İstifadəçi:Rüfət Həsənli/Qaralama/3
- Çaylı körpüsü / Haqverdi Ağa körpüsü ― məqalə (Yeni)
- "Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu ― məqalə (Yeni)
- Qazax rayonunun tarix-memarlıq abidələrinin siyahısı ― siyahı (Yeni)
- Təyyarə abidəsi (Qazax) ― məqalə (Yeni)
- Bərkin ağzı kurqanları ― məqalə (Yeni)
- Hacı Mahmud Əfəndi karvansarayı / Karvansara (Aslanbəyli) ― məqalə (Yeni)
- Hacı Mahmud Əfəndi ― məqalə (Təkmilləşdirmə)
Çaylı körpüsü və ya Haqverdi Ağa körpüsü ― Qazax rayonunun Daş Salahlı kəndinin ərazisində yerləşən, Qara su çayı üzərində salınmış körpü.[1][2]
Çaylı körpüsü 1876-cı ildə dövrün xeyriyyəçilərindən Haqverdi Ağa tərəfindən inşa olunmuşdur. Bu səbəbdən körpü onun adını daşıyır.[3]
Yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına daxil edilmişdir. Hazırda "Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğunun nəzdindədir. İnventar nömrəsi 5850-dir.[2]
Körpü bir tağlıdır, inşasında Avey dağının qaya və əhəng daşlarından inşa olunmuşdur.[1][4] Aşırımın ümumi görkəmi yarımçevrə şəklindədir. Körpünün keçid hissəsinin üst örtüyü torpaqdandır.[5]
- ↑ 1 2 "Bölgəmizin mədəni irsi". “Keşikçidağ” Dövlət tarix-mədəniyyət qoruğu.
- ↑ 1 2 "Tarixi abidələr". ”Avey” Dövlət Tarix-mədəniyyət Qoruğu. 23 Noyabr 2014.
- ↑ "Tarixi abidəmiz baxımsızlıqdan məhv olur..." "Azəri-Türk" İnformasiya Agentliyi. 12-07-2021.
- ↑ "Keçmişimizə yol salan körpülər". "Ədalət" qəzeti. 20 İyun 2024.
- ↑ "Çaylı kəndində körpü". Qazağa açılan pəncərə.
"Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu — 1989-cu il 22 fevral tarixində Azərbaycan Nazirlər Sovetinin 99 nömrəli qərarı ilə Qazax rayonunda yaradılmış tarix-memarlıq qoruğu.[1][2]
Qoruğa daxil olan abidələr[3]
- Damcılı mağara düşərgəsi — İnventar № 24
- Yuxarı Əskipara kəndində məbəd ― İnventar № 281
- Daş Salahlı kəndində alban məbədi ― İnventar № 283
- Tağlarbəyli yaşayış yeri ― İnventar № 1234
- Daş Salahlı kəndində yataq yeri yaşayış məskəni ― İnventar № 1235
- Börgün ağzı yaşayış yeri ― İnventar № 1240
- Daş Salahlı kurqanı ― İnventar № 1241
- Qanlı təpə yaşayış yeri ― İnventar № 1242
- Göl yeri yaşayış məskəni ― İnventar № 1244
- Boz təpə yaşayış yeri ― İnventar № 1245
- Bərgin ağzı kurqanları ― İnventar № 1246
- Daşlı çökək yaşayış yeri ― İnventar № 1247
- Daşlı çökək kurqanları ― İnventar № 1248
- Yovşanlı təpə kurqanları ― İnventar № 1249
- Ağ dərə kurqanları ― İnventar № 1250
- Daş Salahlı kəndində kurqanlar (3 ədəd) ― İnventar № 1251
- Çoban Qurban oğlu kurqanı ― İnventar № 1252
- Daş Salahlı kəndində kurqanlar ― İnventar № 1253
- Daş Salahlı kəndində təbii süni mağaralar (10-a qədər) ― İnventar № 1254
- Daş Salahlı kəndində su hovuzu (anbarı) ― İnventar № 1255
- Xalxal şəhərinin yeri ― İnventar № 1256
- Narın qalası ― İnventar № 1257
- Alban bütpərəst məbədi ― İnventar № 1258
- Qaya kasavarı yalaqlar ― İnventar № 1259
- Daş su anbarı (2 ədəd) ― İnventar № 1260
- Su hovuzu ― İnventar № 1261
- Yel dəyirmanının tikilisinin qalığı ― İnventar № 1262
- Qollu qaya qalaçası ― İnventar № 1263
- Rza Çal yaşayış yeri və qəbiristanlığı ― İnventar № 1264
- Alban qəbiristanlığı ― İnventar № 1265
- Damcılı mağarası ― İnventar № 1266
- Koroğlu mağarası ― İnventar № 1267
- Yeraltı yol ― İnventar № 1278
- Yeraltı su kəməri ― İnventar № 1279
- Damcılı bulağı ― İnventar № 4511
- Yuxarı Əskipara kəndində qüllə ― İnventar № 4518
- Qatır körpüsü ― İnventar № 4519
- Qızıl Hacılı körpüsü ― İnventar № 4520
- Kazım körpüsü ― İnventar № 4521
- Qulucanlı körpüsü ― İnventar № 4522
- Yuxarı Əskipara kəndində hamam qalıqları ― İnventar № 4523
- Koroğlu qalası ― İnventar № 4524
- Yuxarı Əskipara kəndində türbə ― İnventar № 4525
- Yuxarı Əskipara kəndində dəyirman ― İnventar № 4532
- Yuxarı Əskipara kəndində alban məbədi ― İnventar № 4533
- Göyəzən qalası ― İnventar № 4534
- Nəsib Ağa körpüsü ― İnventar № 4539
- Daş Salahlı kəndində bağça qəbiristanlığı ― İnventar № 5849
- Haqverdi Ağa körpüsü ― İnventar № 5850
- Qədir körpüsü ― İnventar № 5851
- Şəhərgah ― İnventar № 5852
- Daş Salahlı kəndində daş qoç fiquru ― İnventar № 6160
- Daş Salahlı kəndində daş qoç fiquru ― İnventar № 6161
- Daş Salahlı kəndində sənduqə ― İnventar № 6162
- Daş Salahlı kəndində sənduqə ― İnventar № 6163
- Daş Salahlı kəndində sənduqə ― İnventar № 6164
- Abbasbəyli kənd qəbiristanlığı (1 sənduqə, ərəb əlifbalı qəbirlər)
- Tağlarbəyli kənd qəbiristanlığı (1 sənduqə)
- Tağlarbəyli kənd qəbiristanlığı (pir)
- Tağlarbəyli kənd qəbiristanlığı (at fiquru)
- Alpout kənd qəbiristanlığı (at fiquru)
- Göyəzən dağında bəzəkli başdaşı
- Şəkər qala məbəd kompleksi
- Məmməd Koxa bulağı
- Safa bulağı
- Kor bulaq
- Qocamanlı bulağı
- Cəfər bulağı
- ""Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu". www.gomap.az (az.). İstifadə tarixi: 1 may 2025.
 | ||
|---|---|---|
Qobustan (Mezolit dövrü) • Arpaçay (Tunc dövrü) • Yanardağ (tarixi bilinmir) • Qəbələ (I əsr) • Kiş (I–XII əsrlər) • Çıraqqala və Şabran (IV-VII əsrlər) • Avey (V əsr) • Keşikçidağ (VI əsr) • Lahıc (VII əsr) • Beşbarmaq dağı • Gəncə (X-XVII əsrlər, tarixi) • Gülüstan (XI-XIII əsrlər, tarixi) • Qala (XII-XIII əsrlər) • İçərişəhər (XII-XV əsrlər) • Ordubad (XIII əsr) • Pir Hüseyn xanəgahı (XIII əsr) • Şirvanşahlar sarayı (XIII-XVI əsrlər) • Basqal (XIV əsr) • Nardaran (XIV-XVII əsrlər) • Atəşgah (XVII əsr) • Xınalıq (XVIII əsr) • İlisu (XVIII əsr) • Şuşa (XVIII-XIX əsrlər) • Tuğ • Yuxarı Baş (XVIII-XIX əsrlər) • Zaqatala (XVIII-XIX əsrlər) • Quba Soyqırımı Memorial Kompleksi (1918) |
- ↑ ""Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu". Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. İstifadə tarixi: 1 may 2025.
- ↑ "Avey Qoruq". "Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu. İstifadə tarixi: 1 may 2025.
- ↑ "Tarixi abidələr". "Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu. 23 Noyabr 2014. İstifadə tarixi: 2 May 2025.
Qazax rayonu — Azərbaycan Respublikasının şimal-qərbində yerləşən inzibati-ərazi vahidi.
Rayon ərazisində ilk insan məskənlərinin tarixi eradan əvvələ bir neçə min il əvvələ, daş dövrünə qədər uzanır. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin 200
Siyahı[1]
Siyahıdan çıxarılmış
| № | İnventar № | Adı | Aid olduğu dövr | Məlumat | Koordinatlar | Yeri | Şəkil | İstinadlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Memarlıq abidələri | ||||||||
| 1 | 7 | Sınıq körpü | XII əsr | Azərbaycan Respublikası ilə Gürcüstan Respublikası arasında, Xram çayının üzərində salınmışdır. Körpünün dəqiq tikilmə tarixi bəlli deyil. Tədqiqatçıların bir çoxu, o cümlədən, ingilis tarixçisi Poup və sənətşünaslıq doktoru L.Bretanitski körpünün tarixini XI-XII əsrə aid edirlər. Bəzi tarixçilər körpünün daha qədim dövrlərdə tikildiyini irəli sürürlər. Sınıq körpü üslub xüsusiyyətlərinə görə Xudafərin körpüləri ilə oxşardır. Buna görə də Sınıq körpünü eyni məktəbə və təqribən eyni zamana (XII əsrə) aid edirlər. Mütəxəssislər körpünün memarlıq üslubu və tikinti texnikasının Azərbaycan memarlığına məxsus olduğunu qeyd edirlər.
Qədim karvan yolunun üstündə olan bu körpü el arasında körpünün bel hissəsinin sınıq olmasına görə belə adlandırıldığı bildirilir. Rusiya Azərbaycanı işğal etdikdən sonra 1801-ci ildə Qazax sultanlığı Rusiyaya birləşdirilib və həmin vaxtdan Rusiya imperatorluğunun sənədlərində “Sınıq körpü” “Qırmızı körpü” kimi adlandırılmağa başlanıb. 1973-cü ildə körpünün dayaqlarında dəmir-beton konstruksiya ilə möhkəmləndirmə işləri aparılıb. Dünya əhəmiyyətli memarlıq abidəsi olan körpünün tam bərpa layihəsi hazırlanıb və 2018-2020-ci illərdə bərpa işləri həyata keçirilib. |
41°19′43″ şm. e. 45°04′24″ ş. u.HGYO | Qazax rayonu, İkinci Şıxlı kəndi | 
|
[2] |
| Arxeoloji abidələr | ||||||||
| 2 | 24 | Damcılı mağara düşərgəsi | Paleolit dövrü | Mağara həm arxeoloji, həm də təbiət abidəsi hesab edilir.
Avey dağının cənub-şərqində yerləşən Damcılı mağarası Paleolit dövrünə aiddir. Mağara yarımdairəvi şəkildədir və qabaq hissəsi açıqdır. Əhəng qayalığının altındadır. Təbii çatlardan süzülən su damcılarına görə “Damcılı mağara” adlanır. Ərazidə ilk dəfə 1953–1957-ci illərdə arxeoloji qazıntı aparılıb, Avey dağında Daş dövrünə aid olan qədim insanların yaşadıqları 30-a yaxın mağara və iki minə yaxın alət tapılıb. Daş dövrü adamlarının müxtəlif cinsli daşlardan alətləri və ovladıqları heyvanların yarı yandırılmış sümüklərinin qalıqları, ocaq külləri, kömür qırıntıları və s. Damcılı mağarada təxminən 80-100 min il bundan əvvəl neandertal tipli ibtidai insanların burada məskən saldıqlarını sübut edən əyani dəlillərdir. 2015-ci ildə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşəbbüsü ilə Yaponiyanın Tokio Universitetinin mütəxəssisləri Avey dağı ətəklərində kəşfiyyat xarakterli axtarış aparmaq üçün memorandum imzalanıb. Yaponiyalı və yerli arxeoloqların birgə işlədiyi ərazinin 4 metr dərinliyində Orta əsrlərə, Tunc dövrünün sonuna aid, daha dərində isə Neolit dövrünə aid qalıqlar – ocaq yerləri, fauna nümunələri (sümüklər), təxminən yarım metr dərində lal təbəqədən aşağıda isə Orta Paleolit dövrünün son mərhələsini əks etdirən qəlpə, nüvə tullantıları və alət nümunələri əldə olunub. |
41°49′48″ şm. e. 45°08′08″ ş. u.HGYO | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi | 
|
[3] |
| 3 | 32 | Baba Dərviş yaşayış yeri (3 abidə) | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Dəmirçilər kəndi | 
|
|||
| № | İnventar № | Adı | Aid olduğu dövr | Məlumat | Koordinatlar | Yeri | Şəkil | İstinadlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Memarlıq abidələri | ||||||||
| 1 | 281 | Məbəd | V-VIII əsrlər | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | ||||
| 2 | 282 | Didivan qülləsi | VI-VII əsrlər | Qazax rayonu, Xanlıqlar kəndi | 
|
|||
| 3 | 283 | Alban məbədi | VII əsr | Qafqaz Albaniyası dövrünə aid olan məbəd Avey dağının cənub zirvəsinin ən uca nöqtəsində yerləşir, hazırda “Avey” Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu tərəfindən mühafizə edilir.
Məbəd əvvəllər aya sitayiş etmiş bütpərəstlər tərəfindən inşa edilib və “Ay məbədi” adlandırılıb. Bunu mütəxəssislər tərəfindən arxeoloji qazıntılar zamanı tapılan küplərin üzərində əks edilmiş ay, aya sitayiş edən insan şəkillərinə əsasən söyləmək mümkündür. Məbəd kompleksi iki tikilidən – birincisi şimal-cənub istiqamətində yerləşən düzbucaq formalı əsas böyük abidə və ikinci kiçik yardımçı tikilidən ibarətdir. Əsas tikili ikipilləli özül üzərində, qədim ay məbədinin üzərində inşa edilib. Daha doğrusu, bütpərəst məbədi xristianlığın qəbulu ilə dövrün dini tələblərinə uyğun olaraq sökülərək onun yerində xristian məbədi tikilib. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 02 avqust 2001-ci il tarixli 132 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahıda abidənin aid olduğu dövr VII əsr qeyd olunsa da abidənin daxili quruluşu, onun oxşar abidələrlə müqayisəsi, buradan əldə edilmiş arxeoloji materialların təhlili onun VI əsrdə inşa olunduğunu deməyə əsas verir. |
41°08′51″ şm. e. 45°13′13″ ş. u.HGYO | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağının dəniz səviyyəsindən 922 metr hündürlüyündə | 
|
[4] |
| Bağ-park, monumental və xatirə abidələri | ||||||||
| 4 | 481 | Şəhər bağı | XIX əsr | Qazax şəhərinin mərkəzində | ||||
| Arxeoloji abidələr | ||||||||
| 5 | 1232 | Sarıtəpə yaşayış yeri | Son tunc – ilk dəmir dövrü | Qazax şəhəri | ||||
| 6 | 1233 | Qiyaməttəpə yaşayış yeri | Eneolit dövrü | Qazax konserv zavodunun yanında | ||||
| 7 | 1234 | Yaşayış yeri | İlk orta əsrlər | Qazax rayonu, Abasbəyli kəndindən 400 m aralı | 
|
|||
| 8 | 1235 | Yataq yeri yaşayış məskəni | Daş dövrü | Qazax rayonu, Acıdərə ərazisində | ||||
| 9 | 1236 | Atəşpərəstlər daxması | e.ə. VI əsr | Qazax rayonu, Xanlıqlar və Köçəsgər kəndləri arasında | ||||
| 10 | 1237 | Qazaxbəyli qəbiristanlığı | e.ə. VII–VI əsrlər | Qazax rayonu, Qazaxbəyli kəndi | ||||
| 11 | 1238 | Qazaxbəyli kurqanı | Son tunc dövrü | Qazax rayonu, Qazaxbəyli kəndi | ||||
| 12 | 1239 | Kurqanlar (5 ədəd) | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Aslanbəyli kəndinə gedən yolun sol tərəfində | ||||
| 13 | 1240 | Börgin Ağzı yaşayış yeri | Son tunc dövrü | 41°06′45″ şm. e. 45°08′09″ ş. u.HGYO | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndindən Aslanbəyli kəndinə gedən yolun 500 m qərbində | [3] | ||
| 14 | 1241 | Daş Salahlı kurqanı | Son tunc – ilk dəmir dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndinin girəcəyində sağ tərəfdə | ||||
| 15 | 1242 | Qanlı töyrə yaşayış yeri | Eneolit dövrü | Qazax–Tbilisi yolundan 500 m aralı | ||||
| 16 | 1243 | Rus təpəsi yaşayış yeri | Son tunc, dəmir dövrü | Qazax–Əskipara şose yolunun Qazax–Daş Salahlı dəmir yolu ilə kəsişdiyi yerdə | ||||
| 17 | 1244 | Göl yeri yaşayış yeri | Son tunc, dəmir dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı və Qazaxbəyli kəndləri arasında | ||||
| 18 | 1245 | Boztəpə yaşayış yeri | Son tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndindən 1 km şərqdə | ||||
| 19 | 1246 | Bərkin ağzı kurqanları | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, "Bərkin ağzı" ərazisində | ||||
| 20 | 1247 | Daşlı çökək yaşayış yeri | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, "Daşlı çökək" ərazisində | ||||
| 21 | 1248 | Daşlı çökək kurqanları (6 ədəd) | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, "Daşlı çökək" ərazisində | ||||
| 22 | 1249 | Yovşanlıtəpə kurqanları (8 ədəd) | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, "Daşlı çökək" ərazisindən şərqdə | ||||
| 23 | 1250 | Ağdərə kurqanları (2 ədəd) | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, "Daşlı çökək" ərazisindən qərbdə, yolun kənarında | ||||
| 24 | 1251 | Kurqanlar (3 ədəd) | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, "Mərdanlı dam yeri" ərazisində | ||||
| 25 | 1252 | Çoban Qurban oğlu kurqanı | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, "Xəzallının ağzı" ərazisində | ||||
| 26 | 1253 | Kurqanlar | Tunc dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Dəlləkli qəbiristanlığından cənub tərəfdə | ||||
| 27 | 1254 | Süni mağaralar (10-a qədər) | İlk orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey məbədindən cənub və qərb tərəfdə | ||||
| 28 | 1255 | Su hovuzu | İlk orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey məbədindən 150–200 m qərb tərəfdə | ||||
| 29 | 1256 | Xal-xal şəhərinin yeri | Antik dövr və ilk orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Şiş qaya ətrafında | ||||
| 30 | 1257 | Narın qalası | Antik dövr və ilk orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Şiş qaya və Qızıl qaya arasında | ||||
| 31 | 1258 | Alban bütpərəst məbədi | Antik dövr | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Şiş qayada | ||||
| 32 | 1259 | Qaya kəsavarı yalaqlar | Antik dövr | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Qızıl qayada | ||||
| 33 | 1260 | Daş su anbarı (2 ədəd) | Antik dövr | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Şiş qayanın cənub-şərq və şimal-qərb tərəfində | ||||
| 34 | 1261 | Su hovuzu | Antik dövr | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Qızıl qayanın başında | ||||
| 35 | 1262 | Yel dəyirmanı tikilisinin qalıqları | Antik dövr, orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Qızıl qayanın başında | ||||
| 36 | 1263 | Qollu qaya qalaçası | Orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında Qollu qayanın üstündə | ||||
| 37 | 1264 | Rza çal yaşayış yeri və qəbiristanlıq | Son tunc – dəmir dövrü | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında | ||||
| 38 | 1265 | Gavur qəbiristanlığı | Antik dövr – orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında, Xal-xal şəhərinin qərb tərəfində | ||||
| 39 | 1266 | Damcılı məbədi (Süni mağarası) | Antik dövr | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında, Damcılı bulağın üstündə |  |
|||
| 40 | 1267 | Koroğlu məbədi | IV–V əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağında, Qara bulaqdan 300–500 m şimalda | ||||
| 41 | 1268 | Gümbültülütəpə yaşayış yeri | İlk dəmir dövrü, orta əsrlər | Qazax rayonu, Orta Salahlı kəndi, Kür çayının sahilində | ||||
| 42 | 1269 | Dəmirçilər yaşayış yeri | İlk orta əsrlər | Qazax rayonu, Dəmirçilər kəndi, Kür çayının sol sahilində | ||||
| 43 | 1270 | Çaxmaqlı düşərgəsi | Paleolit dövrü | Qazax rayonu, Birinci Şıxlı kəndindən cənub-şərqdə | ||||
| 44 | 1271 | Hunan qalası | İlk orta əsrlər | Qazax rayonu, Birinci Şıxlı kəndi, Kür və Xram çayının qovuşuğunda | ||||
| 45 | 1272 | Köhnə qəbiristanlıq | Dəmir dövrü | Qazax rayonu, Hüseynbəyli kəndi, qravi karxanası açılmış təpədə | ||||
| 46 | 1273 | Şomutəpə yaşayış yeri | İlk tunc – dəmir dövrü | Qazax rayonu, Kosalar kəndi | ||||
| 47 | 1274 | Xırmantəpə yaşayış yeri | Son tunc – dəmir dövrü | Qazax rayonu, Çaylı kəndi, Qazax–Aşağı Əskipara kəndi yolunda | ||||
| 48 | 1275 | Böyük təpə yaşayış yeri | Tunc – dəmir dövrü | Qazax rayonu, Çaylı kəndi yaxınlığında | ||||
| 49 | 1276 | Çaxmaqlıtəpə | Tunc – dəmir dövrü | Qazax rayonu, Çaylı kəndi yaxınlığında | ||||
| 50 | 1277 | Alban məbədinin qalıqları | İlk orta əsrlər | Qazax rayonu, Kəmərli kəndi | ||||
| 51 | 1278 | Yeraltı yol | XIV əsr | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | ||||
| 52 | 1279 | Yeraltı su kəməri | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | |||||
| № | İnventar № | Adı | Aid olduğu dövr | Məlumat | Koordinatlar | Yeri | Şəkil | İstinadlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Memarlıq abidələri | ||||||||
| 1 | 4499 | Qazax Müəllimlər Seminariyasının binası | XX əsr | Qazax şəhəri, Azadlıq prospekti | 
|
|||
| 2 | 4500 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Bakı küçəsi, 70 | ||||
| 3 | 4501 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Vaqif küçəsi, 1 | ||||
| 4 | 4502 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Şamoy Çobanov küçəsi, 14 | ||||
| 5 | 4503 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Şamoy Çobanov küçəsi, 16 | ||||
| 6 | 4504 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Sabir küçəsi, 84 | ||||
| 7 | 4505 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Sabir küçəsi, 86 | ||||
| 8 | 4506 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Sabir küçəsi, 88 | ||||
| 9 | 4507 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Sabir küçəsi, 103 | ||||
| 10 | 4508 | Yaşayış evi | XX əsr | Qazax şəhəri, Səməd Vurğun küçəsi, 54 | ||||
| 11 | 4509 | İsrafil Ağanın yaşayış evi | XIX əsr | Qazax şəhəri, Bayramov küçəsi, 15 | ||||
| 12 | 4510 | Hacı Əfəndinin yaşayış evi | XIX əsr | Qazax rayonu, Aslanbəyli kəndi | ||||
| 13 | 4511 | Damcılı bulağı | XIX əsr | Təbii çatlardan süzülən su damcılarına görə belə adlandırılmışdır. Dəniz səviyyəsindən hündürlüyü 900 metr olan nəhəng qayalardan soyuq və duru su damcı-damcı süzülərək, aşağıdakı ovucda yığılır. Bu sudan yerli kənd camaatı və turistlər istifadə edirlər. | 41°49′50″ şm. e. 45°08′08″ ş. u.HGYO | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Avey dağının aşağısında |  |
[3] |
| 14 | 4512 | Türbə | XIX əsr | Qazax şəhəri, qəbiristanlıqda | ||||
| 15 | 4513 | Məscid | XIX əsr | Qazax şəhəri | ||||
| 16 | 4514 | İsrafil Ağanın hamamı | XIX əsr | Qazax şəhəri | 
|
|||
| 17 | 4515 | Türbə | XIX əsr | Qazax şəhəri | ||||
| 18 | 4516 | Aşağı türbə | XIX əsr | Qazax şəhəri | ||||
| 19 | 4517 | Türbə kompleksi (8 türbə) | XIX əsr | Ağstafa rayonu, Poylu kəndi | ||||
| 20 | 4518 | Qüllə | XVII əsr | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | ||||
| 21 | 4519 | Qatır körpüsü | XII–XIII əsr | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | .jpg)
|
|||
| 22 | 4520 | Qızıl Hacılı körpüsü | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | |||||
| 23 | 4521 | Kazım körpüsü | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | |||||
| 24 | 4522 | Qulucanlı körpüsü | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | |||||
| 25 | 4523 | Hamam qalıqları | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | |||||
| 26 | 4524 | Koroğlu qalası qülləsi | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | |||||
| 27 | 4525 | Türbə | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | |||||
| 28 | 4526 | Türbə | XIX əsr | Qazax rayonu, Xanlıqlar kənd qəbiristanlığında | ||||
| 29 | 4527 | Türbə | XIX əsr | Qazax rayonu, Birinci Şıxlı kəndi | ||||
| 30 | 4528 | Türbə | XIX əsr | Qazax rayonu, Birinci Şıxlı kənd qəbiristanlığı | ||||
| 31 | 4529 | Türbə | 1842-ci il | Qazax rayonu, Birinci Şıxlı kənd qəbiristanlığı | ||||
| 32 | 4530 | Türbə | XIX əsr | Qazax rayonu, İkinci Şıxlı kəndi | ||||
| 33 | 4531 | Dini tikili kompleski | XIX əsr | Qazax rayonu, Salahlı kəndi | ||||
| 34 | 4532 | Dəyirman | Qazax rayonu, Aşağı Əskipara kəndi | |||||
| 35 | 4533 | Kilsə | Qazax rayonu, Aşağı Əskipara kəndi | |||||
| 36 | 4534 | Göyəzən qalası | XIV əsr | 41°31′10″ şm. e. 45°06′56″ ş. u.HGYO | Qazax rayonu, Alpout kəndi, Göyəzən dağı ətrafında | 
|
[3] | |
| 37 | 4535 | Məscid | 1909-cu il | Qazax rayonu, Aslanbəyli kəndi | ||||
| 38 | 4536 | Hacı Mahmud Əfəndi türbəsi | XIX əsr | Qazax rayonu, Aslanbəyli kəndi | 
|
|||
| 39 | 4537 | Türbə | 1904-cü il | Qazax rayonu, Aslanbəyli kəndi | ||||
| 40 | 4538 | Karvansara | XIX əsr | Qazax rayonu, Aslanbəyli kəndi | 
|
|||
| 41 | 4539 | Qatır körpüsü | Qazax rayonu, Məzəm kəndi | |||||
| Bağ-park, monumental və xatirə abidələri | ||||||||
| 42 | 5649 | Molla Pənah Vaqifin heykəli | Qazax şəhəri, Sabir küçəsi, 11 | |||||
| 43 | 5650 | Molla Pənah Vaqif və Molla Vəli Vidadinin xatirə muzeyi | Qazax şəhəri, Sabir küçəsi, 60 | |||||
| 44 | 5651 | Səməd Vurğunun heykəli | Qazax şəhəri, Mərkəzi meydan | |||||
| 45 | 5652 | Səməd Vurğunun poeziya evi | Qazax rayonu, Yuxarı Salahlı kəndi | |||||
| 46 | 5653 | Molla Vəli Vidadinin qəbirüstü abidəsi | Qazax rayonu, Birinci Şıxlı kənd qəbiristanlığı | |||||
| 47 | 5654 | Böyük Vətən müharibəsində həlak olmuş həmvətənlərimizin xatirə abidəsi | Qazax şəhəri, Nərimanov küçəsi, 5 | |||||
| Arxeoloji abidələr | ||||||||
| 48 | 5847 | Yaşayış yeri | Orta əsrlər | Qazax rayonu, Xanlıqlar kəndi | ||||
| 49 | 5848 | Eşəktəpə yaşayış yeri | Orta əsrlər | Qazax rayonu, Qazaxbəyli kəndi | ||||
| 50 | 5849 | Bağça qəbiristanlığı | Son orta əsrlər | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Qara su çayının sahilində | ||||
| 51 | 5850 | Haqverdi Ağa körpüsü | XIX əsr | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Qara su çayının üzərində | ||||
| 52 | 5851 | Qədir körpüsü | XIX əsrin sonu | Qazax rayonu, Daş Salahlı kəndi, Qara su çayının üzərində | ||||
| 53 | 5852 | Şəhərgah | Orta əsrlər | Qazax rayonu, Yuxarı Əskipara kəndi | ||||
| Dekorativ-tətbiqi sənət nümunələri (Xalq daş-heykəltəraş abidələri) | ||||||||
| 54 | 6155 | Daş qoç fiquru | Qazax rayonu, Daş Salahlı kənd qəbiristanlığı | |||||
| 55 | 6156 | Daş qoç fiquru | Qazax rayonu, Daş Salahlı kənd qəbiristanlığı | |||||
| 56 | 6157 | Sənduqə | Qazax rayonu, Daş Salahlı kənd qəbiristanlığı | |||||
| 57 | 6158 | Sənduqə | Qazax rayonu, Daş Salahlı kənd qəbiristanlığı | |||||
| 58 | 6159 | Sənduqə | Qazax rayonu, Daş Salahlı kənd qəbiristanlığı | |||||
- ↑ "Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI". e-qanun.az. 2 avqust 2001-ci il.
- ↑ "Sınıq-körpü". Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. İstifadə tarixi: 5 may 2025.
- ↑ 1 2 3 4 ""Avey" Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğu". Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. İstifadə tarixi: 1 may 2025.
- ↑ "Alban məbədi". Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. İstifadə tarixi: 6 may 2025.