Alisa möcüzələr ölkəsində sindromu, Todd Sindromu və ya liliput hallüsinasiyası — insan dərrakəsinə təsir edən nevroloji vəziyyət.[1]
| Alisa möcüzələr ölkəsində sindromu | |
|---|---|
 | |
| MeSH | D062026 |
Xəstəliyə yoluxanlar mikropsiya, makropsiya və ya digər hissi vəziyyətlərin pozğunluğundan əziyyət çəkirlər. Hazırkı şəraitdə bu sindrom miqren, beyin xərçəngi və psixoaktiv dərmanların istifadəsi nəticəsində yarana bilər.[2] Xəstəliyin simptomları daha çox uşaqlıq dövründə müşahidə olunur. Bu simptomlar yuxu tutmaları zamanı da müşahidə oluna bilər. Xəstəliyə beyin hissələrində anormal qan sızmasına səbəb ola bilən yüksək hərarət də gətirib çıxara bilər.
Alisa möcüzələr ölkəsində sindromu erkən uşaqlıq dövründən iyirmi yaşların sonuna qədər müşahidə oluna bilər. Hətta otuz yaşlarında belə bu xəstəlikdən əziyyət çəkənlər olur.[3]
Alisa möcüzələr ölkəsində sindromu musimol maddəsinin orqanizmə daxil olması nəticəsində yaranır. Belə ki, Luis Kerrollun eyniadlı romanında əsərin qəhrəmanı Alisanın yediyi qırmızı-ağ rəngli zəhərli göbələk milçəkqıranın (Amanita muscaria) tərkibi psixoaktiv maddə olan musimoldan ibarətdir.[4][5]
Bu xəstəlik, həmçinin Todd sindromu da adlanır çünki xəstəlik ilk dəfə Con Todd tərəfindən 1955-ci ildə elmə daxil edilib.[6] Con Todd Yorkşir şəhərində çalışan britaniyalı psixiatr olub. O, müalicə etdiyi xəstələrin əksəriyyətində miqrenin yaratdığı baş ağrıları nəticəsində əşyaları daha böyük görüb qavradıqlarını müşahidə etmişdi. Bu xəstələr arasında miqrendən savayı digər xəstəlikdən əziyyət çəkən heç kim yox idi. Bu xəstələr nə beyin xərçəngindən, nə də əqli pozğunluqdan əziyyət çəkirdilər. Onların hamısı aydın düşünə və hallüsinasiyanı reallıqdan fərqləndirmək bacarığına malik idilər.[7] Luis Kerroll özü də miqren xəstəsi olduğu üçün Todd güman edirdi ki, "Alisa möcüzələr ölkəsində" əsərini yazarkən müəllif məhz özünün gördüklərindən bəhrələnib.[8] Bunu sübuta yetirə bilən Con Todd 1955-ci ildə xəstəliyin adını uğurla səhiyyə təşkilatının qeydiyyatından keçirə bildi.
Sindrom miqren xəstəliyindən qaynaqlandığı üçün müalicəsi də miqren xəstəliyinə əsasən aparılır. Lakin xroniki Alisa möcüzələr ölkəsində sindromu müalicə olunmur, zamanla özü keçib gedir.[9]
- ↑ "Синдром Алисы в стране чудес - странная, но вполне реальная патология". mozok.ua (rus). İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ Ноговицын, Регина Даутова, Василий. "Что такое синдром Алисы в Стране чудес? Невролог рассказал о необычном расстройстве". www.championat.com (rus). 2024-10-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ "Синдром Алисы в Стране чудес :: Симптомы, причины, лечение и шифр по МКБ-10". Kiberis (rus). İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ "Токсикология мусцимола". orthokuskovo.ru. İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ "Мусцимол". Chemwatch (rus). İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ "Синдром Алисы в Стране чудес (AIWS, синдром Тодда) - реальность, названная в честь сказки. | ГБУ РО «КДЦ «Здоровье» в г. Ростове-на-Дону". www.center-zdorovie.ru. İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ "Приключения Алисы в Стране неврологических расстройств". Нож (rus). 2018-03-20. İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ "Микропсия или Синдром Алисы в Стране чудес". Пикабу (rus). 2013-04-25. İstifadə tarixi: 2025-01-24.
- ↑ "Синдром Алисы в Стране чудес: как проявляется странное состояние и можно ли его вылечить". www.techinsider.ru (rus). İstifadə tarixi: 2025-01-24.
Tibb haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |