İvan Rutkoviç

İvan Rutkoviç
İvan Rutkoviç
Doğum tarixi	təq. 1650
Doğum yeri	Zoloçevsk rayonu[d], Lvov vilayəti, Ukrayna;
Vəfat tarixi	XVIII əsr
Fəaliyyəti	rəssam, ikonoqraf[d]
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İvan Rutkoviç (ukr. Іван Руткович; təq. 1650, Zoloçevsk rayonu^[d], Lvov vilayəti – XVIII əsr) — əsasən Jolkva və Unevdə fəaliyyət göstərmiş ukraynalı ikona rəssamı. O, rəssamlıq və ağacişləmə üzrə Jolkva ikonoqrafiya məktəbinin qurucusu hesab olunur.

Yaradıcılığı

Rutkoviçin bəzi işləri itmişdir, lakin digər ustalarla hazırladığı ikonostaslar da daxil olmaqla, bir çox yaxşı qorunub saxlanılmış ikonası mövcuddur. Volitsa Derevlianska (1680–82) və Voliya Visotskada (1688–89) yerləşən taxta kilsələrin ikonostasları, eləcə də, Jolkvadakı İsanın Doğulması Kilsəsinin böyük ikonostası (10,85 х 11,87 m) bu cür əsərlərinə nümunədir. Sonuncu qeyd olunan ikonostas Nova Skvariava ikonostası kimi tanınır və 1697–99-cu illərə aiddir, hazırda Lvov Milli Muzeyində saxlanılır. Həmin dövr üçün Ukrayna ikonostasları arasında şah əsər hesab olunur. 7 cərgə ikonadan ibarət olan əsər 2009-cu ildə bərpa edilərək ictimaiyyətə təqdim edilmişdir. Lvov Milli Muzeyində ayrı-ayrı ikonları da mühafizə olunur.

İvan Rutkoviçin bədii üslubu dini mövzuları müasir Avropa təsirləri ilə ifadə edən Ukrayna-Bizans ənənəsinə əsaslanır və daha realistik, eləcə də, sekulyar xüsusiyyətə malikdir.^[1]

Rutkoviç rəssamlıq və ağacişləmə üzrə Jolkva ikonaqrafiya məktəbinin ən görkəmli nümayəndəsi hesab olunur. İncəsənət tarixçilərinin fikrincə,^[2] o dövrdə yaranmış yeni ikonoqrafik qanunlar rəssama fərdi üslubunu ortaya çıxarmağa imkan vermişdir. Sudova Vışniya, Jolkva, Robotiçi, Volınsk regionu və digər yerlərdə çoxlu yerli məktəblər yaranmışdır.

Lvov və Jolkvada İvan Rutkoviçin adını daşıyan küçələr yerləşir.

İkonoqrafik işləri

Müqəddəs Mikayıl, Müqəddəs Üçlük kilsəsi.
"Skvariava Nova" ikonostasları.
Müqəddəs Mikayıl, "Skvariava Nova" ikonostasından, Lvov Milli Muzeyi.

İstinadlar

↑ Encyclopedia of Ukraine. Vol. IV Ph-Sr. Ed. Danylo Husar Struk. Toronto University Press, 1984, p. 480
↑ The World Through the Eyes of Folk Artists. Ukrainian Folk Painting of the 13th–19th Centuries. Ed. V. Sventsitska, V. Otkovych. Kyiv: Mystetstvo, 1991, p. 31.

[1] Encyclopedia of Ukraine. Vol. IV Ph-Sr. Ed. Danylo Husar Struk. Toronto University Press, 1984, p. 480

[2] The World Through the Eyes of Folk Artists. Ukrainian Folk Painting of the 13th–19th Centuries. Ed. V. Sventsitska, V. Otkovych. Kyiv: Mystetstvo, 1991, p. 31.

[1]

[2]