Əhməd bin Qasım əl-Buni

1063-cü (1653-cü) ildə əl-Cəzayirin şərqindəki Bunə (Annabə) qəsəbəsində doğulmuşdu. Haqqında çox az bilgi vardır. İlk təhsilini tanınmış bir hədis alimi olan atasından aldı. Daha sonra Şimali Afrikanın müxtəlif şəhərlərini, Misiri və daha başqa yerləri dolaşaraq dövrün məşhur alimlərindən qiraət, təfsir, hədis və Maliki fiqhi oxudu. Təhsil həyatını bitirdikdən sonra Bünədə yerləşərək hədis rəvayəti və kitab nəşri ilə məşgul oldu və 1726-cı ildə orada vəfat etdi.

Oğulları Məhəmməd və Əhməd də dönəmlərinin tanınmış elm adamlarındandır.

Buninin çoxu hədis ilimlərinə dair manzum və mənsur, böyüklü kiçiklü 100-dən artıq əsəri vardır. Bunları "ət-Tacrif bi-ma lil-fakiri minət-təvaiii" adlı kitabında zikr etmişdir. Adil Nüvəyhiz "Mtıccəmü aclamiI-Cəzair" adlı kitabında Bunfnin əsərlərindən qirx dörd dənəsinin adını verir. Buna görə bəlli başlı əsərləri bunlardır:

• 1. Nazmül-haşdişin-nəbəvjyyə. Süyutinin əi-Ha-şaişül-kübra adlı əsərinin manzum halə gətirilmiş şəklidir,
• 2. Nazmüş-Şə-mail Tirmizinin əş-ŞəmrijTinin mənzum şəklidir.
• 3. əd-Dürrətü1-məknunə (maşunə) fi uləma*i və şuləhai Bunə. Bunə alim və zahidlərinin hal tərcü-mələrinə dair yinə manzum olarak yaz¬dığı bir əsərdir. Diğər əsərlərindən bir kısmı da şunlardır: Fəthu1-bari fi şər¬hi ğaribil-Buhari, əş-Şimarü1-muhtaşırə fi mənakıbil-aşərə, əd-Dürər naz-mü NuhbətiI-fikər, Nazmü cAka"idin-Nəsəfi, ən-Nurüd-davi cala cAkidə-tit-Tahavi, FəthuI-muin bi-zikri mə-şahirin-nühati və1-luğaviyyin. Şiirlərini topladığı bir də divanının bulunduğu qaynaqlarda zikr edilir.

• Mahlüf. Şəcərətün-nur, s. 329-330;
• Zirikli, əl-Alam, I, 189; Kəhhalə, Mucəmül-mii əlli-fin, II, 49-50;
• əl-Kamusül-İslam, I, 397; Adi] Nüvəyhiz, Mucəmü alamil-Cəzair, Bəyrut 1400/1980, s. 49-51; *Əbdülhəy əl-Kəttani, Fihrisül-fəharts, I, 236-239. r-ı