- ↑ Warshel A., Russel T. Calculations of electrostatic interactions in biological systems and in solutions (англ.) // Q. Rev. Biophys. : journal. — 1984. — Vol. 17. — P. 283–421.
- ↑ Архивированная копия. Дата обращения: 9 октября 2013. Архивировано 8 октября 2014 года.