İçki

İçki — maye qida. İçki — insanların içmək üçün istifadə etdiyi maye maddədir. İçkilər müxtəlif kateqoriyalara bölünə bilər: alkoqollu və alkoqolsuz, isti və soyuq, təbii və süni içkilər və s.

İçki
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İçkilər qida mədəniyyətinin vacib tərkib hissəsidir. Onlar susuzluğu yatırmaq (sərinləşdirici içkilər), tonus artırmaq (tonuslandırıcı içkilər), sərxoşedici (alkoqollu içkilər) və ya hətta halüsinasiyaya səbəb olan (məsələn, ayahuasca) təsirlər göstərə bilər. Əksər içkilərin istehsalında əsas xammal kimi şəkərli məhsullar — bal, meyvə və ağac şirələri (ağcaqayın, ağac, kokos südü, şəkər palma şirəsi), agava, şəkər qamışı və s. istifadə olunur.

Alkoqollu içkilər — tərkibində etil spirti olan içkilərdir. Onlar aşağıdakı kimi təsnif edilir:

Şərab — üzüm şirəsinin fermentasiyası nəticəsində əldə edilir.

Pivə — arpa və ya digər taxılların fermentasiyası ilə hazırlanır.

Araq — taxıl və ya kartofdan distillə yolu ilə əldə edilir.

Konyak— üzüm şərabının distillə edilməsi ilə hazırlanır.

Likör — meyvə, ot və ya digər ətirli maddələrlə zənginləşdirilmiş şirin alkoqollu içki.

Tekila — agava bitkisinin şirəsindən distillə yolu ilə hazırlanır.

Su — həyat üçün vacib olan təbii içki.

Çay — çay bitkisinin yarpaqlarının dəmlənməsi ilə hazırlanır.

Qəhvə — qəhvə dənələrinin qovrulub dəmlənməsi ilə əldə edilir.

Meyvə şirələri — meyvə və ya tərəvəzlərin sıxılması ilə alınan təbii içkilər.

Mineral sular — təbii minerallarla zənginləşdirilmiş sular.

Süd və süd məhsulları — heyvan südündən əldə edilən içkilər.

Enerji içkiləri — enerji artırıcı maddələrlə zənginləşdirilmiş içkilər.

Tonuslandırıcı içkilər orqanizmin enerjisini artırmaq və zehni oyanıqlığı təmin etmək üçün istifadə olunur. Bunlara çay, qəhvə, mate və enerji içkiləri daxildir.

İsti içkilər adətən soyuq havalarda və ya səhər saatlarında istehlak olunur. Onlara çay, qəhvə, kakao, sbiten və glintveyn daxildir.

Sərinləşdirici içkilər susuzluğu yatırmaq və bədəni sərinlətmək üçün istifadə olunur. Bunlara su, limonad, mors, kompot və qazlı içkilər daxildir.

Meyvə şirələri təbii meyvə və ya tərəvəzlərin sıxılması ilə əldə edilir. Onlar aşağıdakı kateqoriyalara bölünür:

Təzə sıxılmış şirələr — meyvə və ya tərəvəzin dərhal sıxılması ilə əldə edilir.

Birbaşa sıxılmış şirələr — meyvə və ya tərəvəzin sıxılması və pasterizasiya edilməsi ilə hazırlanır.

Bərpa edilmiş şirələr — konsentrat halına gətirilmiş şirənin su ilə bərpası nəticəsində əldə edilir.

Qazlı içkilər karbon dioksid ilə zənginləşdirilmiş içkilərdir. Onlara kola, tonik və qazlı limonad daxildir.

Kefir — südün xüsusi bakteriyalarla fermentasiyası nəticəsində əldə edilir.

Ayran — qatıq və suyun qarışdırılması ilə hazırlanır.

Acidofilin — acidofil bakteriyalarla fermentasiya edilmiş süd məhsulu.

Maye yoğurt — yoğurtun maye halı.

Ryajenka — südlə fermentasiya edilmiş içki.

İçkilərin sağlamlığa təsiri onların tərkibindən asılıdır. Məsələn, su və təbii şirələr orqanizm üçün faydalı hesab olunur, lakin həddindən artıq alkoqol qəbulu sağlamlığa ciddi zərər vura bilər.