Avtonom emosional meridian cavab (ing. autonomous sensory meridian response; Abr: ASMR), və ya beyin relaksı, beyin istirahəti, onurğa qıcıqlanması, beyin masajı — endorfin təmin edən və rahatlaşdırıcı təsir göstərən bir səs növüdür. Bu növ videolara yatmaq və ya istirahət etmək üçün baxırlar.
Xüsusilə internet mədəniyyətində mühüm yeri olan və adətən ASMR olaraq adlandırılan bu səs növü müxtəlif YouTube istifadəçiləri tərəfindən xüsusi olaraq hazırlanmış müxtəlif video kanallarında yayımlanır. Əsasən yuxu, meditasiya və ya istirahət məqsədləri ilə dinlənilən bu tip səs növündə, ümumiyyətlə, pıçıltılı danışıqlar müşahidə olunur. Pıçıltı ilə danışmaqla yanaşı, ümumiyyətlə danışmamaq və yumşaq tonda danışıq videoları da mövcuddur. Danışıq olmayan videolarda yalnız yuxu gətirən və ya rahatlaşdıran səslərdən istifadə edilir.
Etimologiyası
2007 və 2010-cu illər arasında istifadə edilən və təklif edilən adların və terminlərin bir çoxu orqazma istinad etsə də, bu müddət ərzində bir çoxları ASMR-nin eyforik və rahatlaşdırıcı təbiətinin cinsi oyanmadan fərqləndirilməsinin lazım olduğu fikrini müdafiə etmişdirlər. ASMR-nin seksuallıq üçün nəzərdə tutulmadığı iddia edilsə də, ASMR ilə erotik videolar hazırlayanlar vardır.
ASMR-nin ilk tərəfdarları onun cinsi xəbərdarlıq ilə heç bir əlaqəsinin olmadığı qənaətinə gəlmişdirlər. 2010-cu ildə təşkil edilmiş onlayn forumda iştirak edən Cennifer Allen bu növün "AUTONOMOUS SENSORY MERIDIAN RESPONSE (ASMR)", yəni "Avtonom Emosional Meridian Cavab" kimi adlandırılmasını təklif etmişdir. ASMR abreviaturasının izahı belədir:
- Avtonom — Özünü idarə edən. Muxtar.
- Emosional — emosiyalara əsaslanan, emosiyalarla əlaqədar.
- Meridian — Zirvə, kulminasiya.
- Cavab — Xarici və daxili qıcıqlandırıcılara verilmiş cavab.
Allen 2016-cı ildə vermiş olduğu müsahibə zamanı bu terminləri qəsdən seçdiyini təsdiqləmişdir. Onları seçməsinin səbəbini isə alternativ terminlərdən daha obyektiv və tibbi terminlər olması ilə izah etmişdir. Bu müsahibəsi zamanı Allen meridian sözünü orqazm sözünün əvəzinə seçdiyini bildirmiş və meridianı "ən yüksək inkişaf, ən böyük rifah və ya buna oxşar olan bir nöqtə" kimi müəyyən etmişdir.
Emosiyalar
ASMR hissini və qavrayışını yüngül bir elektrik cərəyanına və beynin uyuşmasına oxşadırlar. Bədəndə paresteziya olaraq adlandırılan qıcıqlanma hissi baş, kürək və çiyin nahiyələrində hiss olunur. Bu hiss insanda yuxunun gəlməsinə və insanın rahatlaşmasına səbəb olan bir hissdir.
İmpulslar
ASMR bədənə əsasən müəyyən "impulslar" (qıcıqlandırıcılar) vasitəsilə təsir göstərir. ASMR impulslarına gündəlik həyatda rast gəlmək mümkündür. ASMR müntəzəm olaraq müəyyən bir səslər və şəkillər tərəfindən impulslanır. Bu cür mühitlər xüsusi olaraq ASMR-nı qıcıqlandırmaq üçün hazırlana və ya başqa məqsədlər üçün yaradıla bilər.
ASMR impulslarından bəziləri;
- Pıçıltı ilə danışmaq
- Yumşaq səs tonunda danışmaq
- Kitab və ya jurnal vərəqləmək
- Yemək hazırlamaq səsləri
- Yemək, içmək, dişləmək və çeynəmək səsləri
- Diqqət cəlb etmək
- Plastik, metal, kağız, ağac və s. ilə çıxarılan tıqqıltı səsi
- Əl jestləri
- Bəzi musiqi növləri
- Nəfəs və üfürmə səsləri
- Ağız səsləri
2017-ci ildə həyata keçirilmiş olan bir anket nəticəsində məlum olmuşdur ki, səssiz və yavaş templi videolar daha effektivdir
İstinadlar
- Marsden, Rhodri (20 July 2012), 27 may 2020 tarixindən Wayback Machine saytında 27 may 2020 at the Wayback Machine, The Independent.
- McKinney, Kelsey (13 April 2017), 19 may 2020 tarixindən Wayback Machine saytında 19 may 2020 at the Wayback Machine, Intelligencer (website).
- Rajan, Amol (23 April 2019), 13 may 2020 tarixindən Wayback Machine saytında 13 may 2020 at the Wayback Machine, BBC.
- ↑ Barratt, Emma L.; Davis, Nick J. . PeerJ. 3. 2015: e851. doi:. ISSN . PMC . PMID .
- Simner, Julia; və b. (PDF). Perception. 35 (8). 2006: 1024–1033. doi:. PMID . 12 April 2022 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2 July 2023.
- Banissy, Michael J.; və b. . Frontiers in Psychology. 5 (1414). 15 December 2014: 1414. doi:. PMC . PMID .
- Kovacevich, Alexsandra; Huron, David. . Empirical Musicology Review (ingilis). 13 (1–2). 2019-01-17: 39–63. doi:. ISSN . 22 March 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 2 July 2023.
- ↑ Ahuja, Nitin K. . Perspectives in Biology and Medicine. 56 (3). 2013: 442–451. doi:. PMID .
- Overton, Emma (22 October 2012). 7 oktyabr 2019 tarixindən Wayback Machine saytında 7 oktyabr 2019 at the Wayback Machine. The McGill Daily. Retrieved 8 October 2019.
- Lindsay, Kathryn. . Vice (magazine). Broadly. 15 August 2015. 8 June 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 January 2016.
- Bronte, Georgia. . Vice (magazine). 17 December 2015. 23 September 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 20 January 2016.
- Keiles, Jamie Lauren. . The New York Times (ingilis). 2019-04-04. ISSN . 16 May 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-07.
- ↑ Richard, Craig. . ASMR University. 17 May 2016. 17 May 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 19 December 2016.
- // Dictionary.com. 5 August 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 23 February 2019.
- Hostler TJ, Poerio GL, Blakey E. (PDF). Multisens Res (Review). 32 (6). January 2019: 521–531. doi:. PMID . 2 June 2023 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2 July 2023.
- Smith, Stephen D.; Katherine Fredborg, Beverley; Kornelsen, Jennifer. "An examination of the default mode network in individuals with autonomous sensory meridian response (ASMR)". Social Neuroscience. 12 (4). 31 May 2016: 361–365. doi:. PMID .
- Tihanyi, Benedek T.; Ferentzi, Eszter; Beissner, Florian; Köteles, Ferenc. "The neuropsychophysiology of tingling". Consciousness and Cognition. 58. 1 February 2018: 97–110. doi:. ISSN . PMID .
- O'Connell, Mark (12 February 2013). 22 sentyabr 2018 tarixindən Wayback Machine saytında 22 sentyabr 2018 at the Wayback Machine Slate (magazine)|. Retrieved 8 October 2019.
- Manduley, Aida (February 2013). 3 sentyabr 2020 tarixindən Wayback Machine saytında 3 sentyabr 2020 at the Wayback Machine, #24MAG, Issue 4, pp 60–61; Retrieved 8 October 2019.
- . WBUR. 3 July 2019. İstifadə tarixi: 2024-03-21.
- Fairyington, Stephanie. (Blog). The New York Times. 28 July 2014. 10 September 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 20 January 2016.
- Cox, Carolyn. . Dan Abrams. 2 September 2014. 8 July 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 20 January 2016.
- Barratt, EL; Spence, C; Davis, NJ. . PeerJ. 5. 2017: e3846. doi:. PMC . PMID .
- Lopez, German. . Vox (ingilis). 2015-07-15. 2023-08-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-08.
- . CNN. 2 February 2022. İstifadə tarixi: 2024-03-21.