ət-Təfsir (ərəb. التفسر)[1] və ya Təfsiru Süfyanis-Səvri (ərəb. تفسير سفيان الثوري)[2] — Süfyan əs-Səvrinin Quran təfsiri.[3]
| Ət-Təfsir | |
|---|---|
| ərəb. التفسر | |
| Müəllif | Süfyan əs-Səvri |
| Janr | təfsir |
| Orijinalın dili | ərəbcə |
| Orijinalın nəşr ili | VIII əsr |
Bu əsər hicri I (VII) əsrə aid ilk sistemli təfsir olub, adətən, tabiin dövrü Məkkə müfəssirlərinin görüşlərini əks etdirir və "Təfsirüt-Təbəri"nin əsas mənbələrindən biridir. Dövrümüzə gəlib çatmış yeganə nüxsəsi Rampur Rza Kitabxanasında saxlanılır və İmtiyaz Əli Ərşi tərəfindən "Təfsiru Süfyanis-Səvri" adı altında nəşr olunmuşdur (Rampur 1965). Əsər 1983-cü ildə nəzərdən keçirilərək yenidən nəşr edilmişdir (Beyrut).[2][3]
Bəsrəli tələbələrindən Əbu Hüzeyfə Musa ibn Məsud ən-Nehdinin rəvayətinə əsaslanan və çox güman ki, hicri III (IX) əsrə aid olan nüxsə itmişdir. Bəqərə surəsi ilə başlayıb Tur surəsi ilə bitir. Məhəmməd və Duhan surələri də yoxdur. Surələrin tərtibatı Osman müshəfinə uyğundur. İlkin dövrün təfsirlərinə uyğun olaraq ayə sıraları gözlənilməmiş və bir çox ayə buraxılmışdır. Bu da Səvrinin başa düşülməsi çətin söz və ifadələr haqqında rəvayətə əsaslanan qısa izahlarla məhdudlaşdırılmış hərfi-təfsir anlayışı ilə əlaqələndirilə bilər. Belə ki, əsərdə bir-iki istisna olmaqla dil incəlikləri haqqında izahlar, şeirlə istişhad, fiqhi ya da etiqadi görüş və rəylər yoxdur.[1]
- ↑ 1 2 Özdirek, Recep; Çavuşoğlu, A. Hakan. "Süfyân es-Sevrî". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2010. 21 dekabr 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2025.
- ↑ 1 2 "تفسير سفيان الثوري". أصول. 21 dekabr 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2025.
- ↑ 1 2 "كتاب تفسير سفيان الثوري". المكتبة الشاملة. 21 dekabr 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2025.