Əbdürrəhman Momənd (puşt. عبدالرحمان بابا) və ya Rəhman Baba[2] (puşt. رحمان بابا; 1632, Pişəvər – 1706, Pişəvər[1]) — Əfqanıstan puştun sufi şairi, ilahiyyatçısı.[3]
| Əbdürrəhman Momənd | |
|---|---|
| Təxəllüsü | Abdur Rahmán Bábá |
| Doğum tarixi | 1632 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1706 (73–74 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
Əbdürrəhman Mümənd 1632-ci ildə Pişəvərin Bahadur kəndində anadan olmuşdur. Puştu dilində yazmışdır. Momənd qəbiləsinin xanlarından olmuş, lakin gənc yaşlarından asketik həyat sürmüşdür. Əbdürrəhman Moməndin ədəbi irsi mistik lirikadır. Divanı ilk dəfə 1877-ci ildə Lahorda nəşr olunmuşdur. 343 şeirdən ibarət divanın Pişəvər, Paris, Oksford, Mançester və s. şəhərlərdə saxlanılan 25-dən artıq əlyazma nüsxəsi var. Puştu poeziyasının atası adlandırılan Əbdürrəhman Moməndin yaradıcılığı əfqan poeziyasının inkişafına güclü təsir göstərmişdir. Pişəvər şəhərindəki məzarı sufilərin əsas ziyarət yerlərindəndir.[4]
- Диван // В кн.: Из афганских песен и стихов. М., 1955; Сказки и стихи Афганистана. М.: Художественная литература, 1958 г.
- ↑ 1 2 Абдуррахман Моманд // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Әбд үр-Рәһман Момәнд // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VI ҹилд: Куба—Мисир. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1982. С. 127.
- ↑ "Afghanan Dot Net". 18 avqust 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 avqust 2008.
- ↑ ƏBDÜRRƏHMAN MOMƏND // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. ISBN 978-9952-441-00-0.
- Биография (на английском)
- Абдуррахман Моманд — статья из Большой советской энциклопедии.
- Афганская литература // Энциклопедия «Кругосвет».
- Литература на пушту в «Истории всемирной литературы»