Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinƏli Təbrizli — şair, yazıçı, naşir. "Atropat" nəşriyyatının əsasını qoyub. Bu nəşriyyatda "Əliağa Vahidin külliyyatı", "Azərbaycan nəğmələri və bayatıları", "Koroğlu" dastanı, "Azərbaycan klassik ədəbiyyatından şeir məcmuələri", "Füzuli divanı", "Salman Mümtazın şeirləri" və bir neçə kitabı hazırlayaraq nəşr etdirib.
| Əli Təbrizli | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Təbriz |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Tehran |
| Dəfn yeri | Vadi rəhmət qəbiristanlığı |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
| Tanınmış əsərləri | Ədəbiyyat və milliyyət |
Fəaliyyətinə görə SAVAK tərəfindən həbs olunub və 6 il məhkumluq həyatı yaşayıb.
Əli Təbrizli 1929-cu ilin iyun ayının 25-də Təbrizin Münəccim məhəlləsində dünyaya gəlib[1]. İlk təhsilini məhəllələrindəki ibtidai məktəbdə sonrasilini isə Rüşdiyyə məktəbində alıb[2]. Azərbaycan Milli Hökuməti dövründə məktəbdə ana dilində təhsil alıb[1]. Daha sonra ailəsi ilə birlikdə Tehrana köçüb[3]. İlk dəfə "Əli Təbrizinin qəzəlləri" adlı kitabı nəşr etdirib. Daha sonra "Atropat" nəşriyyatının əsasını qoyub[4] və bir neçə ədəbi dərnək qurub[1][2]. Bölgələri gəzərək türk folklor nümunələrini toplamağa başlayıb[5]. Şah İsmayılın həyatı və şeirlərini əhatə edən iki cildlik "Şah İsmayıl" kitabını[1] və 1955-ci ildə Əsli və Kərəm dastanını xalqdan toplayaraq yazıya köçürüb nəşr etdirib[5][6].
1959-cu ildə şair Həsən Məcidzadə Savalanla birlikdə "Əliağa Vahidin külliyyatı" sonrakı illərdə isə "Azərbaycan nəğmələri və bayatıları" (iki cilddə), "Koroğlu" dastanı, "Azərbaycan klassik ədəbiyyatından şeir məcmuələri", "Füzuli divanı", "Salman Mümtazın şeirləri" və bir neçə kitabı hazırlayaraq nəşr etdirib[7][8]. Yazdığı "Ədəbiyyat və milliyyət" əsərində bir çox məsələlərə toxunub[9][10]. O, bu əsərində Cənubi Azərbaycanda yaşayan türklərin tarixi, onların milli özünüdərki, orada olan mövcud kimlik problemləri haqqında yazıb. Həsən Məcidzadə Savalanın "Apardı sellər saranı" əsərini çapa hazırlayarkən SAVAK tərəfindən nəşriyyata basqın edilir, çap olunan və çapa hazırlanan, mətbəədə yığılan kitabları müsadirə edilir özü isə həbs olunur[2]. 6 il həbsdən qaldıqdan sonra azadlığa çıxıb. Həbsdən çıxdıqdan sonra "Qud Amuz" adında türkcə-farsca lüğət hazırlayıb və çap etdirib[3].
1998-ci ilin yanvarın 18-də Tehranda dünyasını dəyişib və Təbriz şəhərinin Vadi rəhmət qəbiristanlığında dəfn edilib[2][3].
- Əli Təbrizinin qəzəlləri
- Göz yaşları
- Ədəbiyyat və milliyyət
- ↑ 1 2 3 4 Məmmədli, Pərvanə. Cәnubi Azәrbaycan: әdәbi şәxsiyyәtlәr, portretlәr (az.). Bakı: Sabah. 2015. 151.
- ↑ 1 2 3 4 Şamil, Əli. "Ana dilinin qorunması uğrunda yorulmaq bilmədən mübarizə aparmış şair, araşdırıcı Əli Təbrizinin ömür yolu və yaradıcılığı...". 23 may 2013. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
- ↑ 1 2 3 Məmmədli, Pərvanə. "İranda türkçülüyün ideoloqu". senet.az. 24 sentyabr 2016. 5 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2023.
- ↑ "Güney azərbaycanlı yazıçı və şair Əli Təbrizlinin anım mərasimi keçirilib". gamac.info. 2 fevral 2020. 5 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2023.
- ↑ 1 2 Ələkbərli, Faiq. Azərbaycan Türk fəlsəfi və ictimai fikir tarixi XIX-XX əsrlər (az.). III. Bakı: Elm və təhsil. 2021. 517. 21 noyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2023.
- ↑ Maşallahqızı, Mətanət; İbadi, Məhəmməd. "Güneyin "Əsli və Kərəm"ləri". science.gov.az (az.). 26 dekabr 2022. 5 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2023.
- ↑ Məmmədli, Pərvanə. Cәnubi Azәrbaycan: әdәbi şәxsiyyәtlәr, portretlәr (az.). Bakı: Sabah. 2015. 152.
- ↑ Nəsibli, Nəsib. "Tebrizli Ali ve düşünceleri". MİSAK- Millî Strateji Araştırma Kurulu (türk). 30 iyun 2020. 5 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2023.
- ↑ Nəsibli, Nəsib. "Tebrizli Ali'nin feryadı". MİSAK- Millî Strateji Araştırma Kurulu (türk). 16 may 2022. 5 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2023.
- ↑ Nəsibli, Nəsib. "Türk-Fars münasibətləri və İran alqısı". Turkustan.az (az.). 30 noyabr 2021. 5 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2023.