Həbibə Hüseynova
Azərbaycan Beynəlxalq Universitetini bitirmişəm.
Bakı Dövlət Universiteti 1919-cu il sentyabr ayının 1-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin parlamenti tərəfindən təsis edilmişdir. Ümummilli lider Heydər Əliyev BDU-nun yaradılması kimi mühüm tarixi hadisəyə olduqca obyektiv qiymət verərək demişdir ki, əsrin əvvəlindən bu günə kimi Azərbaycan elminə çıraq tutan universitetimizin yaradılması xalqımızın tarixində ən əlamətdar hadisələrdən biridir. Tarixi haqsızlıq ucbatından uzun müddət müstəqilliyini və dövlətçiliyini itirməyə məcbur olmuş Azərbaycan xalqı milli təhsil sistemini və mənəvi tərbiyə formalarını yaratmaq imkanlarından da məhrum edilmişdi. Yalnız 1918-ci ildə müstəqillik qazanaraq Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini elan edən xalqımız neçə yüz illərdən sonra milli və ictimai tərəqqidə elmin, təhsilin rolunu qiymətləndirmək imkanı qazandı.[1]
Seyidov Kazan Universitetini, Aslan bəy Səfikürdski Sankt-Peterburq Universitetini, Məmmədrza VəkilovXarkov Universitetini bitirmişdilər. Onlar mükəmməl təhsilin bəhrələrini öz gözləri ilə görmüş, həyattəcrübələrində sınaqdan keçirərək, bunu öz vətənlərində həyata keçirmək arzusu ilə yaşamışdılar. Vətənmücahidlərinin əlinə belə bir fürsət yalnız AzərbaycanXalq Cümhuriyyəti qurulduqdan sonra düşmüşdü.Dövlət quruculuğunun daha möhkəm təməllərlə həyata keçirilməsi və müstəqilliyin qorunub saxlanılmasıüçün ali təhsilli milli kadrların hazırlanmasının əhəmiyyətini başa düşən Cümhuriyyət xadimləri bu vəziyyətindüzəldilməsindən ötrü addımların atılmasının vacibliyini dərk edərək xalqın sivil dünya elminə və təhsilinəyiyələnməsi üçün universitetin yaradılması qənaətinə gəlmişdilər. İyirmi üç aylıq fəaliyyətlərinin on ayı ərzindəbu dövlət xadimləri gərgin mübahisə və müzakirələrdən sonra həyatlarının bəlkə də ən böyük arzusunu –müstəqil dövlətin müstəqil ali təhsil ocağını – Bakı Dövlət Universitetini yaratmağa nail olmuşdular. BDU-nunyaradılması tarixinə nəzər saldıqda, təsis edildiyi günə kimi onun nə qədər çətinliklərlə üzləşdiyini müşahidəetmək olar. Bu tarix bütövlükdə müstəqil Azərbaycanın yaranmasında xalqımız qarşısında dayananmaneələri, həm xalqımıza bu işdə dəstək olan çoxsaylı xeyirxah insanları, həm də ölkəmizi müstəqil, sivilölkələr sırasında görmək istəməyən qüvvələri özündə əks etdirir... [2]
Azərbaycanda universitetin yaradılmasıasan proses deyildi. Ölkənin maliyyə imkanları xeyli zəifləmişdi, maddi-texniki baza yox idi. Milli kadrlarınçatışmazlığı tədris prosesinə rusdilli müəllimlərin cəlb olunmasını zəruri edirdi. Bu isə tədrisdə ruslaşdırmasiyasətinə gətirib çıxara bilərdi. Lakin bu narahatlıqlar Azərbaycan dövlət xadimlərini niyyətlərindən döndərəbilmədi. Çarizm və Müvəqqəti hökumətin zülmündən ayrılıb istiqlalını elan edən, bolşevik təhlükəsilə üz-üzədayanan Azərbaycanın dövlət və siyasi xadimləri niyyətlərində israrlı oldular. Çar mütləqiyyətinin hakimiyyətidövründə Rusiya imperiyasının tərkibində təkcə Azərbaycanda deyil, bütün Cənubi Qafqazda bircə ali məktəbdə açılmamışdı. Hələ 1871-ci ildə Rusiya çarı II Aleksandr Tiflisdə olarkən şəhər idarəsi burada bütün xərcləriözləri tərəfindən ödənilməklə universitet açılması xahişi ilə onamüraciət etmiş, lakin bu xahiş yerinəyetirilməmişdi. 1897-ci ilin sentyabr ayında Kiyev və Varşavada politexnikum açıldıqdan sonra, belə bir təhsilmüəssisəsinin Zaqafqaziyada da açılması sahəsində danışıqlar başlanmışdı. Bakı Şəhər Duması və neftsənayeçiləri bu məktəbin açılması üçün birdəfəlik 250 min rubl verəcəklərini və hər il onun maliyyələşdirilməsiüçün kredit müəssisələri vasitəsilə borc pul ayrılacağını öhdələrinə götürdüklərini bildirsələr də, bu ideya dahəyata keçirilmədi. 1906-cı ildə Zaqafqaziyada ali təhsil ocağının açılmasına dair danışıqlar yenidən gündəməgəlmişdi. Bu dövrdə hakimiyyət orqanlarının fitnəkarlığı ilə ermənilərin müsəlmanlara qarşı törətdiyi qırğınınguya qarşısını almaq məqsədilə çar mütləqiyyəti öz «qayğıkeşliyini» nümayiş etdirmək istədi. Tiflisdəpolitexnikum açılması və ali məktəbin təşkilinə ianə toplanılması üçün Qafqaz canişinliyi nəzdində xüsusi BaşKomitə yaradıldı. Bu məsələ də xeyli müddət uzadıldı. Azərbaycanda universitetin yaradılmasıasan proses deyildi. Ölkənin maliyyə imkanları xeyli zəifləmişdi, maddi-texniki baza yox idi. Milli kadrlarınçatışmazlığı tədris prosesinə rusdilli müəllimlərin cəlb olunmasını zəruri edirdi. Bu isə tədrisdə ruslaşdırmasiyasətinə gətirib çıxara bilərdi. Lakin bu narahatlıqlar Azərbaycan dövlət xadimlərini niyyətlərindən döndərəbilmədi. Çarizm və Müvəqqəti hökumətin zülmündən ayrılıb istiqlalını elan edən, bolşevik təhlükəsilə üz-üzədayanan Azərbaycanın dövlət və siyasi xadimləri niyyətlərində israrlı oldular. Çar mütləqiyyətinin hakimiyyətidövründə Rusiya imperiyasının tərkibində təkcə Azərbaycanda deyil, bütün Cənubi Qafqazda bircə ali məktəbdə açılmamışdı. Hələ 1871-ci ildə Rusiya çarı II Aleksandr Tiflisdə olarkən şəhər idarəsi burada bütün xərcləriözləri tərəfindən ödənilməklə universitet açılması xahişi ilə onamüraciət etmiş, lakin bu xahiş yerinəyetirilməmişdi. 1897-ci ilin sentyabr ayında Kiyev və Varşavada politexnikum açıldıqdan sonra, belə bir təhsilmüəssisəsinin Zaqafqaziyada da açılması sahəsində danışıqlar başlanmışdı. Bakı Şəhər Duması və neftsənayeçiləri bu məktəbin açılması üçün birdəfəlik 250 min rubl verəcəklərini və hər il onun maliyyələşdirilməsiüçün kredit müəssisələri vasitəsilə borc pul ayrılacağını öhdələrinə götürdüklərini bildirsələr də, bu ideya dahəyata keçirilmədi. 1906-cı ildə Zaqafqaziyada ali təhsil ocağının açılmasına dair danışıqlar yenidən gündəməgəlmişdi. Bu dövrdə hakimiyyət orqanlarının fitnəkarlığı ilə ermənilərin müsəlmanlara qarşı törətdiyi qırğınınguya qarşısını almaq məqsədilə çar mütləqiyyəti öz «qayğıkeşliyini» nümayiş etdirmək istədi. Tiflisdəpolitexnikum açılması və ali məktəbin təşkilinə ianə toplanılması üçün Qafqaz canişinliyi nəzdində xüsusi BaşKomitə yaradıldı. Bu məsələ də xeyli müddət uzadıldı. [1]
 | Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
- Maşın sürmək
- Rəqs etmək
- Gəzmək