Çitral rayonu (urdu ضِلع چترال) — Pakistanın Hayber-Paxtunxva əyalətində 2018-ci ildə Yuxarı Çitral Bölgəsi və Aşağı Çitral Rayonuna bölünməyə qədər 14,850 km² sahəni edən böyük bir rayon idi.[1]
| Çitral rayonu | |
|---|---|
| | |
|
|
|
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Yaradılıb | 1970 |
| Ləğv edilib | 2018 |
| Sahəsi |
|
|
|
|
Malakand Diviziyasının bir hissəsi olan Hayber Paxtunxvanın ən şimal bölgəsi idi.[2]Şərqində Gilgit-Baltistan, cənubunda isə Hayber Paxtunxvanın Svat və Dir rayonları ilə həmsərhəd idi. Həmçinin şimal və qərb tərəfindən də Əfqanıstanla Dürand xətti ilə dövlət sərhədini əhatə edirdi.[3] Əfqanıstanın məhz bu dar zolağı olan Vaxan dəhlizi Çitralı şimalda Tacikistandan ayırır.
Rayonun təxminən 414 min nəfərə yaxın əhalisi var.[2] Ümumi əhali əsasən Yasin, Gilgit, Dir və Svat bölgələrində də danışılan Xovar dilində danışan Xo xalqından ibarətdir. Çitralda həm də Bumburetdə və Çitral şəhərinin cənub-qərbindəki iki ucqar vadidə yaşayan Kalaş xalqına da ev sahibliyi edir. Çitralda bir neçə min nəfər nuristanlının da yaşadığı məlumdur.
Bölgədə ən çox istifadə olunan əsas dil Xovar dilidir. Dameli, Qavar-Bati, Qujari (Qojri), Kalaşa, Qırğız, Kataviri / Kamviri, Mdaqlaşti Dari, Palula, Sarıquli, Vaxi və Yidqa dillərində danışanların kiçik icmaları da var.[4] Urdu dili isə bölgədə rəsmi statusa malik tək dildir.
- ↑ "Upper Chitral gets status of separate district". dawn.com. 21 noyabr 2018. 29 sentyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 avqust 2020.
- ↑ 1 2 "District Government Chitral". Chitral District Government Web Portl. 28 sentyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- ↑ Cutherell, Danny. "Governance and Militancy in Pakistan's Chitral district" (PDF). Center for Strategic and International Studies. 18 may 2013 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 30 sentyabr 2023.
- ↑ "About [Lower Chitral]". 16 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyun 2022.