Çində sürətli dəmiryolu (High-speed rail) — sərnişin daşınması üçün istifadə olunan və 250–350 km/saat sürət üçün qurulan dəmiryolu xəttləridir. 2017-ci ildə ölkənin 29 regionundan 33 regionuna genişləndirilmiş və xəttlərin uzunluğu 25 000 km-ə çatdırılmışdır. Bu bütün dünyadakı sürətli dəmiryolu xəttlərinin üçdə ikisini təşkil edir.[1] Bu dünyanın ən uzun sürətli dəmiryolu xəttidir və həmçinin dünyada ən çox istifadə olunan xəttdir. Belə ki, bu xəttlə 2017-ci ildə 1,713 milyard gediş baş tutmuş, ümumi gediş sayı 7 milyarda çatmışdır.[2][3]
Sürətli dəmiryolu xətti Çin Dəmiryolu Korporasiyası tərəfindən idarə olunur. Çin sürətli dəmiryolu xətti 2007-ci ilin aprel ayında istifadəyə verilmiş və dəmiryollarının 250 km/saat gedə bilməsi üçün reyslər düzəldişmişdir. Pekin-Tianjin xətti Avqust 2008-ci ildə açılmış və 350 km/saat sürətlə hərəkətə imkan verən ilk sərnişin dəmiryolu xətti olmuşdur.
Son 15 ildə dəmiryolu Çin hökümətinin qoyduğu investiyalar sayəsində sürətlə inkişaf etmişdir. Dəmiryolu naziri Liu Zhijunun 2011-ci ildə korrupsiyaya görə istefaya göndərilməsi, dəmiryollarının maddi dayanıqlığı, təhlükəsizliyi, qiyməti və ətraf mühitə təsiri qayğılarına səbəb olmuşdur.[4] Buna baxmayaraq sürətli dəmiryollarının çəkilişi sürətlə davam edir, 2025-ci ildə 38 000 km[5] və uzun müddətdə 45 000 km-ə çatdırılması planlaşdırılır.[5][6][7]
- ↑ (Chinese) 全国高铁运营里程已超过2.2万公里 Arxivləşdirilib 2018-02-01 at the Wayback Machine 2017-01-03
- ↑ 马玉佳. "New high-speed trains on drawing board- China.org.cn". www.china.org.cn. 2017-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-13.
- ↑ chinanews. "2017年中国铁路投资8010亿元 投产新线3038公里-中新网". www.chinanews.com. 2018-01-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-13.
- ↑ "China acts on high-speed rail safety fears". Financial Times. 2011-04-14. 2011-08-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-08-17.
- ↑ 1 2 National Development and Reform Commission, 2016
- ↑ "Chinese high speed network to double in latest master plan". Railway Gazette. 21 July 2016. 25 October 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 March 2018.
- ↑ "World's Longest Fast Train Line Opens in China". Associated Press. 29 December 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 December 2012.