Akim (qaz. әкім, qırğ. аким) — Qazaxıstan və Qırğızıstanda yerli dövlət hakimiyyəti orqanının başçısı. Akim ölkə prezidentinin rəsmi nümayəndəsidir.
Qazaxıstanda bələdiyyə başçısı respublika prezidentinin və hökumətinin nümayəndəsi olan (bölgənin, respublika əhəmiyyətli şəhərlərin və ya paytaxtın, bölgənin rayonları və bölgənin kənd rayonlarının rəhbərliyi) rəhbərliyin rəhbəridir. [1]
Ölkənin bütün bələdiyyə sədrlərinin (rayon əhəmiyyətli şəhərlər, kənd rayonları, qəsəbə və kəndlər) 91% -i dolayı səsvermə yolu ilə seçilir[2].
Bölgələrin, respublika əhəmiyyətli şəhərlərin və paytaxtın rəhbərləri Qazaxıstan Baş nazirinin təklifi ilə Prezident tərəfindən təyin edilir.
2013-cü ildən bu yana Qazaxıstan Respublikasının kənd əhəmiyyətli bir hissəsi olmayan kənd şəhərləri, kənd bölgələri, qəsəbə və kəndlərinin rəhbərləri dolayı seçkilər yolu ilə dörd il müddətinə seçilirlər. Seçicilər müvafiq bölgənin məsləhət müavinləridir[3].
2018-ci ildə yerli özünüidarəetmənin inkişafı konsepsiyası çərçivəsində rayon və rayon əhəmiyyətli şəhərlərin bələdiyyə sədrləri seçkilərinin tətbiq olunmasının məqsədəuyğunluğu məsələsinin hazırlanması nəzərdə tutulmuşdur.[4]
Bələdiyyə başçısı vəzifəlidir:
1) ərazinin inkişafı üçün iqtisadi və sosial proqramların, yerli büdcənin planlarının hazırlanması, icrasının təmin edilməsi;
2) kommunal mülkiyyətin idarə edilməsi;
3) yerli icra hakimiyyəti başçısının təyin və vəzifədən azad edilməsi, yerli icra orqanlarının işinin təşkili ilə bağlı digər məsələlərin həlli;
4) yerli idarəetmə orqanlarının mənafeyi naminə, yerli icra hakimiyyəti orqanlarına qanunvericiliklə verilən digər səlahiyyətləri həyata keçirmək. Bələdiyyə sədrinin səlahiyyətləri, fəaliyyətinin təşkili və qaydası qanunla müəyyən edilir. Akim rəhbərliyinin işinə tam cavabdehdir, onu yerli qanunverici orqanların fəaliyyəti ilə əlaqələndirir. Mülkiyyət formasından və vətəndaşlarından asılı olmayaraq bütün müəssisə, təşkilat və müəssisələrin rəhbərləri üçün məcburi olan əmr və fərmanlar qəbul edir.
- ↑ "ДЕНЬ НЕЗАВИСИМОСТИ: 22 года назад в созвездии наций мира зажглась новая звезда - Республика Казахстан". 2017-08-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
- ↑ "Выборы акимов районов и городов в Казахстане могут ввести в 2018 году - портал Today.kz". 2020-02-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
- ↑ // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.