Yüksək texnologiya — qabaqcıl olan, mövcud texnologiyanın ən yüksək forması olan texnologiya. Yüksək texnologiya hesablama texnikası və elektronika daxil olmaqla tətbiqi elm və texnika, geniş anlamda yüksək mürəkkəbliyə malik xüsusi texniki yeniliyə deyilir. O, bazarda ən mürəkkəb və ya ən yeni texnologiya kimi müəyyən edilə bilər. Yüksək texnologiyanın əksi sadə, çox vaxt ənənəvi və ya mexaniki texnologiya mənasını daşıyan . Məsələn, loqarifmik xətkeş aşağı texnologiyalı hesablama alətidir. Yüksək texnologiya köhnələndə artıq aşağı texnologiyaya çevrilir. Bundan əlavə, yüksək texnologiya orta texnologiya anlayışı ilə bağlıdır, yəni aşağı texnologiyalı və yüksək texnologiyalı iki əks ekstremal keyfiyyət arasında tarazlıqdır. Orta texnologiya rəqəmsal/avtomatlaşdırılmış texnologiyanın səmərəliliyini və çoxyönlülüyünü aşağı texnologiyanın muxtariyyət və davamlılıq potensialı ilə birləşdirən inklüziv kimi başa düşülə bilər.
Yüksək texnologiyalar üzərində işləyən (və ya yeni yüksək texnologiyalar inkişaf etdirən) startaplara bəzən deyilir. Termin həm də və ya elmi kəşflərə əsaslananlara da aid ola bilər.
Yüksək texnologiya insanların qarşılıqlı əlaqəsini tələb etməyən özünəxidmət təcrübələrinə istinad edə bilər.
Tarixi
Bu ifadə 1958-ci ildə "The New York Times" qəzetində Avropa üçün "atom enerjisi"ni müdafiə edən xəbərdə istifadə edilmişdir: "… Sıx əhalisi və yüksək texnologiyası ilə Qərbi Avropa …" Robert Metz 1969-cu ildə maliyyə sütununda bu termindən istifadə edərək, Artur Kollinsin "müxtəlif sahələrdə yüksək texnologiyalı patentlərə nəzarət etdiyini" demişdi. 1971-ci ildəki məqaləsində qısaldılmış "high tech" formasından istifadə etmişdi.
2006-cı ildə İƏİT tərəfindən yüksək texnoloji istehsal sənayelərinin geniş istifadə olunan təsnifatı verilmişdir. İƏİT ölkələri daxilində bu sənayelərdə istifadə olunan tədqiqat və təkmilləşdirmə fəaliyyətlərinin intensivliyinə əsaslanır və nəticədə dörd fərqli kateqoriya əldə edilir.
Yüksək texnologiya ixracına görə ölkələrin siyahısı
Aşağıda Dünya Bankının məlumatına görə, yüksək texnologiyalı məhsulların dəyərinə görə minlərlə ABŞ dolları ilə 15 ən böyük ixracatçı ölkənin siyahısı verilmişdir:
# | Ölkə | Dəyər | İl |
---|---|---|---|
1 | ÇXR | 942,314,815.52 | 2021 |
2 | Honkonq | 431,628,771.88 | 2021 |
3 | Almaniya | 209,744,317.15 | 2021 |
4 | ABŞ | 169,217,253.98 | 2021 |
5 | Cənubi Koreya | 163,987,147.75 | 2020 |
6 | Sinqapur | 159,927,958.42 | 2020 |
7 | Yaponiya | 116,513,861.43 | 2021 |
8 | Malayziya | 108,683,179.4 | 2021 |
9 | Vyetnam | 101,534,392.93 | 2020 |
10 | Niderland | 101,168,437.61 | 2021 |
11 | Fransa | 97,528,027.44 | 2021 |
12 | Meksika | 74,932,493.34 | 2021 |
13 | Böyük Britaniya | 66,699,915.64 | 2021 |
14 | Belçika | 52,227,761.21 | 2021 |
15 | Tailand | 45,837,990.48 | 2020 |
İstinadlar
- Cortright, Joseph; Mayer, Heike. (PDF). Brookings Institution, Center on Urban & Metropolitan Policy. January 2001. 2023-03-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- İsmayıl Calallı. "high tech" // Rasim Əliquliyev (redaktor). İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti (az.). Bakı: "İnformasiya texnologiyaları" / "Bakı" nəşriyyatı. 2017. səh. 367. ISBN 978-9952-434-82-8. 6 sentyabr 2023 tarixində (PDF) ().
- Steenhuis, H.; Bruijn, E. J. De. // (PDF). 2. July 2006. 1080–1084. doi:. ISBN 1-4244-0147-X. 2023-10-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- . science.slashdot.org (ingilis). 2023-04-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-04.
- . 5 November 2015. 13 April 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 22 December 2023.
- Slide Rules & Calculators 2023-03-07 at the Wayback Machine
- Kostakis, Vasilis; Pazaitis, Alex; Liarokapis, Minas. . BigData&Society (ingilis). 2023-06-20. doi:. ISSN . 2023-12-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- . Startup Business (italyan). 2018-04-20. 2023-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-13.
- Williams, Howard. . Home Business Magazine. 6 June 2019. 2023-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-03-22.
- . The New York Times. 25 iyun 1958. 2023-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- Metz, Robert. . The New York Times. 24 aprel 1969. 2023-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- Metz, Robert. . The New York Times. 11 noyabr 1971. 2023-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- Hatzichronoglou, Thomas. (PDF). OECD Science, Technology and Industry Working Papers, No. 1997/02. Paris: OECD Publishing. 2023-02-27 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-12-22.
- Mendenhall, John. (English) (First Edition). Art Direction Book Co. 1985. ISBN 978-0-88108-024-7.
- . World Bank Open Data. 2023-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-15.