Əsgəran toqquşması — 1988-ci il fevralın 22–23-də Əsgəran şəhərində baş vermiş toqquşma Birinci Qarabağ müharibəsinin başlanmasına səbəb olan başlanğıc nöqtələrindən biri olmuşdur[1]. Əsgəran toqquşmasının ardınca Sumqayıt hadisələri baş verir.
| Əsgəran toqquşması | |||
|---|---|---|---|
| Tarix | 1988 | ||
| Yeri | |||
| Münaqişə tərəfləri | |||
|
|||
| İtkilər | |||
|
|||
1988-ci il fevralın 20-də Azərbaycan SSR-nin tərkibində muxtar vilayət statusu daşıyan Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətindəki ermənilər Azərbaycan SSR-nin tərkibindən çıxıb Ermənistan SSR-nin tərkibinə girməklə bağlı qərar qəbul edirlər. Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin (DQMV) Xalq Deputatları Sovetinin Azərbaycan SSR-nin tərkibindən çıxıb, Ermənistan isə SSR-nin tərkibinə birləşməklə bağlı qərarından 2 gün sonra Əsgəran rayonu ərazisində Ağdam və Əsgəran rayonunun azərbaycanlı sakinləri dinc nümayiş keçirirlər.
Ermənilər atəş açmaqla 2 azərbaycanlı gənci — Əli Hacıyev və Bəxtiyar Quliyevi qətlə yetirirlər.[2] Qarabağ münaqişəsində ilk qanın tökülməsi, iki azərbaycanlı gəncin öldürülməsi faktını ozamankı SSRİ-nin baş prokrorunun birinci müavini F. Katusev Mərkəzi Televiziyada çıxış edərkən təsdiqləyir.[3][4]
Bu toqquşmaların xəbəri fevralın 27-də Sumqayıt şəhərinin erməni sakinlərinə qarşı Sumqayıt talanına səbəb olur.
- ↑ "Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi". 2022-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-03.
- ↑ "Bitməyən münaqişənin ilk toqquşması". 2022-03-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-03.
- ↑ The New York Times, 11 March 1988, p. A6
- ↑ "Qarabağ münaqişəsini başladan QƏTL: Əsgəran etirazının pərdə arxası". 2022-03-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-03.