Əhməd ibn Fədlan ibn Abbas ibn Rəşid ibn Həmmad (ərəbcə: أحمد بن فضلان بن العباس بن راشد بن حماد) (təq. 879, bilinmir və ya Bağdad[1] – təq. 960) — Ərəb diplomat və səyyahı.
| Əhməd ibn Fədlan | |
|---|---|
| ərəb. أحمد بن فضلان | |
| Doğum tarixi | təq. 879 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | təq. 960 |
Əsl vəzifəsi divan katibliyi olan İbn Fədlan 921-923-cü illərdə xəlifə Müqtədir Billah (908-932-ci illər) tərəfindən İslamın təbliği üçün Volqa Bulqarlarının hökmdarı İlteber Almuş xana göndərilən müəllim və fəqihlərdən ibarət heyətə rəhbərlik etmişdir. Ona həmçinin xəlifə və vəzirinin məktublarını oxuma, göndərdikləri hədiyələri Almuş xana təqdim etmə vəzifələri də tapşırılmışdır.[2] Əhməd ibn Fədlan Bağdaddan İranı və Orta Asiyanı keçməklə Volqaboyunadək marşrut qət etmiş və onun bu səyahəti öz əksini "Rihlə"sində tapmışdır. "Rihlə" (Kitab ilə Məlik əl-Saqəlibə) əsəri səfirin Volqa - Xəzər və Şimal xalqları ilə bağlı tarix elmi üçün xeyli əvəzsiz qeydləri ilə zəngindir.
Əhməd ibn Fədlan 922-ci ildə о, Vоlqanın sоl sahilinə yеrləşmiş Bulqariyaya gəlir, Ladоqa gölü ətrafında оlur və 923-cü ildə vətənə qiymətli cоğrafi məlumatlarla qayıdır. Fədlan bu əraziləri kəşf еtməsə də Vоlqasahili, Оrta Asiya хalqları və Хəzər dənizinə tökülən çaylar haqqında ətraflı məlumatları ilə sеçilir.
Haqqında məlumat verdiyi ərazilər[3]
Haqqında məlumat verdiyi xalqlar[4]
- Ибн-Фадлан "Записка" о путешествии на Волгу
- Ибн Фадлан "Записка" о путешествии на Волгу, pdf - факсимильное воспроизведение издания 1939 года
- Risala: Ibn Fadlan’s embassy to the King of Volga Bulgaria (англ.) Arxivləşdirilib 2017-07-01 at the Wayback Machine
- Ковалевский А. П. О степени достоверности Ибн-Фадлана
- Ch. M. Fraehn. Die ältesten arabischen Nachrichten über die Wolga-Bulgaren aus Ibn-Foszlan’s Reiseberichte. — "Memoires de L’Academie Imper. Des. Sciences.", VI serie, 1823.
- Ковалевский А. П. Книга Ахмеда Ибн Фадлана о его путешествии на Волгу в 921—922 гг. Харьков, 1956.
- Путешествие Ахмеда Ибн-Фадлана на реку Итиль. Казань: 1992
- ↑ 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ Şeşen, Ramazan. Onuncu əsrdə Türküstanda bir İslam səyyahı İbn Fədlanın Səyahətnaməsi (türkçe). İstanbul: Bedir Yayınevi. 1975. Önsöz bölməsi.
- ↑ Şeşen, Ramazan. Onuncu əsrdə Türküstanda bir İslam səyyahı İbn Fədlanın Səyahətnaməsi (türkçe). İstanbul: Bedir Yayınevi. 1975. səhifə 21-30.
- ↑ Şeşen, Ramazan. Onuncu əsrdə Türküstanda bir İslam səyyahl İbn Fədlanın səyahətnaməsi (türkçe). İstanbul: Bedir Yayınevi. 1975. səhifə 30-80.