İstifadəçi:NarminSafarova94/Qızıl dişlər

Qızıl kimyəvi və bioloji təsirsizliyinə və emalının asan olmasına görə diş protezlərində (qızıl taclar və ya protezlərin bərkidilməsi üçün qızıl məftil şəklində) istifadəsindən uğurlu nəticə əldə edilən ilk materiallardan biridir. 1484-cü ildə Covanni d'Arkoli qızıl folqanı plomb üçün material kimi tövsiyə etdi. II Fridrixin (Prussiya kralı) diş həkimi , “Dişlər haqqında esse”-nin (Berlin, 1756) müəllifi Filip Pfaff [Alman]^[1] dolgu materialı kimi qızıl folqadan istifadə edirdi. Əsl qızıl tacları cinayətkarlar dünyasının nümayəndələri, həmçinin SSRİ-dən xaricə (ABŞ, Almaniya, İsrail) daimi yaşamaq üçün getmiş insanlar tərəfindən qiymətli metalların və pul vəsaitlərinin idxalına qoyulan qadağanı aradan qaldırmaq üçün qoyulmuşdur^[2][3].

Əsl qızıl taclar çox bahalı olduğundan ən çox titan nitridi kimi qızıla bənzəyən digər metallar və ərintilərlə örtülmüş metal taclardan istifadə olunur.Qızıl taclar üçün Həbəşistan qızılından da istifadə olunur^{[4] [5]}. Qızılı imitasiya ilə örtülmüş titan tacları və körpüləri əsasən çeynəmə dişlərinə yerləşdirmək tövsiyə olunur, lakin onlar həm də ön dişlərə yerləşdirilir ki , bu cür taclar dişlərin daha az sıxılmasını tələb edir, onlar həm də metal keramika və sirkonium taclarına nisbətən daha uzunmüddətli və ucuzdurlar, buna baxmayaraq yeganə çatışmazlıq onların qeyri-estetik görünüşüdür. Allergiya hallarının daha çox rast gəlindiyi dəmir taclardan fərqli olaraq onlar heç bir allergiya əlaməti göstərmirlər. Belə taclar və körpülər tez-tez SSRİ-də diş həkimləri tərəfindən qoyulurdu , postsovet ərazilərdə isə hələ də quraşdırılır, bu taclar korroziyaya uğramır, qızıl kimi ləkələnmir və daha ucuz qiymətə başa gəlir . Bu taclar protezlərdən daha yaxşı effekt göstərir. İnternetdə titan nitridin yiyilməsi zamanı zərərli olduğu haqda miflər vardır , lakin bu miflər əsassızdır.

• Biouyğunluğa malikdir , bədən tərəfindən rədd edilməyə və ya allergiyaya səbəb olmur,
• Öz diş minamıza bənzər sərtliyə malikdir , əks tərəfdəki dişlərə zərər vermir,
• Qida və tüpürcək ilə qarşılıqlı əlaqədə olmur , zamanla qaralmır,
• İltihab əleyhinə təsir göstərir, dişləri kariyesdən qoruyur,
• Çeynəmə prosesinə yaxşı müqavimət göstərir ,
• Onların xidmət müddəti 15 ildən 20-25 ilə qədərdir,
• Həkimlər üçün onlarla işləmək daha asandır,
• Onlar çatlaya və ya qıra bilməzlər.

• Dişlərinizə bənzəmirlər,
• Yüksək qiymət,
• Dişlərinizdə artıq qızıl taclarınız varsa, yeniləri də qızıldan hazırlanmalıdır, çünki müxtəlif metal taclarından istifadə zamanı ağızda yanma və daimi metalik bir dadın olması ilə nəticələnən kimyəvi reaksiyalar baş verəcəkdir ki , bu da öz növbəsində iltihablı proseslərin inkişafına və leykoplakiyanın meydana gəlməsinə səbəb ola bilər.

Qızıl taclar əvvəllər 900 karatlıq qızılın 750 karatlıq lehimlə hazırlanırdı, lakin indiki dövrdə 750 karatlıq qızıldan - 900 karatlıq platindən - 800 karatlıq gümüşdən və misdən hazırlanır. 583 qızılla örtülmüş damask poladdan hazırlanmış taclar da vardır.

2003-cü ildə Türkmənistan prezidenti Saparmurad Niyazov Türkmənistan vətəndaşlarına qızıl dişləri qadağan etdi.^[6][7]. 2006-cı ildə isə Tacikistan prezidenti Emoməli Rəhmon dövlət qulluqçularına qızıl dişlərin qoyulmasını qadağan edən fərman imzaladı^[8].

Metal keramika tacları üçün qızıldan da istifadə olunur.Bu üsulun üstünlüyü ondan ibarətdir ki, digər metallardan fərqli olaraq qızıl tacların rənginə təsir etmir və antibakterial xüsusiyyətlərə malikdir^[9].

Qrilzlər qızıl dişlərə oxşayırlar. Çıxarılması mümkün olan qızıl taclarda vardır ki , bunlar qrilz adlanan saxta qızıl taclardır və onları repçilər və digər məşhur insanlar istifadə edir. Qızıl olmadığı halda qızıla bənzəyən başqa taclarda mövcuddur^[10].