İbrayım Yusupov (5 may 1929[1], Qaraqalpaqıstan Muxtar Vilayəti, Qazaxıstan MSSR – 24 iyul 2008, Nukus) — qaraqalpaq və sovet şairi, XV əsr qaraqalpaq ədəbiyyatının nümayəndəsi, tərcüməçi, dramaturq və müəllim. Qaraqalpaqıstan və Özbəkistan xalq şairi, Özbəkistan Qəhrəmanı (2004). Qaraqalpaqıstan Respublikasının Dövlət Himninin mətninin müəllifidir. Ədəbi təxəllüsü — Ayazıydır.
| İbrayım Yusupov | |
|---|---|
| qaraq. Ibrayım Yusupov | |
 | |
| Doğum tarixi | 5 may 1929[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 24 iyul 2008 (79 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, şair, tərcüməçi, dramaturq |
| Fəaliyyət illəri | 1949–2008 |
| Əsərlərinin dili | Özbək dili, Qaraqalpaq dili, rus dili |
| Janrlar | poeziya, nəsr, publisistika |
| Mükafatları |
      |
Şairin ilk şeiri "Vətənim" 1946-cı ildə nəşr olundu. "Yoldaş müəllim "(1949), "Akasiyanın çiçək açdığı yer" (1952), "Xalçaçı haqqında həqiqət" (1955), "Köhnə çeşmənin nağılı" (1957), "Oynaq qadının taleyi" (1958), "Sahə istəkləri" (1964), "Tomris" (1970), "Karakalpak haqqında söz"(1977), "Bülbül yuvası" (1987) kimi poemalar yazdı. "Xoşbəxtlik sözləri" (1987), "Şərqə səyyah" (1959), "Düşüncələr" (1960), "Yeddi Təpə" (1962), "Sahə istəkləri" (1966), "Zamanın keçməsi"(1968), "Ürək ürəkdən su içir" (1971), "Tomris" (1974), "İlham" (1977), "Zamanın küləkləri" (1982) kimi şeir kitablarına da rast gəlinir.
Qaysın Quliyev Krımda Rəsul Həmzətov, Çingiz Aytmatov ə İbrayım Yusupovun iştirakı ilə SSRİ şair və yazıçılarının ədəbi kolleksiyalarından birində: "İbrayım Yusupov Nəvai və Məhtimqulu ilə eyni sırada türkdilli xalqların şeirinin peyğəmbəri sayılır", dedi. Məşhur özbək şairi Zülfiyyə i.Yusupovu "Qaraqalpaq xalqının XX əsr Puşkini" olaraq adlandırdı. Özbəkistanın Qəhrəmanı, Özbəkistan və Qaraqalpaqstan xalq şairi Abdulla Aripov İ.Yusupova "müəllim" deyə hörmət edirdi.
Daşkənddəki Yazıçılar Parkında İbrayım Yusupovun heykəli ucaldılıb. Nukusda Karakalpak dili və ədəbiyyatı üzrə ixtisaslaşmış yaradıcılıq məktəbi onun adına qoyulub. Şairin xatirəsinə Karakalpakstan Respublikasının rayon və şəhərlərinin əsas küçələri tikilmişdir.
- ↑ 1 2 Юсупов Ибрагим // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ [1] Arxivləşdirilib 2023-11-03 at the Wayback Machine"Указ Президента Республики Узбекистан" (rusça).
- ↑ [2] Arxivləşdirilib 2023-10-17 at the Wayback Machine"Указ Президента Республики Узбекистан" (rusça).