İstifadəçi müzakirəsi:RahiləNuray/müzakirə

                                                        Bakı-Odlar yurdunun ən gözəl şəhəri

Bakı - müstəqil Azərbaycan Respublikasının paytaxtı, böyük elmi-mədəni və sənaye mərkəzidir. Bakı qədimliyinə, ərazinin böyüklüyünə və əhalisinin sayına görə Şərqin qocaman və ən böyük şəhərlərindən biridir.

Bakı şəhərində və Abşeron yarımadasında insanlar çox qədim zamanlardan məskunlaşmış və burada yaşayış məntəqələri yaratmışlar. Buna səbəb Bakı şəhərinin fiziki-coğrafi şəraiti şimaldan-cənuba, qərbdən-şərqə gedən miqrasiya və ticarət yollarının kəsişməsi mərkəzində yerləşməsi ("İpək Yolu"), iqlim şəraiti və ən qədim zamanlardan yer üzünə çıxan nafta adlanan yanacaq və enerji sərvəti olmuşdur.

Bakı haqqında ilk dəfə eramızdan 3500 il əvvəl birinci Misir Faraonu Menesanın dövründə "Ölülər Kitabında" qeyd edilmişdir. Eləcə də Bakının qədim şəhər olmasını Abşeronda və Qobustanda 12 min il tarixi olan daş üzərində yazmalar, arxeoloji tapıntılar, eyni zamanda eramızdan əvvəl I əsrdə Roma imperatoru Pompeyin və Lukullun Zaqafqaziyanın işğalı məqsədilə Bakının ətrafında (40 km cənub istiqamətində) saldıqları hərbi düşərgələr barəsində Avqust Qay Oktavi tərəfindən yazılmış daş yazısı sübutdur. Bu tarixləri nəzərə alsaq, bu gün Bakının 5,5 mindən çox yaşı vardır.

Bakı XII-ci əsrdə Şirvanşahlar dövlətinin, XVI əsrdə Səfəvilər dövlətinin, XVII əsrdə Osmanlı imperiyasının, XVIII əsrdə isə Bakı xanlığının əsas şəhərlərindən biri olmuşdur.

Bakı şəhəri Abşeron yarımadasının cənubunda, Xəzər dənizinin sahilində yerləşir, onun ərazisi 2200 kv km, əhalisinin sayı 2 milyona yaxındır. Bundan başqa hazırda Bakı şəhərində erməni qəsbkarlarının işğal etdiyi rayonlardan və Ermənistan Respublikasından qovulmuş 500 minə yaxın qaçqın və məcburi köçkünlər yaşayır.

Bakı özündə 11 inzibati rayonu, 5 şəhər tipli qəsəbəni birləşdirir. Bakının tarixinə nəzər salsaq, bu şəhər qədim dövrlərdən Xəzərin sahilində olan ilk dəniz limanı idi. Əgər nəzərə alsaq ki, bütün Azərbaycan şərti olaraq Avropa ilə Asiyanın sərhəddində olan bir ölkədir, onda Bakının yerləşdiyi Abşeron yarımadası Avropaya can atan Asiyanı və Uzaq Şərq ölkələrini, habelə onların əhalisini öyrənmək istəyən avropalılar üçün əsas qapılardan biri idi.

Neft hasili şəhərin tarixində böyük əhəmiyyət kəsb edirdi. Neftlə yüklənmiş dəvə karvanları məşhur İpək yolu ilə buradan Avropaya və Asiyaya yollanırdı.

1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsi dövründə Bakı SSRİ-nin hərbi aviasiyasını və bronetexnikasını yanacaqla təmin edən əsas strateji mərkəz idi, bu da SSRİ-nin qələbəsinin əsas amillərindən biri oldu.

Bakı şəhərinin müasir simasının təşəkkülündə XX əsrin 70-ci illərində o dövrdə Azərbaycan SSR MK-ın Birinci katibi olan Heydər Əliyev mühüm rol oynayıb və Bakının simasının öz tarixiliyini qorumaqla müasirləşdirilməsi ilə bağlı şəhərin o zamankı meri – Əliş Ləmbəranskiyə müvafiq tapşırıqlar verib. Heydər Əliyev Azərbaycanda memarlığın və mədəniyyətin inkişafının daha böyük vüsət alması üçün Bakıda bir sıra gözəl memarlıq abidələri, mədəni və istirahət güşələri, park və meydanların salınması, bununla yanaşı, bir çox dövlət əhəmiyyətli vacib obyektlərin tikilməsi ilə bağlı xüsusi qərarlar verib.

Azərbaycan 1991-ci ildə müstəqillik əldə etdikdən və 1993-cü ildə Ümummilli lider Heydər Əliyev ikinci dəfə Azərbaycan rəhbərliyinə qayıtdıqdan sonra ölkədə siyasi birləşmə, iqtisadi və sosial yüksəliş dövrü başlandı. Bakı şəhəri bu gün bütün Cənubi Qafqaz regionunun həm də elmi-texniki və sənaye mərkəzidir Hal-hazırda Bakı Cənubi Qafqazın iri iqtisadi, sosial və mədəni mərkəzi hesab olunur. 1873-cü ildə burada ilk milli teatr yaradılıb, 1908-ci ildə isə müsəlman Şərqində ilk dəfə olaraq «Leyli və Məcnun» operası səhnəyə qoyulub. Azərbaycanda ilk universitet və ilk kitabxana da məhz Bakıda açılıb.