İsmayıl xan hamamı
İsmayıl xan hamamı və ya Şərq hamamı — Azərbaycanın Naxçıvan şəhərində yerləşən hamam və tarix-memarlıq abidəsi.
| İsmayıl xan hamamı | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| 39°12′35″ şm. e. 45°24′32″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər | Naxçıvan |
| Yerləşir | H.Əliyev prospekti və Təbriz küçəsinin kəsişməsi |
| Üslubu | Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbi |
| İstinad nöm. | 396 |
| Kateqoriya | Hamam |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Hamam Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərarı və Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2007-ci il 21 noyabr tarixli 98 nömrəli qərarı ilə ölkə əhəmiyyətli memarlıq abidələri siyahısına salınıb.
İsmayıl xan hamamı Naxçıvan şəhərində, H. Əliyev prospekti və Təbriz küçəsinin kəsişməsində, Dədə Qorqud meydanında yerləşir.[1] XVIII əsrin ortalarına aid olan hamam giriş, xidmət zalı, çarhovuzlu çimərlik, xəzinə və ocaqxanadan ibarətdir. Ümumi sahəsi 526 m²-dir.[1][2] Düzbucaqlı formada olan hamam bişmiş kərpiclə inşa olunub.[1] Çatmatağlı portalının eksteryeri kaşılarla bəzədilib. Soyunma zalı səkkizbucaqlı formadadır.[3] Zalın divarları boyunca 6 ədəd dərin taxça yerləşir. Yuyunma zalının iki keçidi var. Keçidlərdən biri digər otağa açılır. Zalın mərkəzində 2x2 metr ölçüdə çarhovuz inşa edilib. 108 m² sahəsi olan zalın tavanı sferik günbəzlə örtülüb. Hamam zalların divarlarına yerləşdirilmiş kiçik pəncərələr və günbəzin üstündəki bacalarla işıqlandırılır.[1]
Hamamın xəzinəsi binanın qərbində, yuyunma zalına bitişikdir.[4] Su təchizatı kəhriz vasitəsilə ödənilir.[5] Otaqlara istilik yeraltı kanallar vasitəsilə verilir. Hamam Naxçıvanın hakimi olmuş Kərim sultan Kəngərlinin oğlu İsmayıl xan tərəfindən tikilib.[4][6][7]
Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra hamam, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.[8]
2005-ci ildə hamam əsaslı şəkildə bərpa olunub.[3][9][10]
Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2007-ci il 21 noyabr tarixli 98 nömrəli qərarı ilə hamam ölkə əhəmiyyətli memarlıq abidələri siyahısına salınıb.[11]
- ↑ 1 2 3 4 Naxçıvan abidələri ensiklopediyası, 2008. səh. 211
- ↑ Baxşəliyev, Quliyeva, 2012. səh. 192
- ↑ 1 2 "İsmayıl xan hamamı". anl.az. İstifadə tarixi: 2025-02-24.
- ↑ 1 2 Naxçıvan abidələri ensiklopediyası, 2008. səh. 212
- ↑ Naxçıvan ensiklopediyası: I cild, 2005. səh. 276
- ↑ Qənbərova, Güneri, 2018. səh. 96
- ↑ Səfərli, 2017. səh. 154
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
- ↑ "Şərq hamamı". nakhchivan.az. İstifadə tarixi: 2025-02-24.
- ↑ İbrahimova, Aidə. "İsmini İsmayıl xandan alan qədim hamam". Şərq qapısı (az.). 2024-07-29. İstifadə tarixi: 2025-02-24.
- ↑ Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisindəki dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələri (az.). Naxçıvan: Qızıl dağ nəşriyyatı. 2009. 11.
- Naxçıvan ensiklopediyası (az.). I. Naxçıvan: Elm nəşriyyatı. 2005. səh. 360. ISBN 5806614689.
- Baxşəliyev, Vəli; Quliyeva, Fizzə. Naxçıvanın tarixi abidələri (PDF) (az.). Bakı: Nurlan nəşriyyatı. 2017. səh. 212.
- Qənbərova, Gülnarə; Güneri, Alaettin. Naxçıvanın mülki tikililərinin memarlığı (az.). Bakı: Nurlan nəşriyyatı. 2018. səh. 280. ISBN 978-9952-473-63-6.
- Səfərli, Hacıfəxrəddin. Naxçıvanın türk-islam mədəniyyət abidələri (az.). Naxçıvan: Əcəmi NPM. 2017. səh. 216.