Açıq Dövlət Tərəfdaşlığı (ing. Open Government Partnership) — 2011-ci ildə yaradılmış beynəlxalq təşəbbüs.[2] Açıq Dövlət Tərəfdaşlığı (OGP) açıq dövləti təşviq etmək, korrupsiya ilə mübarizə aparmaq və idarəetməni təkmilləşdirmək üçün milli və submilli hökumətlərin öhdəliklərini təmin etmək üçün çoxtərəfli təşəbbüsdür. OGP hökumətlərin və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarının nümayəndələrinin daxil olduğu rəhbər komitə tərəfindən idarə olunur.[3]
| Açıq Dövlət Tərəfdaşlığı | |
|---|---|
| | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Təsis tarixi | sentyabr 2011 |
| Baş qərargahın yeri | |
| opengovpartnership.org | |
Onun məqsədi şəffaflığı artırmaq, hökumətlərin hesabatlılığını gücləndirmək və vətəndaşların dövlət idarəçiliyində iştirakını təşviq etməkdir. Bu təşəbbüs hökumətlərin daha açıq və şəffaf olması üçün vətəndaş cəmiyyətinin dəstəyindən istifadə edir.a[4]
Dövlət məlumatlarını və fəaliyyətlərini vətəndaşlara daha əlçatan etmək. Hökumətlərin korrupsiya əleyhinə tədbirlər görməsini dəstəkləmək. Qərar qəbuletmə proseslərində vətəndaşların iştirakını təmin etmək.[5] Elektron hökumət, rəqəmsal platformalar və digər innovativ həllər vasitəsilə hökumətlərin açıq olmasını dəstəkləmək.[6]
Hazırda OGP təşəbbüsünə dünyanın müxtəlif ölkələrindən 70-dən çox dövlət qoşulub.[7] Bu ölkələr şəffaflığı artırmaq və hesabatlı idarəetmə təmin etmək üçün milli fəaliyyət planları hazırlayır və həyata keçirirlər.[8]
Azərbaycan 2011-ci ildən OGP təşəbbüsünə qoşulmuş[9] və bu sahədə müəyyən islahatlar həyata keçirmişdir. Lakin bir müddət sonra Azərbaycanın tərəfdaşlıq statusu ilə bağlı problemlər yaşanıb. OGP Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyətinin fəaliyyətinə məhdudiyyətlər tətbiq etdiyinə görə ölkənin statusunu 2016-cı ildə [10]"aktiv olmayan üzv" kimi dəyişib.[11] Bununla belə, Azərbaycan hökuməti bu sahədə irəliləyiş əldə etmək üçün addımlar atmağa çalışır.
OGP-də iştirak etmək üçün hökumətlər obyektiv göstəricilərlə ölçülən və müstəqil ekspertlər tərəfindən yoxlanılan dörd əsas sahədə hökumətin açıqlığı öhdəliyini nümayiş etdirməlidir.[12] Açıq hökumətin dörd kritik sahəsi fiskal şəffaflıq, məlumat əldə etmək, aktivlərin açıqlanması və vətəndaşların cəlb edilməsidir. Ölkələr bu dörd göstərici üzrə fəaliyyətinə görə ümumilikdə 16 bal və ya heç bir göstərici ilə ölçülmədikdə 12 bal toplaya bilərlər.[12] Müvafiq xalların 75%-ni (16 baldan 12-si və ya 12-dən 9-u) və ya daha çoxunu toplayan ölkələr qoşulmaq hüququna malikdir. Bir ölkənin qoşulmaq hüququna malik olması üçün tələb olunan tək şey nazirlik nümayəndəsinin Açıq Hökumət Bəyannaməsi ilə razılığı və AHT-də iştirak etmək niyyətini təsdiq edən məktubu, eləcə də aparıcı agentlik və gələcək iş üçün fərdi əlaqə nöqtəsidir.
Aşağıdakı ölkələr iştirak etmək hüququna malikdirlər, lakin hələ 2024-cü ilin iyul ayından etibarən tərəfdaşlığa qoşulmaqda maraqlı olduqlarını bildirməyiblər:[13]
- Türkiyə 4 may 2016-cı il (hərəkətsizlik səbəbindən)[14]
- Macarıstan 7 dekabr 2016-cı ildə (hökumətinin tələbi ilə)[15]
- Tanzaniya 1 iyul 2017-ci il (hərəkətsizlik səbəbindən)[16]
- Trinidad və Tobaqo 6 dekabr 2019-cu il (hərəkətsizlik səbəbindən)[17]
- Pakistan 7 mart 2022-ci il (hərəkətsizlik səbəbindən)[18]
- Lüksemburq 1 yanvar 2023-cü il tarixində (hökumətinin tələbi ilə)[19]
- Salvador 24 mart 2023-cü il (hərəkətsizlik səbəbindən)[20]
- Kolumbiya 5 aprel 2023-cü il (hərəkətsizlik səbəbindən)
- Meksika, iyunun 6-da (hökumətinin tələbi ilə)
- Azərbaycan 17 avqust 2023-cü ildə (OGP Rəhbər Komitəsi tərəfindən həmişəlik dayandırılıb)[21]
Açıq Dövlət Tərəfdaşlığı yalnız hökumətlərin deyil, eyni zamanda vətəndaş cəmiyyətinin,[22] QHT-lərin və biznes sektorunun birgə fəaliyyəti ilə daha açıq və effektiv idarəetmənin qurulmasını dəstəkləyir. Bu təşəbbüs korrupsiyaya qarşı mübarizədə mühüm rol oynayır və ictimai etimadı artırır.[23]
- ↑ https://www.opengovpartnership.org/contact/.
- ↑ "The Open Government Partnership". www.state.gov. 13 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 aprel 2016.
- ↑ "Open Government Partnership". whitehouse.gov. 5 dekabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 aprel 2016 – National Archives vasitəsilə.
- ↑ "India in Open Government and Open Government in India (SSIR)". ssir.org (ingilis). 5 sentyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2021.
- ↑ Harge, Jorge. "The Open Government Partnership – from eight to 54 countries". The Guardian. 10 aprel 2012.
- ↑ "Russia Retracts Commitment to Transparency, Leaves Open Government Partnership [Update]". Global Integrity (ingilis). 17 may 2013. 14 fevral 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2021.
- ↑ Susilo Bambang Yudhoyono. "Opening remarks at the Open Government Partnership High-Level Side Event at the 69th United Nations General Assembly" (PDF). 24 sentyabr 2014. 13 may 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 aprel 2014.
- ↑ Maude, Francis. "Francis Maude: transparency brings tangible benefits". The Guardian (ingilis). 26 sentyabr 2012. ISSN 0261-3077. İstifadə tarixi: 27 aprel 2016.
- ↑ "Sustainable Development Goals Arxiv surəti 12 fevral 2021 tarixindən Wayback Machine saytında," Department of Public Information, United Nations.
- ↑ "Subnational Government Pilot Program | Open Government Partnership". www.opengovpartnership.org. 19 dekabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- ↑ "OGP Global Summit". Open Government Partnership. 18 sentyabr 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 dekabr 2016.
- ↑ 1 2 "Eligibility Criteria". Open Government Partnership. 24 aprel 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 aprel 2016.
- ↑ "Eligibility Criteria & OGP Values Check Assessment". Open Government Partnership (ingilis). 16 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyul 2024.
- ↑ "Turkey (Withdrawn)". Open Government Partnership (ingilis). 10 fevral 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2021.
- ↑ ""Hungary (withdrawn), Open Government Partnership". 7 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 dekabr 2024.
- ↑ "Tanzania (Withdrawn)". Open Government Partnership (ingilis). 28 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2021.
- ↑ "Trinidad and Tobago (Withdrawn)". Open Government Partnership (ingilis). 20 fevral 2018. 20 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 noyabr 2020.
- ↑ "Pakistan – Letter Regarding Withdrawal (March 2022)". Open Government Partnership (ingilis). 7 mart 2022. 20 may 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 mart 2022.
- ↑ ""Luxembourg Letter of Withdrawal from OGP". 8 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 dekabr 2024.
- ↑ "El Salvador Exits International Partnership on Open Government - Open Government Partnership %". Open Government Partnership (ingilis). 28 mart 2023. 28 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 mart 2023.
- ↑ "Azerbaijan Permanently Suspended from the Open Government Partnership". Open Government Partnership (ingilis). 17 avqust 2023. İstifadə tarixi: 17 avqust 2023.
- ↑ "FAQs". Open Government Partnership. 19 aprel 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 aprel 2016.
- ↑ "OGP Vital Signs - 10 Years of Data in Review". Open Government Partnership (ingilis). 1 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 aprel 2022.
- opengovpartnership.org — rəsmi saytı
- OGP Strategy 2023-2028