Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinƏl-Cədidə (ərəb. الجديدة, bər. ⴰⵍ-ⵊⴰⴷⵉⴷⴰ, fr. el-Jadida) və ya keçmiş adları ilə Kap Solis,[2] Portus Rutilis,[3] Rusibis,[3][4][5] Məzayin (ərəb. مازيغن, bər. ⵎⴰⵣⵉⴳⴻⵏ),[6][7][8][9] əl-Breiya (ərəb. البريجة,[3][10][11][12][13] Mazaqao (ərəb. مازاگاو, bər. ⵎⴰⵣⴰⴳⴰⵡ),[2][3][10][11][12][14][15] əl-Mahdouma (ərəb. المهدومة),[2][3][4][10][11][13][14][15][16][17] Mazaqan (ərəb. مازاگان, bər. ⵎⴰⵣⴰⴳⴰⵏ)[2][3][4][10][11][12][13][14][15][16][17] — Mərakeşin Atlantik sahilində, Kasablanka şəhərindən 100 km cənubda, Əl-Cədidə əyalətində yerləşən liman şəhəri.[18][19] 2014-cü il siyahıyaalmasına görə 194 934 əhalisi var.[20][21][22][23]
| Əl-Cədidə | |
|---|---|
| ⴰⵍ-ⵊⴰⴷⵉⴷⴰ / الجديدة | |
| Məzayin • əl-Breiya • Mazaqao • əl-Mahdouma • Mazaqin | |
      .jpg)  | |
| 33°14′03″ şm. e. 8°31′22″ q. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Digər | |
| Rəsmi adı | Portuguese City of Mazagan (El Jadida) |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | ii, iv |
| Tarixi | 2004 (28-ci sessiya) |
| İstinad nöm. | https://whc.unesco.org/en/list/1058 |
| Ölkə |  Mərakeş |
| Region | Ərəb dövlətləri |
  Əl-Cədidə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əl-Cədidəki köhnə şəhər Dünyanın Portuqal mənşəli Yeddi Möcüzəsindən biridir və portuqaliyalılar tərəfindən qurulmuş nəhəng divarlar ilə dənizdən çox "qeyri-mavr " görünüşə sahibdir.[24]
Portuqaliyanın Mazaqan istehkam-şəhəri 2004-cü ildə "Avropa və Mərakeş mədəniyyətləri arasındakı təsir mübadiləsinin üstün nümunəsi" və Portuqaliya tikinti texnologiyası ilə inteqrasiya olunmuş İntibah ideallarının erkən nümunəsi" kimi UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.[25]
Yay fəslində əsasən Mərakeşdən olan bir çox insan istrahət üçün Əl-Cədidə və xüsusilə qonşu Sidi Bouzid şəhərinə axın edir. Şəhərin yaxınlığında bəzi orta səviyyəli Mərakeşliləri, habelə Ərəbistan yarımadasından, Avropa və hüdudlarından çox sayda beynəlxalq qonağı cəlb edən Maqazan beşulduzlu kurort kompleksi yerləşir. Maqazan kompleksində kazino, gecə klubu və restoran və bir qolf sahəsi var. Yaxınlıqda limanların və fabriklərin olması Əl-Cədidə çimərliklərinin çirklənməsinə gətirib çıxarır.
Şəhər, 2014-cü ildən bəri yaxınlıqdakı Corf-Lasfar limanında və onun sənaye zonasında artan fəaliyyət nəticəsində qismən genişlənir.
Əl-Cədidə, ilk dəfə 1502-ci ildə Portuqaliyalılar tərəfindən ələ keçirildiyi zaman əl-Breiya kimi tanınırdı. Daha sonra şəhər Mazaqao kimi tanınmağa başlandı. Portuqallar şəhərdə 1514-cü ildə bir qala, 1541-ci ildə isə daha böyük bir istehkam inşa etdilər.[26] Portuqaliyalılar 1769-cu ilə, Mərakeşdəki son əraziləri olan Mazaqaonu tərk edənə qədər şəhəri idarə etməyə davam etdilər. Şəhər daha sonra 1769-cu ildə Sultan Məhəmməd ibn-Abdallah tərəfindən ələ keçirildi və əl-Məhdouma (dağıdılmış) adını alaraq tərk edilmiş şəkildə təmamilə sakinsiz qaldı. Sonda Mərakeşli Sultan Abd əl-Rəhman şəhərdə bir məscidin tikilməsini və məhv edilmiş hissələrinin yenidən qurulmasını əmr etdi. Yenilənmiş şəhərə Əl-Cədidə və ya Yeni adı verildi.[27]
Əl-Cədidə Köppen iqlim təsnifatına görə isti yaylı Aralıq dənizi iqliminə malikdir. Qışda yaydan daha çox yağıntı olur. Əl-Cədidənin orta illik temperaturu 17.4 °C (63.3 °F)-dir və hər il təxminən 372 millimetr (14.65 düym) yağıntı düşür.[28]
| Əl-Cədidənin iqlimi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | İl |
| Maksimum orta, °C | 16,8 | 17,5 | 19,1 | 24,4 | 22,3 | 24,4 | 26,4 | 27,9 | 25,9 | 24,3 | 20,7 | 18,4 | 22,0 |
| Minimum orta, °C | 7,6 | 7,7 | 9,3 | 10,9 | 13,2 | 15,9 | 17,7 | 18,9 | 16,9 | 14,7 | 11,3 | 9 | 12,8 |
| Yağıntı norması, mm | 49 | 48 | 41 | 32 | 16 | 4 | 0 | 1 | 7 | 34 | 66 | 74 | 372 |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
- ↑ 2024 Moroccan census. / red. High Commission for Planning 7
- ↑ 1 2 3 4 "Aperçu historique d'El Jadida" (fransız). eljadidama.unblog.fr. 27 noyabr 2008. 20 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Mustapha Jmahri. "El Jadida" (fransız). Dar Del Mare. 4 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 3 "Mazagan hier, El Jadida aujourd'hui" (fransız). Golf El Jadida. 29 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ Bill Thayer. "Location of Mauritania Tingitana (from the First Map of Libya)" (ingilis). Bill Thayer. 31 yanvar 2010. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ (1154) Hamoudi Husseini Cherif Al-Idrisi, Muhammad ibn Muhammad ibn Abd-Allah ibn Idriss; Tabula Rogeriana. Tabula Rogeriana نزهة المشتاق في اختراق الآفاق. مكتبة الثقافة الدينية. 550.
- ↑ Qadi Ayyadh, Ibn Mussa ibn Ayyadh Sabti; Qadi Abu Abd-Allah, Muhammad Muhammad Ibn Sharifa. مذاهب الحكام في نوازل الأحكام (PDF) (2nd). دار الغرب الإسلامي. 1997. 346. 16 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyun 2020.
- ↑ (Before 1274) Ibn Sa'id al-Maghribi, Abu al-Ḥassan Ali ibn Mussa; (1958) Ginés, Juan Vernet. بسط الأرض في الطول والعرض. Moulay Hassan Institute - Tetuan. 1958. 141.
- ↑ مبارك بلقاسم. "مازيغن هو الاسم الأصلي لمدينة الجديدة المغربية Maziɣen" (ərəb). Hespress. 26 iyun 2018. 5 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 3 4 "Mazagan (Morocco) No 1058 Rev, ICOMOS Evaluations: Addendum, WHC-04/28.COM/INF.14A ADD" (ingilis). UNESCO. 5 iyul 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 3 4 Honnor, Julius. Morocco Handbook (6th). Footprint Handbooks. 2012. 496. ISBN 9781907263316. 31 iyul 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 iyun 2020.
- ↑ 1 2 3 Said El Mansour Cherkaoui. "Mazagão Made in Mazagan El Jadida Doukkala" (fransız). Cherkaoui Journal. 12 iyul 2018. 30 iyul 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 3 Thomas Hollowell, Maria Inês Pinto. "Dancing Lights: Mazagan and Cistern in El Jadida" (ingilis). Journey Beyond Travel. 25 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 3 "Mazagan, la ville portugaise classée... au Maroc" (fransız). portugalmania.com. 14 mart 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 3 "Petite Histoire d'El Jadida" (fransız). El Jadida Accueil - Association de la communauté française et étrangère francophone à El Jadida. 31 dekabr 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 "La cité portugaise" (fransız). Infos de Tourisme d’El Jadida. 20 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 "Citerne Portugaise D' El Jadida" (fransız). Infos de Tourisme d’El Jadida. 27 noyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2019.
- ↑ "الجهات و تسمياتها و مراكزها و العمالات و الأقاليم المكونة لها" (PDF). Official Gazette المملكة المغربية - الجريدة الرسمية - النشرة العامة. 6340 (year 104): 1461–1533. 15 mart 2015. ISSN 0851-1195. 31 iyul 2020 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 iyun 2020.
- ↑ "المغرب يتبنى تقسيما ترابيا جديدا" (ərəb və fransız). المديرية العامة للجماعات المحلية. 30 iyul 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Résultat du RGPH 2014 Casablanca-Settat par région, préfecture, municipalité et commune" (ərəb və fransız). Royaume du Maroc - Haut-Comissariat au Plan. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Indicateurs RGPH2014 - Démographie - Commune : El Jadida" (fransız). Royaume du Maroc - Haut-Comissariat au Plan. 8 dekabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "عدد السكان القانونيين بالمملكة" (PDF). Official Gazette المملكة المغربية - الجريدة الرسمية - النشرة العامة. 6354 (year 104): 4025–4075. 23 aprel 2015. ISSN 0851-1195. 8 aprel 2017 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 iyun 2020.
- ↑ "POPULATION LÉGALE DES RÉGIONS, PROVINCES, PRÉFECTURES, MUNICIPALITÉS, ARRONDISSEMENTS ET COMMUNES DU ROYAUME D'APRÈS LES RÉSULTATS DU RGPH 2014" (ərəb və fransız). High Commission for Planning, Morocco. 8 aprel 2015. 3 yanvar 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2017.
- ↑ Paula Hardy; Heidi Edsall; Mara Vorhees. Morocco. Lonely Planet. 2005. ISBN 1-74059-678-1.
El Jadida.
- ↑ "Portuguese City of Mazagan (El Jadida) - UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 3 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 fevral 2013.
- ↑ "Portuguese City of Mazagan (El Jadida) - World Heritage Site - Pictures, info and travel reports". www.worldheritagesite.org. 20 aprel 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 fevral 2017.
- ↑ "Portuguese City of Mazagan (El Jadida) - UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 3 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2013.
- ↑ "Climate El Jadida ⵍⵊⴰⴷⵉⴷⴰ الجديدة" (ingilis). climate-data.org. 20 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Sintra" (portuqal). Sintra town hall. 18 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Twinning Protocol between Nabeul and El Jadida" (fransız). Municipality of Nabeul. 30 dekabr 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Nabeul: Revitalizing the twinning with El Jadida" (fransız). Tunisia Med Radio. 31 iyul 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "El Jadida Square - Memory of the twinning with El Jadida" (fransız). Ville de Varennes. 31 iyul 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "El Jadida, a city for relaxation" (fransız). Morocco Today. 19 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ Philippe Roch. "Relations internationales - Vierzon et l'Allemagne : une amitié malmenée par les fantômes de l'histoire" (fransız). Le Berry Républicain. 18 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Vierzon, gourmande en jumelages" (fransız). Vierzonitude. 31 iyul 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Festival d'El Jadida Maroc" (fransız). La Palette du Monde. 25 sentyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Jumelages" (fransız). Ville de Vierzon. 31 mart 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ 1 2 Annuaire des Mairies et Villes de France. "Jumelage entre ville de France et du Maroc" (fransız). 31 iyul 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Le jumelage" (fransız). Ville de Sète. 25 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "ARENZANO" (italyan). Comune di Arenzano. 25 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Comune di Arenzano" (italyan). Comuni-Italiani.it. 17 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Arenzano" (italyan). ANSA ViaggiArt. 21 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Washington - Rencontre sur le jumelage entre les villes marocaines et américaines" (fransız). Conseil de la communauté marocaine à l’étranger (CCME). 12 mart 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "Tacoma's Sister Cities" (ingilis). City of Tacoma. 8 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.
- ↑ "El Jadida, Morocco" (fransız). City of Tacoma. 27 sentyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2019.