Çerniqov Ukrayna Əntik Əsərlər Muzeyi (ukr. Чернігівський музей українських старожитностей) — Ukrayna, Çerniqovda 1902-1925-ci illərdə fəaliyyət göstərmiş muzey. Muzey Şevçenka küçəsi, 63 ünvanında, Çerniqov stadionunun yanında yerləşirdi.[1]
| Çerniqov Ukrayna Əntik Əsərlər Muzeyi | |
|---|---|
| ukr. Чернігівський музей українських старожитностей | |
 | |
 | |
| Əsası qoyulub | 1902 |
| Bağlanıb | 1925 |
| Ölkə |
 Ukrayna |
| Yerləşir | Çerniqov |
| Ünvan | Şevçenka küçəsi, 63, Çerniqov stadionunun yanı |
| 51°30′08″ şm. e. 31°19′31″ ş. u.HGYO | |
| obucn.org.ua | |
1900-1901-ci illərdə muzeyin ehtiyacları üçün Çerniqovun kənarındakı uşaq evinin sənətkarlıq sinfinin yerləşdiyi bina yenidən quruldu və yenidən təchiz edildi. Bu bina V.V.Tarnovskinin evi kimi də tanınır.[2]
Muzey 1902-ci ildə V.V.Tarnovskinin vəsiyyəti üzrə onun kolleksiyası və arxivi əsasında Çerniqov vilayəti Zemstvo Şurası tərəfindən açılmışdır.
Sovet hakimiyyəti dövründə muzeyin eksponatları Kiyevdəki Taras Şevçenko adına Dövlət Muzeyinin ekspozisiyalarını və fondlarını tamamlayırdı. Avtoqraflar kolleksiyası Ukrayna SSR Elmlər Akademiyasının T.Q.Şevçenko adına Ədəbiyyat İnstitutunun Əlyazmalar şöbəsinə verilmişdir.Digər materiallar hal-hazırda V.V.Tarnovski adına Çerniqov Regional Tarix Muzeyində saxlanılır.
İndi keçmiş muzeyin binasında Gənclər üçün Çerniqov Regional Kitabxanası yerləşir.
Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra muzeyin adı dəyişdirilərək Birinci Sovet Muzeyi adlandırıldı və dövlət əhəmiyyətli qurum kimi tanındı. 1923-1925-ci illərdə digər Çerniqov muzeyləri ilə Çerniqov Dövlət Muzeyinə birləşdirildi.
Muzeyin eksponatları Kiyevdəki Taras Şevçenko adına Dövlət Muzeyinin (indiki Taras Şevçenko Milli Muzeyi) ekspozisiyalarına və fondlarına əlavə edilib. Avtoqraflar kolleksiyası Ukrayna SSR Elmlər Akademiyası Taras Şevçenko adına Ədəbiyyat İnstitutunun Əlyazmalar şöbəsinə verilmişdir. Digər materiallar hazırda V.Tarnovski adına Çerniqov Vilayət Tarix Muzeyində saxlanılır.
Təxminən 10-11 mart 2022-ci il tarixlərində Rusiyanın Ukraynaya hücumu nəticəsində kitabxana rus qoşunları tərəfindən ciddi şəkildə zədə aldı, bəlkə də dağılmaq həddinə çatmışdır.[3][4][5][6][7][8]
V.V.Tarnovskinin kolleksiyasının ən qiymətli parçası 758 eksponatdan ibarət Şevçenkiada idi. Onların arasında Taras Şevçenkoya aid 18 orijinal məktub, 30-a yaxın əsərin avtoqrafı (xüsusən də "Şodennik"), şairin 20-dən çox şəxsi sənədi yer alıb. Kolleksiyaya Şevçenkonun dəfn mərasimi, şəxsi əşyaları (molbert, palitra, rəsm və oyma avadanlığı, stul, butulka, köynək və s.), ölüm maskası və saçı, Şevçenkonun 400-ə yaxın əsəri (onların arasında 285 albom, su boyası ilə rəsm5) haqqında 80-dən çox məktub və yazı daxil edilmişdir. Həmçinin, Şevçenkonun ikonoqrafiyasının 200 nümunəsi, əsərlərinin nəşrləri toplusu və onun haqqında nəşrlər (248 ad). 1907-ci ildə muzey "Üçüncü şöbə"nin arxivindən şairin avtoqraflarını aldı, onların arasında əlyazmalar kolleksiyası - "Üç Lita" ("Üç yay") da vardır.
- Stadionun yanında yerləşən Krasna meydanından stadiona bir çox nəqliyyat vasitəsi hərəkət edir.
- Əsas Şerniqov-Ovruç dəmir yolu stansiyasından avtobuslar və ya stansiyanın kənarında taksilər də hərəkət edir.
-
Ön görünüşü -
Ön görünüşü -
Ön görünüşü -
Yandan görünüşü -
Tarixi bina 2021-ci ildə -
Binanın arxa hissəsi və bağları -
XX əsrin əvvəllərində Çerniqovdakı Ukrayna Əntiq Əsərlər Muzeyi -
Fasadındakı lövhə -
Dağıntıdan sonra (2022) -
2022-ci ildə dağıdılan muzey binası
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_01.jpg)
- ↑ "Oblastnaya biblioteka dlya yuneshestva". www.yandex.com. 12 April 2022. İstifadə tarixi: 12 April 2022.
- ↑ "Історичні відомості". www.obucn.org.ua. 12 April 2022. İstifadə tarixi: 12 April 2022.
- ↑ Нет, Цензор. "Війська РФ знищили стадіон та музей українських старожитностей у Чернігові. ФОТО". Цензор.НЕТ.
- ↑ "Bombe incendiarie su Chernihiv: completamente distrutto lo stadio Yuri Gagarin". www.chesport.cn.ua. İstifadə tarixi: 12 April 2022.
- ↑ "La devastazione dello stadio di Chernihiv dedicato a Gagarin: raso al suolo dai bombardamenti". www.fanpage.it. İstifadə tarixi: 12 April 2022.
- ↑ "UCRAINA - Bombe incendiarie su Chernihiv: distrutto lo Yuri Gagarin Stadium". www.napolimagazine.com. İstifadə tarixi: 12 April 2022.
- ↑ "Ucraina, distrutto lo stadio di Chernihiv intitolato a Yuri Gagarin". www.repubblica.it. 12 April 2022. İstifadə tarixi: 12 April 2022.
- ↑ "В режиме реального времени. Создана карта потерь культурных объектов Украины из-за войны". www.travel.rbc.ua. 12 April 2022. İstifadə tarixi: 12 April 2022.
- Музей українських старожитностей В. В. Тарновського у часі і просторі Arxivləşdirilib 2021-09-20 at the Wayback Machine / С. Л. Лаєвський, Л. П. Линюк // Скарбниця української культури: Зб. наук. пр. — Чернігів, 2002. — Вип. 3. — С. 5-8. — Бібліогр.: 6 назв. — укр.
- Музей українських старожитностей В. Тарновського наприкінці 50-х — на початку 70-х рр. ХІХ ст. Arxivləşdirilib 2021-09-20 at the Wayback Machine / Н. М. Товстоляк // Сіверщина в історії України: Зб. наук. пр. — К.: Глухів, 2017. — Вип. 10. — С. 432—435. — Бібліогр.: 17 назв. — укр.