İv Şoven - İv Şoven (fransızca Yves Chauvin, 10 oktyabr 1930 il, Menen Belçika - 28 yanvar 2015 il, Tur ) [5]— fransız kimyaçısı, kimya üzrə 2005-ci ildə "Üzvi sintezdə metatezis üsulunu təkmilləşdirdiklərinə görə" Nobel mükafatı laureatı alıb.
| İv Şoven | |
|---|---|
| fr. Yves Chauvin | |
.jpg) | |
| Doğum adı | Yves René Richard Marie Chauvin[4] |
| Doğum tarixi | 10 oktyabr 1930[1][2][…] |
| Vəfat tarixi | 27 yanvar 2015[3][4] (84 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
   |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Fransa Elmlər Akademiyasının 1996-cı ildən müxbir üzvü , 2005-ci ildən isə üzvü olmuşdur [6].
İv Şoven 1930-cu il 10 oktyabrda Belçikanın Menen şəhərində anadan olub, valideynləri buradan 1939-cu ildə Fransanın Tur şəhərinə köçüblər. O, 1954-cü ildə Lion Ali Fizika, Kimya və Elektronika Məktəbini bitirmişdir. 2005-ci ildə İ.Şoven amerikalı alimlər Robert Qrabbs və Riçard Şrok ilə birlikdə “Üzvi sintezdə metatezis metodunun inkişafına verdiyi töhfəyə görə” Nobel mükafatına layiq görülmeşdü. 1970-ci illərdə İ.Şovin tərəfindən Olefin metatezisinə dair tədqiqatlar aparılmışdır.
İv Şoven ilkin bəyanata görə mükafatdan [7] imtina barədə məlumat verməsinə baxmayaraq, yenə də mükafatı qəbul etdi.
1990-cı ildə ikifazalı kataliz üçün ilk dəfə olaraq ion mayelərindən İv Şoven istifadə edərək tədqiqatlar aparmışdır [8].
İ.Şoven Fransa Neft İnstitutunun fəxri elmi direktoru olub. 2005-ci ildə "Şərəf ordeni” ilə təltif edilmişdi.
- 2005-ci ildə - Kimya üzrə Nobel Mükafatı
- 2008-ci ildə - SEP Böyük Qızıl Medalı
- Fransanın Fəxri Böyük Xaç Cəngavər Ordeni və Fransanın Fəxri Böyük Zabiti Ordeni ilə də təltif olunub .[9]
- ↑ Yves Chauvin // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ Yves Chauvin // Roglo. 1997.
- ↑ nobelprize.org (ing.). Nobel Foundation.
- ↑ 1 2 3 Fichier des personnes décédées mirror.
- ↑ Fichier des personnes décédées
- ↑ Les membres du passé dont le nom commence par C Архивная копия от 25 июля 2020 на Wayback Machine (фр.)
- ↑ Keine Freude: Nobelpreisträger findet Auszeichnung peinlich — SPIEGEL ONLINE — Nachrichten — Wissenschaft. Дата обращения: 12 сентября 2009. Архивировано 21 августа 2006 года.
- ↑ Chauvin, Yves; Gilbert, Bernard; Guibard, Isabelle. Catalytic dimerization of alkenes by nickel complexes in organochloroaluminate molten salts. (англ.) // Chemical Communications[англ.] : journal. — 1990. — Vol. 23. — P. 1715—1716.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-23.