Abdulla bəy

Abdulla bəy Quba xanı Hüseynəli xan və Qaytaq usmisi "Böyük" usmi Əhməd xanın qızı Pəricahan Bikənin ailəsində anadan olmuşdur.

1769-cu ildə qardaşı Fətəli xan tərəfindən Köhnə Şamaxıya naib təyin edilmişdir.^[1] Onun hakimiyyəti qısa müddətli olmuşdur. Abdulla bəyin vergiləri özbaşına artırması və yerli əhalini sosial cəhətdən incitməsi Şamaxıda üsyanla nəticələnmişdir. Qmelin öz qeydlərində bütün Şamaxı xanlığını Fətəli xanın adından idarə edən Abdulla bəyin özbaşınalıqlarından bəhs edərək yazırdı: “Xan şəhərdə olmayanda onun yerini naib tutur. Bu vəzifəyə Fətəli xan Şamaxını tutduqdan sonra qardaşı Abdulla bəyi təyin etmişdi. Artıq bir ildir ki, xan Abdulla bəydən narazıdır.”^[2] Fətəli xan hadisələrə müdaxilə etmiş, qoşunla Yeni Şamaxıya gələrək üsyan rəhbərlərini həbs etdirmiş, üsyançı qüvvələri, o cümlədən Şəki qoşunlarını məğlub edərək bölgədə vəziyyəti sabitləşdirmişdir.^[3]

Bu hadisələrdən sonra Abdulla bəy qardaşından Dərbənd və Şamaxının ona verilməsini tələb etmiş, lakin Fətəli xan bu tələbi qəbul etməmiş, əvəzində ona ata mülklərindən pay kimi Niyazabad və ətraf torpaqları təklif etmişdir. Bu qərardan narazı qalan Abdulla bəy Dağıstana çəkilərək Fətəli xanın düşmənləri ilə əlaqə qurmuşdur.^[4] Güman edilir ki, münasibətləri bərpa etmək məqsədilə Abdulla bəy 1770-ci ildə Bakıda naib təyin edilmişdir.

Abdulla bəy 1772-ci ildə vəfat etmişdir.^[5]

• Mustafazadə, Tofiq. Quba xanlığı (PDF) (az.). Bakı: Elm. 2005. 480.
• Абдуллаев, Гаси. Азербайджан в XVIII веке и взаимоотношения его с Россией. Баку: Изд-во Академии наук Азербайджанской ССР. 1965.
• Bayramova, Nailə. Şamaxı xanlığı (PDF) (az.). Bakı: "Təhsil". 2009. 396.