Öd (lat. fel s. bilis; yun. χολή) — onurğalı heyvanlarda və insanda qaraciyərin vəzili hüceyrələrinin fasiləsiz olaraq hasil etdiyi sekret.
Öd yaşıl- sarımtıl rəngdə, çox acı, neytral reaksiyalı maye halda məhsuldur; xüsusi çəkisi 1010–1040 — dır; daim ifraz olunur, ancaq həzm vaxtı onikibarmaq bağırsağa tökülür. Həzm olunmayan zaman öd öd kisəsinə toplanaraq, onun divarındakı vəzilərdən ifraz olunan seliklə qarışır. qaraciyərdən gələn öd duru və açıq olur, öd kisəsində olan öd isə tünd, qatı və selikli olur. Öddə bəzən yağ damcıları, öd yollarından qırılmış silindirəbənzər hüceyrələr, öd boyağı dənələri və xolesterin kristalları olur.
| Göstəricilər | Qaraciyər ödü | Öd kisəsi ödü |
|---|---|---|
| Turşuluğu, рН | 7,3–8,2 | 6,5–6,8 |
| Xalis çəkisi | 1,01–1,02 | 1,02–1,048 |
| Quru çəkisi, q/l | 26,0 | 133,5 |
| Su, % | 95–97 | 80–86 |
| Üzvi maddələr | Qaraciyər ödü mmol/l | Öd kisəsi ödü mmol/l |
|---|---|---|
| Öd turşuları | 35,0 | 310,0 |
| Öd piqmentləri | 0,8–1,0 | 3,1–3,2 |
| Xolesterin | ~3,0 | 25,0–26,0 |
| Fosfolipidlər | 1,0 | 8,0 |
| İonlar | Qaraciyər ödü mmol/l | Öd kisəsi ödü mmol/l |
|---|---|---|
| Natrium (Na+) | 165,0 | 280,0 |
| Kalium (K+) | 5,0 | 15,0 |
| Kalsium (Ca2+) | 2,4–2,5 | 11,0–12,0 |
| Xlor (Cl−) | ~90 | 14,5–15,0 |
| Bikarbonat (НСО3−) | 45–46 | ~8 |
- Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı — 1979
- Atlas of Human Cardiac Anatomy — Endoscopic views of beating hearts — Cardiac anatomy
- Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
- Anatomy: Embryologie [ölü keçid]
- ↑ 1 2 3 Коротько Г. Ф. Физиология системы пищеварения. — Краснодар: 2009. — 608 с. Изд-во ООО БК "Группа Б". ISBN 5-93730-021-1.
Anatomiya haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |