Çılpaq karya

Çılpaq karya
Çılpaq karya
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Fıstıqçiçəklilər Fəsilə: Qozkimilər Yarımfəsilə: Juglandoideae Triba: Juglandeae Yarımtriba: Karyakimilər Cins: Karya Növ: Çılpaq karya
Beynəlxalq elmi adı
	Carya glabra Sweet, 1826;
ITIS	19231
NCBI	13403
EOL	594770

Çılpaq karya (lat. Carya glabra) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin qozkimilər fəsiləsinin karya cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Amerikanın cənub-qərbində normal, rütubətli torpaqlarda bitir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 30 m, gövdəsinin diametri 1m-dək olan ağacdır. Gövdəsi tünd bozdur. Çətiri enli-piramidal formalıdır. Yarpaqların uzunluğu 30 sm-dək, üstü tünd yaşıl, sarımtıl çalarlı, alt tərəfi sıx, narıncı və ya qonur tükcüklüdür. Payızda gözəl qonur-qızılı rəngli olur. Meyvələri 1-2(4) ədəd salxımda, diametri 5 sm-dəkdir.

Ekologiyası

Karyaların ən çox şaxtaya davamlı növlərindən biridir. Temperaturun -300-dək enməsinə dözür. Şəhər şəraitinə davamlıdır.

Azərbaycanda yayılması

Lənkəranda, Astarada mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Canlı çəpərlərin salınmacında geniş istifadə edilir.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

Hicorius glabra (Mill.) Britton
Juglans glabra Mill.
Scoria glabra (Mill.) Kuntze

Yarımnövləri

Carya glabra var. glabra
Carya glabra var. megacarpa (Sarg.) Sarg.
Carya glabra var. odorata (Marshall) Little