Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu
Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu ― Azərbaycanın 14 iqtisadi rayonundan biri.
| İqtisadi rayon | |
| Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu | |
|---|---|
|
39°39′33″ şm. e. 46°28′21″ ş. u. |
|
| Ölkə | |
| İnzibati mərkəz | Zəngilan |
| Ən böyük şəhərləri | Cəbrayıl, Kəlbəcər, Laçın, Qubadlı, Zəngilan |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Yaradılıb | 7 iyul 2021 |
| Sahəsi | 7.448 km² |
| Əhalisi | |
| Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
|
Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu |
|
Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonun tərkibinə aşağıdakı rayonlar aid edilib[1][2]:
| S/S | Rayon | Statistik kodu[3] | İqtisadi rayon kodu[4] |
|---|---|---|---|
| 1 | Cəbrayıl | 60500001 | 605 |
| 2 | Kəlbəcər | 60100001 | 601 |
| 3 | Laçın | 60200001 | 602 |
| 4 | Qubadlı | 60300001 | 603 |
| 5 | Zəngilan | 60400001 | 604 |
Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonunun sahəsi 7448 km²-dir.
1993–2020-ci illər arasında ərazisi Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalı altında idi. İkinci Qarabağ müharibəsini sonlandıran 9 noyabr bəyanatından sonra tamamilə azad olunmuşdur.
Ərazisinin böyük hissəsi 2021-ci ilə kimi Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonuna daxil idi. 7 iyul 2021-ci ildə Azərbaycan prezidentinin "Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında" fərmanına əsasən yaradılmışdır.[5]
2022-ci ildə Azərbaycanla İran arasında "İran ərazisindən keçməklə Azərbaycanın Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında yeni kommunikasiya bağlantılarının yaradılması haqqında Anlaşma Memorandumu" imzalanmışdır. Azərbaycan tərəfi bu layihəyə quru və dəmir yolları, həmçinin elektrik xətlərinin daxil olduğunu bildirmişdir.[6]
Rayonun əlvan metallurgiyanın inkişafı üçün potensialı vardır. Ərazisində qızıl, civə, xromit, mərmər, perlit, üzlük tikinti daşları koral, və s. faydalı qazıntı ehtiyatları vardır.
Rayon coğrafi mövqeyinə və tarixi abidələrinə görə turistik əhəmiyyət daşıyır. Burada İstisu, Minkənd, Tutqunçay kimi mineral bulaqlar, iqlim-balneoloji şərait, dağ meşələri kurort-rekreasiya məqsədləri üçün istifadə edilə bilər. Tarixi memarlıq abidələri siyahısına Gəncəsər, Ağoğlan monastırları, Gürcülü, Məmmədbəyli türbələri, Xudafərin körpüsü və s. aiddir.
- ↑ Hüquqi Aktların Dövlət Reyestri. "Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında" 7 iyul 2021-ci il tarixli 1386 №-li Prezident Fərmanı". e-qanun.az (az.). 18 yanvar 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 oktyabr 2025.
- ↑ "Ильхам Алиев подписал указ о новом делении экономических районов Азербайджана". vestikavkaza.ru (rus). 9 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 iyul 2021.
- ↑ Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi kollegiyasının 2024-cü il 16 fevral tarixli 2/2 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilib. "İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI, 2024" (PDF). stat.gov.az. 23 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2 oktyabr 2025.
- ↑ Dövlət Statistika Komitəsi. "İqtisadi rayonların bölgüsü". 11 may 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 oktyabr 2025.
- ↑ "Azərbaycanın iqtisadi rayonlarının yeni bölgüsü təsdiqlənib - FƏRMAN, apa.az". 5 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 iyul 2021.
- ↑ Tural Əsədi. "Hikmət Hacıyev: "İranla Anlaşma Memorandumunun imzalanması tarixi hadisədir"". apa.az. 11 mart 2022. 5 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 fevral 2022.