Əlfəcin (ing. bookmark, rus. закладка) — kitabda istədiyiniz səhifəni qeyd etmək üçün xüsusi alət.
Əlfəcinlərin prototipi, papirus parçalarını kitablara yapışdıran qədim Misir katibləri arasında belə mövcud idi.
XV—XVI əsrlərdə kitabın seçilmiş vərəqlərinin kənarına yapışdırılmış və bir qayda olaraq yan kənarından kənara çıxan kiçik bir dil şəklində (dəri, perqament, kumaşdan) əlfəcinlər-qeydlər, geniş yayılmışdır[1].
Əlfəcinlərin istifadəsinə dair ilk qeydlərdən biri, 1584-cü ildə, kral çapçı Kristofer Barkerin Kraliça I Yelizavetaya gümüş yer imi hədiyyə etməsindən başlayır[2].
XVII əsrdə əlfəcinlər kitab bloğunun onurğasına və ya yer imi (lassa) kimi istifadə etmək üçün alt bağlayıcı örtüyə bir və ya daha çox lent taxmağa başladılar. Eyni zamanda, bəzi obyektlərə, məsələn, bir düyməyə və ya bir bobinə yapışdırılmış bir neçə lentdən ibarət olan sekmələrin növü yayılır. Bu əlfəcinlər ən çox dua kitablarında dua mətnlərini tez bir zamanda tapmaq üçün istifadə edilmişdir.
- ↑ Szirmai, J.A. The Archeology of Medieval Bookbinding. Ashgate. 1999. ISBN 978-085-967-904-6.
- ↑ Lamacraft, C.T. Early Book-Bindings from a Coptic Monastery. The Library, Fourth Series, Vol. 20 (1940). 1939. 214–233.
- Earliest History of Bookmarks by Asim Maner
- World of Bookmarks, Reference site featuring history of bookmarks
- History of Bookmarks[daimi ölü keçid] by Lois R. Densky-Wolff.
- International Friends of Bookmarks (IFOB), community website with much information about bookmarks