Ağ şam (lat. Abies) — bitkilər aləminin i̇ynəyarpaqlılar şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
| Ağ şam | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Ağ şam |
||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Ağ şamağacının Qafqazda bir növü bitir. Həmin növdə Qafqaz aşırımında bitir. Ağ şamağacı 600-700 il yaşayır. Hündürlüyü 55 metrə çatır. Bəzi növlərinin oduncağından musiqi alətləri, mebel hazırlanmasında, sellüloz istehsalında istifadə edilir. Qabığında çoxlu miqdarda qatran vardır. Ağ şamağacının yağı sintetik kamfora almaq üçün xammaldır. Qafqazın qara dəniz sahillərində yaşıllaşdırma məqsədilə əkilir.
Ağ şam ağacı yağı çox güclü antiseptik, iltihab və virus əleyhinə təsirə malikdir, immun sistemini möhkəmləndirir, dərinin və selikli qişalarının bərpasını sürətləndirir. Bu vasitə qədim zamanlardan bir çox xəstəliklər zamanı istifadə olunur.
- Ağ şam ağacı yağı böyümüş adenoidləri kiçiltmək qabiliyyətinə malikdir. Adenoidlərin böyüməsi uşaqlar arasında çox yayılmış problemdir. Ağ şam ağacı yağının istifadəsi bir çox uşaqlarda adenoidlərin kiçilməsinə kömək edib. Bunun üçün gündə 2-3 dəfə buruna 3-4 damcı yağ damızdırmaq lazımdır. Müalicə adətən uzunmüddətli olur, lakin çox yaxşı effekt verir. İstifadə etdikdən əvvəl mütləq LOR həkimi ilə məsləhətləşmək lazımdır.
- Bu vasitə həmçinin haymorit zamanı da çox yaxşı müalicəvi təsir edir. Haymorit zamanı ağ şam ağacı yağı damcı və inhalyasiya şəklində istifadə olunur. İnhalyasiya üçün enli qaba 1/2 l isti su tokülür və 10 damcı ağ şam ağacı yağı damızdırılır. Xəstə bu suyun buxarından nəfəs almalıdır.
- bronxit, öskürək, zökəm zamanı ağ şam ağacı yağı ilə inhalyasiyalar çox yaxşı kömək edir - nəfəs yollarına antiseptik təsir edir, mikrobları öldürür, bəlğəmin çıxmasını asanlaşdırır.
- Otit (orta qulaq iltihabı) zamanı qulağa ağ şam ağacı yağında isladılmış pambıq qoyulur və həmçinin qulağın arxasındakı dəriyə şam ağacı yağı çəkilir.
- Ağız boşluğunun selikli qişasında müxtəlif yaralar, stomatit və s. zamanı ağ şam ağacı yağını yeməkdən sonra bu yerlərə çəkin.
- Damaqların iltihabı zamanı gündə 2-3 dəfə ağ şam ağacı yağında pambıq isladılır və damaqlara qoyulur.
- Qripp və soyuqdəymənin ilk simptomlarında buruna 2-3 damcı ağ şam ağacı yağını damızdırın. Bu yerli immuniteti qaldırır.
- Dəridə sıyrıntılar, kiçik yaralar, sızanaqlar zamanı ağ şam ağacının yağından istifadə çox yaxşı effekt verir.
- Peuce Rich.
- Avropa ağ şamı (Abies alba Mill.)
- Abies amabilis Douglas ex J.Forbes
- Ətirli ağ şam (Abies balsamea (L.) Mill.)
- Abies beshanzuensis M.H.Wu
- Abies × borisii-regis Mattf.
- Abies bracteata (D.Don) Poit.
- Yunan ağ şamı (Abies cephalonica Loudon)
- Abies chensiensis Tiegh.
- Abies cilicica (Antoine & Kotschy) Carrière
- Birrəng ağ şam (Abies concolor (Gordon & Glend.) Lindl. ex Hildebr.)
- Abies delavayi Franch.
- Abies densa Griff.
- Abies durangensis Martínez
- Abies fanjingshanensis W.L.Huang, Y.L.Tu & S.Z.Fang
- Abies fargesii Franch.
- Abies firma Siebold & Zucc.
- Abies flinckii Rushforth
- Abies forrestii Coltm.-Rog.
- Abies fraseri (Pursh) Poir.
- Abies grandis (Douglas ex D.Don) Lindl.
- Abies guatemalensis Rehder
- Abies hickelii Flous & Gaussen
- Abies hidalgensis Debreczy, I.Rácz & Guízar
- Abies holophylla Maxim.
- Bərabərpulcuqlu ağ şam (Abies homolepis Siebold & Zucc.)
- Abies jaliscana (Martínez) Mantilla, Shalisko & A.Vázquez
- Abies kawakamii (Hayata) Ito
- Abies koreana E.H.Wilson
- Abies lasiocarpa (Hook.) Nutt.
- Abies magnifica A.Murray bis
- Abies mariesii Mast.
- Abies marocana Trab.
- Abies nebrodensis (Lojac.) Mattei
- Abies neodurangensis Debreczy, I.Rácz & R.M.Salazar
- Ağqabıq ağ şam (Abies nephrolepis (Trautv.) Maxim.)
- Qafqaz ağ şamı (Abies nordmanniana (Steven) Spach)
- Abies numidica de Lannoy ex Carrière
- Abies pindrow (Royle ex D.Don) Royle
- Abies pinsapo Boiss.
- Abies procera Rehder
- Abies recurvata Mast.
- Abies religiosa (Kunth) Schltdl. & Cham.
- Abies sachalinensis (F.Schmidt) Mast.
- Sibir ağ şamı (Abies sibirica Ledeb.)
- Abies spectabilis (D.Don) Mirb.
- Abies squamata Mast.
- Abies veitchii Lindl.
- Abies vejarii Martínez
- Abies yuanbaoshanensis Y.J.Lu & L.K.Fu
- Abies ziyuanensis L.K.Fu & S.L.Mo
- ↑ Maarten J.M. Christenhusz, Reveal J. L., Farjon A., Gardner M. F., Mill R. R., Chase M. W. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms (ing.). // Phytotaxa Magnolia Press, 2011. Vol. 19, Iss. 1. P. 55–70. ISSN 1179-3155; 1179-3163 doi:10.11646/PHYTOTAXA.19.1.3