Abşeron yarımadasının ətrafında şm.-da Abşeron və c.-da Bakı arxipelaqlarına daxil olan çoxlu sayda adalar mövcuddur.

Pirallahı, Çilov, Böyük Tava, Kiçik Tava və s. adalar Abşeron arxipelaqına, Böyük Zirə, Daş Zirə, Kiçik Zirə (və ya Qum (ada)), Zənbil, Səngi Muğan, Çigil, Gil, Qarasu, Xərə Zirə, Daşlı ada, ,Kür daşı və s. adalar Bakı arxipelaqına aiddirlər. Böyük Zirə, Daş Zirə, Qum və ya Kiçik Zirə adaları bəzən (buxtası) adaları kimi göstərilir.

Ən böyük ada Pirallahı (sahəsi təqr. 15 km², uz. 12 km, eni 4 km-ə qədərdir.), ən ş.-də yerləşən ada Çilovdur.Abşeron və Bakı arxipelaqları akvatoriyalarında həmçinin çoxlu dayazlıqlar və ya saylar (sualtı adalar) (Abşeron, , Darvin, Neft Daşları, Kür və s.) vardır.

Hər iki arxipelaqa daxil olan adaların mənşəyi qədimlərə gedib çıxır. Adların əksəriyyətində rast gəlinən "Zirə" sözü ərəbcə ada mənasını verən "cəzirə" sözündən götürülüb.

Adların əksəriyyəti XVI əsrdə Xəzərdə peyda olan ruslar, xüsusən kazaklar tərəfindən dəyişdirilib. Məsələn, Böyük Zirə – Nargin, Daş Zirə – Volf, Zənbil – Duvannı, Səngi-Muğan – Svinna, Çigil – Oblivnoy, Qara Su – Los, Gil – Qlinyannı, Xara Zirə – Bulla, Çilov – Jiloy, Pirallahı – Artyom adlandırılıb. Bəzi adların mənşəyinin öz tarixi var. Məsələn, Nargin və Volf adalarının adı I Pyotrla bağlıdır. İsveçlə müharibədən sonra buralar ona formaca analoji adları olan Fin körfəzindəki Revel adalarını xatırladıb. Nargin "ensiz boğaz" (Nargin – almanca, Nartingen – estonca) mənasını verir. "Vulf" almancadan tərcümədə "canavar" deməkdir.

Çilov adası səsləşməsinə görə "Jiloy" adlandırılıb. Adanın qədim adı Çilov – Şahilandır, daha əvvəl isə o, Ronis (fars adıdır) adlanıb. Versiyalardan birinə görə, Duvannı adasının adı orta əsr mənbələrində xatırlanan türkdilli duvan qəbiləsindən götürülüb.başqa bir versiyaya görə, "duvan" sözündən götürülüb. Kazaklar qənimət bölgüsünü bu cür adlandırırdılar. XVII əsrdə Stepan Razinin kazakları Abşerona hücumlar edirdilər. Bakının ətrafında əldə olunan qənimət bu adada bölüşdürülürdü, adanın adı da buradan götürülüb.

Zənbil – adından məlum olduğu türk sözüdür, "hörülmüş səbət" deməkdir. Yəqin ki, bu ad adanın uzaqdan çevrilmiş səbətə bənzədilməsindən yaranıb. Belə bir versiya var ki, Bulla adı da Stepan Razinlə bağlıdır, "bıl ya" ("mən burda olmuşam" mənasında) deməkdir.

Los adası (Qara Su) görünüşünə görə belə adlandırılıb. Yuxarı hissələri yüksəklikdə yerləşən, cənuba doğru isə alçaqlaşan ada kazaklara sığının kürəyini xatırladırdı.

Oblivnoy adlandırılan ada (Çigil) palçıq vulkanı mənşəlidir. Adanın cənub-şərq hissəsində fəaliyyətdə olan bir neçə palçıq vulkanı var, onlar daim səthə yeni palçıq dalğaları püskürürlər. Rusların adaya verdiyi ad da bununla bağlıdır. Ehtimal olunur ki, adanın əsl adı (Cigil) türkdilli qəbilələrin adından götürülüb.

Svinnoy adının isə donuza heç bir dəxli yoxdur. Qədim zamanlarda Səngi-Muğan günahkarların və canilərin sürgün yeri idi. Buna görə də "ostrov s vinoy" ("günahkar ada") adını almışdı. Sonradan ad təhrif olunaraq "Svinnoy" formasına düşdü. Səngi-Muğan toponiminin əsasını səng – farsca daş və Muğan (yer adı) təşkil edir. Bəzi mənbələrlə ada Səngi-Müzəffər adlanır.

Pirallahının adı rusca tərcümə olunaraq ("bojya svyatınya") "Svyatoy" formasını alıb. 1936-cı ildə ada inqilabçı F. A. Sergeyevin gizli partiya ləqəbinin şərəfinə Artyom adlandırılıb.

1990-cı ildə bütün adalara rəsmən köhnə adları qaytarılıb.