İsgəndər Aznaurov və ya Topçu İsgəndər (tam adı: İsgəndər Söhrab oğlu Aznaurov; 16 avqust 1956, Buxara – 18 aprel 1993, Gədəbəy rayonu) — Axısqa türk əsilli Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.
İsgəndər Aznaurov | |
---|---|
İsgəndər Söhrab oğlu Aznaurov | |
Şəxsi məlumatlar | |
Digər adı | Topçu İsgəndər |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , Buxara vilayəti, Özbəkistan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (36 yaşında) |
Vəfat yeri | Gədəbəy rayonu, Azərbaycan |
Vəfat səbəbi | Şəhid |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı |
SSRİ Azərbaycan |
Uşağı | 3 |
Hərbi fəaliyyəti | |
Rütbəsi | Baş leytenant |
Təltifləri |
Həyatı
Erkən illəri
İsgəndər Aznaurov 16 avqust 1956-cı ildə Özbəkistannın Buxara vilayətinin kəndində Axısqa türkü ailəsində dünyaya gəlmişdir. 1963-cü ildə orada məktəbə getmiş və 1973-cü ildə məktəbi bitirmişdir. Ukraynanın Çerkessk şəhərində hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra 1978-ci ildə daxil olmuş, 1983-cü ildə ali təhsilini başa vurmuşdur. Sonra bir müddət Daşkənd Vilayətinin Axanqaran rayonunda çalışmışdır.
1989-cu ildə Özbəkistanın Fərqanə vadisindəki qanlı olaylardan sonra yüzminlərlə axısqa türkü kimi oranı tərk etməyə məcbur olmuş və 1990-cı ildə ailəsi ilə birlikdə Azərbaycana Şəmkir rayonunun Kür qəsəbəsinə köçmüşdür. O, burada cihazqayırma zavodunda işləyib.
Qarabağ müharibəsi və döyüşlərdə iştirakı
Erməni işğalçılarının Azərbaycan torpaqlarına basqınları başlayanda İsgəndər Aznaurov 1992-ci ilin aprelində könüllü olaraq yeni yaranmaqda olan Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarına daxil qoşulmuşdur.Şınıxda yerləşən və indi onun adını daşıyan düşmən üzərinə od ələyərək bir gündə onların 4 topunu sıradan çıxarıb, onlarla erməni işğalçısını məhv edib, düşmən mövqelərinə ciddi zərbələr vuraraq bir neçə silah-sursat anbarını dağıtmışdır. 1993-cü ilin yaz aylarında hücuma başlamazdan əvvəl Aznaurov top atəşi ilə düşmən postunu məhv etmiş və düşmən onun başı üçün pul mükafatı müəyyənləşdirmişdir.
Aznaurovu "N" saylı hərbi hissənin artilleriya üzrə komandir müavini təyin olunmuşdur.Başkəndin erməni quldurlarından təmizlənməsində, "Mutudərə", "Ərdağı", "Kaftar qayası", "Ləzgi daşı" əməliyyatlarında xeyli düşmən texnikası, canlı qüvvəsini məhv etmişdir.
Ölümü
1993-cü il 18 apreldə Gədəbəydə "Örükdaş"da düşmənin 13 texnikasına qarşı, 3 növ texnika ilə vuruşur. Səhhətində problemlər yaranmasına baxmayaraq müalicə almaqdan imtina edir. Daha sonra arxa cəbhədəki mövqeyini tərk edərək, minalanmış geniş ərazini keçərək ön cəbhəyə — döyüşlərin ən qızğın hissəsinə yollanır. Orada gedən atışmalar zamanı Aznaurovun topu düşmən hədəfinə tuş gəlir və qəhrəmancasına həlak olur.Bakının Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilir.
Şəxsi həyatı
Ailəli idi, 3 qızı var.
Ləqəbi
Azərbaycan xalqı arasında "Topçu İsgəndər" kimi tanınırdı.
İrsi
Onun şərəfinə Gədəbəy rayonunun Şınıx kəndinin Mormor yüksəkliyində "İsgəndər qalası" və "İsgəndər postu" adlandırılıb. Aznaurovun istifadə etdiyi KS19 topu isə hələ də nümunə olaraq saxlanılır. Şəmkir rayonunda Ceyrançöldə salınmış qəsəbəyə onun adı verilib. Gədəbəydə "N" saylı hərbi hissənin önündə isə büstü ucaldılıb. Şəmkir rayonunun Kür qəsəbəsindəki 1 saylı məktəb onun adını daşıyır. Məktəbin qarşısında onun büstü ucaldılıb. Bakıda Istiqlal Muzeyində Aznaurovun həyatını, keçdiyi döyüş yolunu əks etdirən fotostendlər qurulub, şəxsi əşyaları toplanıb.
Filmoqrafiya
2013-cü ildə onunla yanaşı Gədəbəy rayonundan olan digər üç Milli Qəhrəman — Məzahir Rüstəmov, İlham Əliyev və Aytəkin Məmmədovun həyat və döyüş yollarından bəhs edən "Alınmaz qalanın qəhrəmanları" sənədli-bədii filmi çəkilmişdir. 2018-ci ildə "İsgəndərin sorağında" adlı film çəkmişdir.
Təltif və mükafatları
Azərbaycan Respubliksı prezidentinin 15 yanvar 1995-ci il tarixli 262 saylı fərmanı ilə baş leytenant Aznaurov İsgəndər Söhrab oğlu ölümündən sonra "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adına layiq görülmüşdür.
- 1995 — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
- 1998 — "Qızıl Ulduz" medalı
İstinadlar
- ↑ . anspress.com. ANS TV. 20 August 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 December 2015.
- ↑ modern.az. modern.az. 25 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 31 December 2015.
- ↑ . publika.az. publika.az. 10 March 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 31 December 2015.
- Əsgərov, Vüqar. (PDF) (az.) (Redaktor: Kamil İsmayılov). Bakı: Qapp-poliqraf. 2005. 2019-01-09 tarixində (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-01.
- . oxu.az. oxu.az. Archived from the original on 2021-10-20. İstifadə tarixi: 29 iyun 2016.
- ↑ . news.lent.az. news.lent.az. 17 August 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 December 2015.
- 2013-09-25 at Archive.today AzərTAc, 25.09.2013. (az.)
- "YouTube"də izlə: YouTube"də (az.)
Xarici keçidlər
- 2014-10-22 at the Wayback Machine
- Vüqar Əsgərov. "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanları" (Yenidən işlənmiş II nəşr). Bakı: "Dərələyəz-M", 2010, səh. 43–44.