İnformasiya Təhlükəsizliyi İdarəetmə Sistemi (Abr: İTİS) — təşkilatın ümumi idarəetmə sisteminin bir hissəsi.[1] O, biznes risklərinə əsaslanan yanaşma əsasında informasiya təhlükəsizliyinin yaradılması, tətbiqi, fəaliyyəti, monitorinqi, analizi, saxlanılması və təkmilləşdirilməsini təmin edir.[2]
ISO/IEC 27001 standartının tələblərinə müvafiq şəkildə qurulduqda, İTİS PDCA modeli (Plan–Do–Check–Act, yəni Planlaşdır–İcra et–Yoxla–Təkmilləşdir) əsasında formalaşdırılır:
- Plan (planlaşdırma): İTİS-in yaradılması mərhələsi; aktivlərin siyahısının tərtibi, risklərin qiymətləndirilməsi və müvafiq tədbirlərin seçilməsi;
- Do (icra): seçilmiş təhlükəsizlik tədbirlərinin həyata keçirilməsi və tətbiqi mərhələsi;
- Check (yoxlama): İTİS-in effektivliyinin və fəaliyyət göstəricilərinin qiymətləndirilməsi mərhələsi; adətən bu mərhələ daxili auditlər vasitəsilə həyata keçirilir;
- Act (təkmilləşdirmə): aşkarlanmış çatışmazlıqların aradan qaldırılması, eləcə də profilaktik və korrektiv tədbirlərin görülməsi mərhələsi.
Rusiyada bu sahə GOST R ISO/IEC 27001-2006 ("İnformasiya texnologiyası. Təhlükəsizliyin təmin olunması üsul və vasitələri. İnformasiya təhlükəsizliyi idarəetmə sistemləri. Tələblər") standartı ilə tənzimlənir.
İnformasiya təhlükəsizliyinin müxtəlif aspektlərinə cavabdeh olan vəzifəli şəxslərin müəyyənləşdirilməsi, sistemin səmərəli fəaliyyəti üçün mühüm ilkin addımdır.[3]
İTİS-in effektiv fəaliyyətini təmin etmək üçün davamlı dövri proses tətbiq olunur. Bu proses aşağıdakı mərhələləri əhatə edir:[4]
- Hazırlıq (planlaşdırma): sistemin məqsədlərinin, resurslarının və təhlükəsizlik tələblərinin müəyyən edilməsi;
- Tətbiq (planın icrası): nəzərdə tutulan təhlükəsizlik tədbirlərinin həyata keçirilməsi;
- Yoxlama (monitorinq və analiz): görülən tədbirlərin səmərəliliyinin və funksionallığının qiymətləndirilməsi;
- Təkmilləşdirmə: aşkar edilmiş nöqsanların aradan qaldırılması və sistemin optimallaşdırılması.
Beləliklə, İTİS-in məqsədi yalnız məlumatların mühafizəsini təmin etmək deyil, həm də təşkilat daxilində təhlükəsizlik mədəniyyətini və davamlı inkişaf prosesini formalaşdırmaqdır.[4]
- ↑ Terroza, A.K.S. "Information Security Management System (ISMS) Overview" (PDF). The Institute of Internal Auditors. 12 may 2015. 7 avqust 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 16 iyun 2018.
- ↑ "Need: The Need for ISMS". Threat and Risk Management. European Union Agency for Network and Information Security. İstifadə tarixi: 16 iyun 2018.
- ↑ Alavi, R.; Islam, S.; Mouratidis, H. A Conceptual Framework to Analyze Human Factors of Information Security Management System (ISMS) in Organizations // Human Aspects of Information Security, Privacy, and Trust. Lecture Notes in Computer Science. 8533. 2014. 297–305. doi:10.1007/978-3-319-07620-1_26. ISBN 978-3-319-07619-5.
- ↑ 1 2 Ciekanowski, Marek; Zurawski, Slawomir; Ciekanowski, Zbigniew; Pauliuchuk, Yury; Czech, Artur. "Chief Information Security Officer: A Vital Component of Organizational Information Security Management". European Research Studies Journal. XXVII (2). 1 aprel 2024: 35–46. doi:10.35808/ersj/3370. ISSN 1108-2976.