Şri-Lanka (sinhal. ශ්රී ලංකා; tamil. இலங்கை) və ya rəsmi adı ilə Şri-Lanka Demokratik Sosialist Respublikası (sinhal. ශ්රී ලංකා ප්රජාතාන්ත්රික සමාජවාදී ජනරජය; tamil. இலங்கை சனநாயக சோசலிசக் குடியரசு) — Cənubi Asiyada ada-dövlət. Şri-Lanka Hind okeanında Hindistandan 31 km cənubda eyni adlı adada yerləşir. Ada-dövlət 1972-ci ilə qədər Seylon olaraq bilinirdi. Paytaxtı Şri Cayavardenepura Kotte, ən böyük şəhəri Kolombo, ümumi sahəsi 65,610 kvadrat kilometr, əhalisinin sayı 21 milyon nəfərdən çoxdur. Şri-Lanka həm də Hind okeanının incisi adlandırılır.
|
Şri Lanka Demokratik Sosialist Respublikası
| |
|---|---|
  Gerbi
| |
.svg) | |
| Paytaxtı |
Şri Cayavardenepura Kotte 6°56′ şm. e. 79°52′ ş. u. |
| Ən böyük şəhəri | Kolombo |
| Rəsmi dilləri | Sinhal, Tamil |
| Rəhbərlik | |
| Qotabaya Racapaksa | |
| Mahinda Racapaksa | |
| Yaranması | 4 fevral 1948 |
| Tarixi | |
• Dominion |
4 fevral 1948 |
• Respublika elanı |
22 may 1972 |
• Yaranması |
22 may 1972 |
| Ərazisi | |
• Ümumi |
65,610 km² (122-ci) |
• Su (%) |
1,9 |
| Əhalisi | |
• 2018 təxmini |
21,670,000 (57-ci) |
• 20.III.2012 siyahıya alma |
20,277,597 |
• Sıxlıq |
317/km2 (821.0/kv. mil) |
| ÜDM (AQP) | 2015 təxmini |
• Ümumi |
223 milyard (63-cü) |
• Adam başına |
10 600 () |
| Valyutası | (LKR) |
| Saat qurşağı | +5:30 |
| Yolun hərəkət istiqaməti | sol |
| Telefon kodu | +94 |
| ISO 3166 kodu | |
| İnternet domeni | .lk, , |
Hökumət qüvvələri ilə (digər adı ilə ) arasında baş verən vətəndaş müharibəsi 1983-ci ildən bu yana davam edir. Tamil pələngləri adanın şimalında və şərqində Tamil İlam adında müstəqil dövlət qurmaq üçün mübarizəsi 2009-ci ildə hökumət qüvvələrinin zəfəri ilə nəticələndi.
Coğrafiyası
Ümumilikdə 1,340 kilometrlik sahil xəttini malikdir. Hindistandan Polk boğazı vasitəsilə ayrılır.
Dekabr və Mart ayları arasında tropik və şimal-şərq bölgəsi musson yağışlarının təsiri altında qalan iqlimi, İyun və oktyabr ayları arasında da cənub-qərb bölgəsi musson yağışlarının təsiri altında qalır. 2,524 metr yüksəkliyində olan Pidurutalagala dağı ölkənin ən yüksək nöqtəsidir. Təbii qaynaqları arasında əhəng daşı, qrafit, mineral qumlar, filizlər, fosfatlar, gil və hidro enerji yer alır. Ölkədə baş verən əsas təbii fəlakətlər qasırğa və burulğanlardır.
Dini vəziyyət
Şri Lankada buddiizm dövlət dini kimi hələ birinci minillikdən əvvəl III əsrdə təsdiq olunub. Hal-hazırda buddizm txeravad formasında əhalinin 70 faizini əhatə edir. Üç böyük budda təriqəti geniş yayılıb: siam, amarapura, ramanna. Ölkənin ən böyük xalqı olan sinhalın çoxu buddistdir. Şri Lankanın 15 faiz əhalisi şivaizm formasında induizmə etiqad edir. İnduizm tamilərin böyük əksəriyyəti arasında geniş yayılıb. Ölkədə müəyyən qədər müsəlman (əhalinin 7 %) da yaşayır. Mavrlar (ərəblərin və hind-müsəlman tacirlərin nəsilləri), eyni zamanda burada yaşayan malaylar, əfqanlar, bəlucilər islam dininə etiqad edirlər. Ölkədə kifayət qədər xristianlar (8 %) da vardır. Bəzi sinhal və tamilər, eləcə də bürqerlər xristiandırlar. Xristianların əksəriyyəti katoliklərdir(1 mln. nəfər). Protestanlar da vardır ki, onların 42 min nəfəri anqilkan, 24 min nəfəri metodistlərdir. Bununla yanaşı cənubi Hindistan kilsəsinin tərəfdarları (6 min nəfər), yeddinci günün adventistləri, qurtuluş ordusunun tərəfdarları (5 min nəfər), reformatorlar (4 min nəfər), baptistlər (3 min nəfər), presviterianlar və başqaları da vardır. Şri Lankanın qədim əhalisi veddalardır, onlardan öz qədim ənənələrinə sadiq olan yalnız 3 min nəfər qalmışdır.
İstinadlar
- . Sri Lanka Board of Tourism. 25 October 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 August 2011.
- . The Official Website of the Government of Sri Lanka. 24 November 2011. 20 December 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 July 2011.
Həmçinin bax
|
|
ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |