Çətirvari quşarmudu (lat. Sorbus umbellata) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin quşarmudu cinsinə aid bitki növü.
Çətirvari quşarmudu | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Çətirvari quşarmudu |
||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
Kiçik Asiya, Cənubi Avropada yayılmışdır.
Hündürlüyü 5-7 m olan, yarpağı tökülən ağacdır. Çətiri enli, şaxələnmiş, sıxdır. Yarpaqları sadə, uzunluğu 3,5-6 sm, təxminən yumru və ya enli, ellipsvari, bünövrəsində pazşəkilli daralmış,üstü küttəhər-yumru, çoxsaylı, qısa, iti pərli, kənarları xırda oyuqvari-dişli, 6-9 damarcıqlı, dərilidir. Açıldıqda hər tərəfdən tükcüklü, sonra üstü tünd yaşıl, alt tərəfi tükcüklü, ağdır. Çiçəkləri xırda, ağdır, qonur, tükcüklü, diametri 12 sm-dək olan çətirvari qalxanlara yığılmışdır. Meyvələri xırda, hamartəhər-şarşəkilli, narıncı-qırmızı, gec yetişəndir. Mayda çiçəkləyir.
-230C-dək şaxtaya dözür. İşıq və nəmişlik sevəndir. Qara torpaqlarda becərilməlidir. Qışda üstü örtülmədən qışlayır.
1830-cu ildən mədəni şəraitdə becərilir. Seyrək halda yayılmışdır.
Meyvələrində flovonoidlər, C və P vitaminləri, karotinlər tapılmışdır. Təbabətdə istifadə edilir.