Şirvan bəyliyi və ya Şirvan əmirliyi[1] (kürd. Mîrektiya Şêrwanê) — Əyyubilər sülaləsinin süqutundan sonra Şirvan ətrafında mərkəzləşmiş kürd bəyliyi. Əmirliyi qurucusu Soran əmiri Korun qohumu olan Əmir Həsən idi.[2] Əmirlik 1840-cı illərin ortalarında Osmanlının mərkəzləşdirmə siyasəti nəticəsində muxtariyyətini itirmiş, əmirliyin kürd bəyləri isə sürgün edilmişdir.[3] Əmirlik pik nöqtəsində Bitlisdən Hakkariyə qədər olan ərazinin böyük bir hissəsini əhatə edirdi. Onun hakimləri cənubda Botan əmirliyinə və oranın bəyi Bədirxan bəyə sadiq idi. Hakimiyyətdən uzaqlaşdırılsa da, Şirvanın keçmiş hakimlərinin törəmələri hələ də XIX əsrin sonlarına qədər bu bölgədə hörmətə sahib idilər.[3]
| Tarixi dövlət | |
| Şirvan bəyliyi | |
|---|---|
| kürd. Mîrektiya Şêrwanê | |
| — | |
| Paytaxt | Şirvan |
| Rəsmi dilləri | Osmanlıca, kürdcə |
| Din | Sünni İslam |
| İdarəetmə forması | Monarxiya |
| Davamiyyət | |
| → | |
- ↑ Çiftçi, Erdal. "Fragile alliances in the Ottoman East: the Heyderan Tribe and the empire, 1820 - 1929". 48. Bilkent University. aprel 2018. 9 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2021.
- ↑ Zeki Bey, Mehmet Emin. Kürd ve Kürdistan Ünlüleri (türk). Spånga: Apec. 1945. 126. ISBN 91-89014-45-6.
- ↑ 1 2 Verheij, Jelle. ""The year of the firman:" The 1895 massacres in Hizan and Şirvan (Bitlis vilayet)". Études arméniennes contemporaines (10). 30 mart 2018: 125–159. doi:10.4000/eac.1495. ISSN 2269-5281. 11 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 may 2020.
- Budaq, Salihê Kurê Xan; Kerem Soylu. Dîroka nijada Şêrwan (kürd). Aksaray, Istanbul: Kurdish Institute in Istanbul. 2005. ISBN 9789756282335.
- Kılıççıoğlu, Cumhur. Her yönüyle Siirt: tarihçe, örf ve adetler, mahalli bayramlar, yemekler, atasözleri, familya lakapl (türk). 1992. ISBN 9789759567507.