Çarlz Simoni

Çarlz Simoni-(d. 10 Sentyabr 1948, Budapeşt, Macarıstan) Macar əsili amerikan milyarder. Kosmosa gedən 2-ci macar. Çarlz Simoni Microsoftun proqram təminatı qrupunun rəhbəri olaraq Microsoft Office proqramlarının yaradılmasında böyük pay sahibi olmuşdur. Hal-hazırda "İntentional Software" şirkətinin sahibidir. 2007-ci ilin aprel ayında Soyuz TMA-10 kosmik gəmisi ilə kosmosa gedən ikinci macar olmuşdur. 2009-cu ilin mart ayında Soyuz TMA-14 gəmisi ilə 2-ci dəfə kosmosa səyahət etmişdir.

Çarlz Simoni
Charles Simonyi
Doğum tarixi	10 sentyabr 1948
Doğum yeri	Budapeşt, Macarıstan
Vətəndaşlığı	ABŞ
Həyat yoldaşı	Lisa Persdotter
Milliyyəti	Macar
Təhsili	Stenford Universiteti, Berkli Kaliforniya Universiteti
Fəaliyyəti	informatik, ixtiraçı, proqramçı, mühəndis, iş adamı
Tanınır	Kosmosa səfəri, Microsoft Office proqramları
Üzvlüyü	Macarıstan Elmlər Akademiyası, Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Çarlz Simoninin atası Karoli Simoni Budapeşt Texniki Universitetində eletrik mühəndisliyi üzrə professor idi. Orta məktəbdə laboratoriyada Sovet Ural II kompüteri üzərində təcrübə keçməsi onda kompüter elmlərinə qarşı maraq yaradır. Laboratoriyanın müəllimlərindən proqramlaşdırmanı öyrəndikdən sonra məktəbi tərk edərək hazırladığı proqramı dövlət idarəsinə satır. Hazırladığı bir digər proqramı Danimarkalı bir şirkətin idarə heyətinə təqdim edir. 1966-cı ildə "Denmark`s A/S Regnecentralen" adlı şirkətdə işə başlayır. 1968-ci ildə Amerika Birləşmiş Ştatları Kaliforniya Universitetinin Riyaziyyat və Statistika mühəndisliyi fakültəsini bitirir. Universiteti bitirdikdən sonra magistr təhsili almaq üçün Stanford Universitetinə üz tutur və Kseroks Park şirkətində işə başlayır. Burada Alan Cey, Batler Lamson və Robert Metkalf ilə birgə çalışır. Lampson ilə birlikdə "WYSIWYG" mətn redaktorunu yaradaraq 1974-cü ildə istifadəyə verir. 1977-ci ildə "Meta Programming" adlı dissetasiya işi ilə Stanford Universitetinin doktoranturasını bitirir.

Microsoft

Metkalfın təklifi ilə 1981-ci ildən Microsoft şirkətində çalışmağa başlayır. Word və Excel proqramlarının (xüsusilə Excel Cədvəl Sistemlərinin (Multiplan, Elektron Tablo, Elektron Kağız)) hazırlanmasında böyük rol sahibi olur. Simoni bu sistemləri "Gəlir Bombası" olaraq görürdü. Bu strategiya ilə daşına bilən fayl sistemlərini meydana gətirmiş oldu. Sistemin MS-Dos-da tətbiqində problemlər yaşansa da, inkişafı davam etdirildi. Bu vəziyyətdən narahat olan Simoni, Kseroksda öyrəndiyi "Object Oriented Programming" texnikasını təqdim edir. Dəyişənlərin adlandırılmasını nəzərdə tutan Macar Kodlaşdırma sistemi üzərində çalışmışdır. Günümüzdə də Macar Kodlaşdırma sistemi Microsoft tərəfindən geniş istifadə edilir. 2002-i ildə Qreqor Kiçelslə birgə "İntetnional Software" şirkətini quraraq Microsoftdan ayrılır. Şirkət Microsoft-un Simoni tərəfindən hazırladığı proqramlaşdırma konsepsiyalarının marketinqi ilə məşğuldur. 2004-cü ildə "Varton İnformasiya Emalı Ticarət" (ing. Wharton Infosys Business Transformation Award) mükafatına layiq görülür.

Kosmosa səhayəti

2006-cı ildə Simoninin şirkəti "Space Adventurs Ltd." şirkəti ilə 10 illik müqavilə imzalayır. 2006-cı ilin avqustunda Rus Federal Kosmos Ajansı tərəfindən hazırlanan tibbi sınaqdan keçir. 2006-cı ilin sentyabrında Star Siti də kursa başlayır. 2007-ci ilin aprel ayının 7-də Soyuz TMA-10 gəmisi ilə kosmosa səyahət edir. Səfərdən geri döndükdən sonra öz təsüratlarını bölüşərkən bildirir ki , "Yerin qaranlıqda görünüşü çox təəccüblü və dramatikdir Sanki böyük bir səhnədə, opera və modern tamaşaların sərgilənməsi kimi idi." 8 oktyabr 2007-ci ildə ikinci dəfə kosmosa səfər etmək üçün müraciət edir. 26 mart 2008-də Soyuz TMA-14 gəmisi ilə kosmosa yola düşür. 8 aprel 2008-ci ildə isə geri qayıdır. Simonin həmçinin hərbi təyyarə və vertolyot istifadə etmək üçün vəsiqələri var.