| Bu məqalə fəqih haqqındadır. tarixçi üçün Əlaəddin Ataməlik Cüveyni səhifəsinə baxın. |
Əbdülməlik ibn Abdullah ibn Yusuf ibn Abdillah ibn Yusuf ibn Məhəmməd ibn Həyəveyh əl-Cüveyni[8] (ərəb. عبد المالك أبو المعالي الجويني; 17 fevral 1028[1][2][…], Nişapur[2][5] – 20 avqust 1085[3][4][…], Nişapur[6]) — İslam alimi.
| Əbdülmalik ibn Abdullah Cüveyni | |
|---|---|
| ərəb. أبو المعالي الجويني | |
| | |
| Doğum tarixi | 17 fevral 1028[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 avqust 1085[3][4][…] (57 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | fiqh, Usuliddin, kəlam |
| Tanınmış yetirmələri | Əbu Hamid əl-Qəzali[7] |
O, "Əbül-Məali", "İmamül-Hərəmeyn", "zamanının nadiri, imamı, fəqihi və üsulçusu"dur. Şafi üləmasındandır. Şafi məzhəbinə dair fiqh kitablarında "İmam" zikr olunduqda o qəsd olunur. Hicri 419-cu (1028) ildə dünyaya gəlib.[9] Atası Əbu Məhəmməd əl-Cüveyni də dövrünün fəqihlərindən və hörmətli şəxslərindən idi.
O, atası Əbu Məhəmməd əl-Cüveynidən,[10] İskəf əl-İsfərayinidən, Əbu Abdullah əl-Xəbbazidən, Əbu Nəim əl-İsfahanidən, Xorasanda şafilərin şeyxi olan Qazı Hüseyn əl-Mərvəzidən və bir çox alimdən elm öyrənmişdir.
Tələbələri arasında Höccətül-İslam Əbu Həmid əl-Qəzzali, İbnül-Muzəffər ən-Neysəburi, əl-Hərrasi, İbnül-Quşeyri və başqa bir çox görkəmli şəxslər yer alır.
Əsərləri arasında şafi məzhəbinin üsulu barəsində yazılmış "əl-Bürhan", "ət-Təlxis","əl-Vərəqat", məzhəbin fiqhi barəsində yazılmış və məzhəbə ən çox xidmət etmiş kitablar siyahısında olan "Nihayətül-Mətləb"i, həmçinin başqa sahələrdə də bir çox əsərləri mövcuddur.
Əbu İshaq əş-Şirazi onun haqqında demişdir:
| Bu imamdan faydalanın, o zamanın bəzəyidir. |
Əbu Osman əs-Sabuni onun haqqında bunları demişdir:
| Allah pislikləri bu imamdan uzaqlaşdırmışdır. |
Zəhəbi onun haqqında demişdir:
| Böyük imam, şafilərin şeyxidir. |
Əbül-Həsən əl-Bəxarzi deyir:
| Fiqhi əş-Şafinin fiqhi, ədəbiyyatı əl-Əsmainin ədəbiyyatı, gözəl vəzi Həsən əl-Bəsrinin vəzidir. |
O, hicri 478-ci (1085) ildə vəfat etmişdir.[9]
- ↑ 1 2 https://archive.org/details/al-juwayni-kitab-al-irshad-compressed-compressed_202011/page/n19/mode/2up?q=A+guide+to+conclusive+proofs+for+the+principles+of+belief.
- ↑ 1 2 3 4 Christian-Muslim Relations 600 - 1500 (ing.). / D. R. Thomas
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 ʿAbd al-Malik ibn ʿAbd Allāh Imām al-Ḥaramayn // AlKindi.
- ↑ 1 2 Encyclopædia Iranica (ing.). / N. Sims-Williams, A. Ashraf, H. Borjian, M. Ashtiany USA: Columbia University, 1982. ISSN 2330-4804
- ↑ 1 2 https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9783112401613-005/pdf. S. 8.
- ↑ Encyclopædia Universalis. Encyclopædia Britannica Inc., 1968.
- ↑ Subki. Təbəqətüş-Şafiiyyətil-Kübrə (ərəb). XXIX. Qahirə. 1994. 229–230.
- ↑ 1 2 ed-DÎB, A. MAHMÛD. "CÜVEYNÎ, İmâmü'l-Haremeyn". TDV İslâm Ansiklopedisi. 1993. Archived from the original on 2025-07-17. İstifadə tarixi: 27.09.2025.
- ↑ Subki. Təbəqətüş-Şafiiyyətil-Kübrə (ərəb). V. Qahirə. 1994. 169.
- Кирабаев Н. С. Деформация классической теории халифата: ал-Джувейни. — В книге: Кирабаев Н. С. Политическая мысль мусульманского средневековья. М., 2005. — 256 с. — ISBN 5-209-01948-9 — с.97–108.
- Hallaq, Wael B. Caliphs, Jurists and the Saljuqs in the Political Thought of Juwayni. The Muslim World 74, no. 1 (1984): 26–41.
- Имам аль-Харамейн Абуль-Ма’али аль-Джувейни Arxivləşdirilib 2013-05-25 at the Wayback Machine / IslamIng. Ru